IYIN  QANDYRAMYZ  DEP  JÝRIP,  ShIYIN  ShYGhARYP  ALMAYYQ,  AGhAYYNDAR!

Sheteldikter mýlikti, jerdi bekerge almaydy. Áubasta Qazaqstan múnayyn iygeremiz dep jiyrma jylgha kelgen Qytay, býginde Qazaqstandaghy óz merzimin 50-60 jylgha jәne úzartyp alghany belgili. Endi olar «kelesi kezekte» - dep óz yqpalyn múnaydan «basqa mýlikterimizdi» (túrghyn ýi, әleumettik keshender, óndiris oryndary-zauttar men kәsiporyndar t.b) týpkilikti iyelenu, kәsipkerlikting múnaydan basqa da baghyttaryn keneytu ýshin Qazaqstanda úzaghynan qalu jolynda irgesin bekemdey týsuge kiristi.

Qytaydyng maqsaty belgili, aldaghy jylda talay biylik auysyp, zandargha ózgeris enip (bizding zandardyng ýnemi bir qaynauy ishinde, qashanda shiyki bolatyny belgili), ózderine qolayly jaghday tughanda «JALGhA ALGhAN JERIN, BASQA DA MÝLIKTERIN» aiyrylmastay etip zandastyryp, óz meneshikterine yaky birjola iyelenip alu. Qytaylyqtargha, basqa da shet-eldikterge kórsetilgen búl «QAMQORLYQ» uaqyty kelgende olardyng qoghamdaghy belsendiligin kóteredi. Múnyng sony dәlirek aitqanda ózderining derbes әleumettik subekt retinde jer mәselesinde, menshik bólisinde bara-bara basqa da jasyryn jatqan ómir sýruine qajetti talaptardy shygharuyna әkeledi.

Qaryz alghan jaqtyng qaryzdy berushining aldynda qashan da kiriptar bolyp qalatyny qalypty jaghday.  Eki dýniyening taytalasy tuynday qalsa, bir kýnderi menshik, mýlik, jer mәselesi «MAYDAN DALASY» bolyp shygha kelui de ghajap emes. Qytaydyng bizdi qoghasha japyratyn sayasi-ekonomikalyq, «әskery kýshinin» baryna eshkim dau aita almas. Mýlik, menshik, jer mәselesining tek qana әleumettik-ekonomikalyq emes, odan da kýrdeli – qoghamymyzdyng tynyshtyghy men túraqtylyghyn saqtaugha tikeley baylanysy bar ekendigin, ony qayta-qayta ushyqtyryp, qarapayym halyqty ashyndyra beruge bolmaytynyn eskeruge tiyispiz.

Jalpy qytaylyqtarmen basqa da shete-eldiktermen eki aradaghy bolyp jatyrghan «MÝLIK SAUDASY» asa saqtyqty, hәm sauattylyqty talap etetinin babalarymyz da eskertken edi. Endeshe shetel investorlarynyng jymysqy is-әreketi Ýkimettin, ókiletti biylik Parlamenttin, jergilikti mәslihattardyn, beyresmy úiymdar men sayasy partiyalardyn, qoghamnyng qatang baqylauyna alynuy tiyis mәsele. Endeshe, elimizding ishki-syrtqy sayasatynyn, túraqtylyqtyng iyin qandyramyz dep shiyin shygharyp almayyq Aghayyn!

N.Qoshamanúly

Abai.kz