9 aqpan – Múqaghaly Maqataevtyng tughan kýni

 Jek kóre ber, meyli-ghoy,  tildeseng de,

Uaqyt óter arada,  jyl nesheme.

Kórersinder týbinde, bәtshagharlar,

Mening atym beriler búl kóshege.

 

Aynalmaydy, bilemin artym daugha,

Sol sebepten qúshtarmyn «salqyndaugha».

Jýrekterge jol tabam jyrlarymmen,

Men ólmespin, әiteuir, halqym barda.

 

Senemin jarqyrap bir  shygharyma,

\Quanugha bolady, júbanugha\.

Selt etkizip,týnderde oyatyp ap,

Bir Qúdyret sybyrlar qúlaghyma.

 

Jyrlarymdy jazamyn Arymday aq,

Tәnimdi ayap, kórgem joq janymdy ayap.

Sheksiz sýiem búl jaryq dýniyeni,

Jýrsedaghy sәt sayyn sorym tayap.

 

Baq pen sory aralas jalghan mynau,

Jylymdargha san talay aldandym-au!

Bir salqyndyq bayqaymyn janarlardan,

Qoshtasugha qol salyp , sәl qaldym-au.

 

Anam, Jarym, ayadym úrpaghymdy,

Qalar – au dep iyesiz jyr-Taghymdy.

Shynymenen, yapyrau dos joq mende,

Sәl sýrinsem sýieytin kim tabyldy?

 

                                     San súraqtar janymdy qajap menin,

Deymin keyde, Ómir-au, tozaq pa edin?!

Eng baqytty sәtim sol – onashada,

Otyrghanda jyr jazyp,  Azat kezim.

 

Tәuelsizbin, azatpyn , basta baghym,

Jazyp-jazyp jyrymdy jastanamyn.

Óktemsigen kóp jannan nege ekenin,

Jolyqqanda bir týrli jasqanamyn.

 

 

 

 

                                      Kinәlidey aldynda, sezinemin,

Jolamastay jalt berip, bezinemin.

Pir tútatyn jyrymdy jastarmen de,

Búl kóshening boyynda kezigemin.

 

Shyn kónilden qolpashtar jiger berip,

(Sonda shirkin otyram týgendelip).

Solar jýrse «aghalap» tireu kórip,

«Ayyqtyrghyshqa» әketer bireu kelip.

 

Dәl osylay týsemin sarsang kýige,

Barmasam ba, oilanam, barsam ba ýige?

Qabaghyna jarymnyng kirbing týser,

Kelbetimdi kórgende sharshau kýide.

 

Búl týrime quanar «dossymaghym»,

Jauymynyng da kónilin «hosh» qylamyn.

Birde sәbi, aqynmyn birde dana,

Sodan sirә, bes qúlap,  bes túramyn.

 

«Shól baspasqa» bekinip, sýrinbeske,

Diymekene  hat jazam býgin keshke.

Sóz beremin, qalayda ózgeremin,

Dana adam-ghoy sol ghana týnilmes te.

 

Qaza qoymas mendegi qatelikti,

San talanttqa kórsetti ol әkelikti.

Núrghisa men Oljasty erkeletip,

Shәmshi dosqa baspana әperipti.

 

Osy sózder kep jetken qúlaghyma,

Ór basymdy ieiyin, shyn aryla.

Týsti me eken janary «Mavr», «Iliich»,

«Apposianata», shap-shaghyn «Shuaghyma».

 

 Jazsam daghy jyr-dastan ghajap, myqty,

Ósek erdi sonymnan, azap kýtti.

Jaratqan men senemin sol aghama,

Ápererdey basyma Azattyqty.

 

Beu, Azattyq ansaghan tek men emes,

\Meni qoyshy, pendemin ókpelemes\.

Arystary Alashtyng qúrban bolghan,

Mazalaydy janymdy oi, kópten eles.

 

Ór ruhty,  namysty arystary,

Qoynauynda tarihtyn, alysta әli.

Esimderin aita almay úlylardyn,

Ghasyr boldy jaghymyz qarysqaly.

 

Beu, Azattyq, atar tan, keler kýnim,

Kóteremin bir sen dep óner jýgin.

Tәuelsizdik tany atar, men kórmespin,

Asqaqtaydy jyrlarym, sezem býgin.

 

Beu, Azattyq, týleydi sonda Alashym,

Qyran bolyp kógimde qomdanasyn.

Qoy ýstine boztorghay júmyrtqalap,

Baqyt qúsy sharlaydy keng dalasyn.

 

Beu, Azattyq, shattyq núry tógilip reninen,

Qayran júrtym bosanar shiderinen.

Shyrqalady jyrlarym jer men kókte,

Sharyqtaydy Ruhym, bilemin men.

 

Mereytoyym atalar maqtanyshpen,

Qauyshady ruhym jat-tanyspen.

Sóz etpes-au «bylyghym-shylyghymdy»,

Kәzirgidey jek kórip, dattap ishten.

 

Solay dostym, dey kórme búl bóse me?,

Bolsadaghy bas kespek, til kese me.

Bodandyqtan bosaghan qalyng elim,

Esimimdi beredi búl kóshege.

 

Maqtandygha balama, isinuge,

Adamdy -adam bir baqyt týsinu de.

Qúrdastarym, bolashaq syrlastarym,

Qúshaq-qúshaq gýl qoyar mýsinime...

 

Múng shaghu. Aqyn ruhymen syrlasu

Aqyndar auylda tuyp ,

Astanada kóz júmady

(el auzynan)

Múndasalyq,  dep otyrmyn úly agham,

Búl jalghanda  tirlik keshem din aman.

Adam- Ata, Hau- Anadan sol múra,

Ada emespin pendelikten, kýnәdan.

 

Men de sendey jetim ósip, jetilgem,

Talay jerde kónil jasyp, ketilgen.

Dýr silkintti kókiregimde kók bóri,

Ólmey biraq berispeuge bekingem.

 

Anam edi sýienerim, pirim de,

\Júrt aitatyn aumaydy dep týrinde\.

Ol da Ózindey o dýniyening qonaghy,

Ruhtargha qosylarmyn týbinde.

 

Men de jútqam Aspantaudyng auasyn,

Jýregimde Han-Tәniri dara shyn.

Shәkirtinmin qalam ústap, jyr jazghan,

Tauly ólkemiz aqyn tuar balasyn.

 

Sol auylda mәnsapqa erte ilingem,

Kezderimde bolmasa da jýgirgen.

Qara Ólenning qúdyretin úqtym da,

Taq, Baylyqtyng qughan joqpyn birin men.

 

Qarap jýrip qayghy jútyp, «derttendim»,

Qapastayyn oisyz, jyrsyz ótken kýn.

Jan Anamdy  jer qoynyna  tapsyryp,

Almatyda  jyr-Anam bar,  dep keldim.

 

 

Keldim, kórdim tas qalanyng minezin,

Túsaulady qatyp qalghan «rejiym».

«Taudyng erke taghysy edim», sen qúsap,

Syimay jýrmin milliongha bir ózim.

 

«Jyr әlemi qúshaghyna bóle» dep,

Sengen edim bolatynday keremet.

Kenselerge engen edim enseli,

Aldanyppyn, selt etpeydi ne kerek?!.

 

 

Ataq ta, Ar da týsken eken saudagha,

Qúldanbasan, kóretining sor ghana.

«Kelinine kelin bolghan enedey»,

Aqyndary bay-manapqa qolbala.

 

Has talanttar az emes-au, degenmen,

Qayrat, jiger beretindey Ólenmen.

Basylymnyng betterinen týspeydi,

Top qúraghysh, maymyl minez, «ólermen».

 

 

Qaljyratyp batpan tirlik arbasqan,

Bireulermen anda-sanda «shól basqam».

Ózing jayly «ertegisin» bósedi,

Anau bir shal jaghana san jarmasqan.

 

Jaqsy iniler «Agha» sanar meni de,

Bәz bireuler sausaq kezer «seni me?!»,

Tas shaHardyng tas qúshaghy  qatty  eken,

Qayta almaspyn men de tughan jerime...

Serikjan QAJIY

Abai.kz