Erjan QALYMBAYÚLY. Nesiyening 94 payyzy ýsh oblysqa ghana tiygen...
Senator Quanysh Aytahanov kóktemgi dala júmystaryn jýrgizuge berilgen nesie qarjynyng «pyshaq ýstinen» bólinbeytinine ókpeli... Óitkeni deputatty atalghan qarjyny elimizding ónirlerine ýlestiru barysynda «ala qoydy bóle qyryqqanday» etu kórinisining birneshe jyldan beri jalghasyp kele jatqany qapalandyrady eken.
Sondyqtan da Senattyng keshegi jalpy otyrysynda Quanysh Aytahanúly Premier-ministr Kәrim Mәsimovke auyl sharuashylyghy tauaryn óndirushilerine kóktemgi dala júmystaryna nesie bólu kezinde qaytalanatyn olqylyq jayly taghy bir mәrte qúlaqqaghys jasaugha bel buypty. Taghy bir mәrte dep otyrghanymyz, senator búghan deyin bir top әriptesimen birge, yaghny 2009 jyldyng 29 aqpany kýni dәl osy mazmúndy deputattyq saualyn ýkilep, Bas uәzirge jóneltken bolatyn. «Siz oghan jauap ta bergen bolatynsyz. Soghan qaramastan, sharualargha nesie beru mәselesi әli kýnge deyin tolyq sheshimin tapqan joq» dedi Q.Aytahanov Ýkimetbasynyng aitqan sózi aitylghan jerinde qalghanyn menzep.
Senator Quanysh Aytahanov kóktemgi dala júmystaryn jýrgizuge berilgen nesie qarjynyng «pyshaq ýstinen» bólinbeytinine ókpeli... Óitkeni deputatty atalghan qarjyny elimizding ónirlerine ýlestiru barysynda «ala qoydy bóle qyryqqanday» etu kórinisining birneshe jyldan beri jalghasyp kele jatqany qapalandyrady eken.
Sondyqtan da Senattyng keshegi jalpy otyrysynda Quanysh Aytahanúly Premier-ministr Kәrim Mәsimovke auyl sharuashylyghy tauaryn óndirushilerine kóktemgi dala júmystaryna nesie bólu kezinde qaytalanatyn olqylyq jayly taghy bir mәrte qúlaqqaghys jasaugha bel buypty. Taghy bir mәrte dep otyrghanymyz, senator búghan deyin bir top әriptesimen birge, yaghny 2009 jyldyng 29 aqpany kýni dәl osy mazmúndy deputattyq saualyn ýkilep, Bas uәzirge jóneltken bolatyn. «Siz oghan jauap ta bergen bolatynsyz. Soghan qaramastan, sharualargha nesie beru mәselesi әli kýnge deyin tolyq sheshimin tapqan joq» dedi Q.Aytahanov Ýkimetbasynyng aitqan sózi aitylghan jerinde qalghanyn menzep.
Senatordyng aituyna sensek, «QazAgro» Últtyq holdingi aksionerlik qoghamynyng 2008 jylghy 29 mamyrdaghy mәlimeti boyynsha, kóktemgi dala júmystaryn jýrgizuge bólingen nesie qarjy 55,2 milliard tengeni qúraghan. Biraq sonyng 21 milliard tengesi nemese 35 payyzy Aqmola oblysyna, 13,5 milliard tenge nemese 24 payyzy Qostanay oblysyna jәne 17 milliard tenge nemese 31 payyzy Soltýstik Qazaqstan oblysyna jol tartqan. Demek, tek qana jogharydaghy astyq óndiretin ýsh oblysqa barlyq bólingen qarjynyng 51,6 milliard tengesi nemese 94 payyzy tiyip otyr.
«Auyl sharuashylyghy ministrligi men «QazAgro» Últtyq holdingi aksionerlik qoghamynyng tarapynan auylsharuashylyq tauaryn óndirushilerge kóktemgi egin eguge bólinetin nesie beru tetikteri tolyq sheshilmegendikten, nesie qarjynyng basym kópshiligin Soltýstik oblystardyng iri astyq óndirushi kompaniyalary alyp, basqa ónirlerding sharualarynyng qoldary jetpey qaldy» deydi ol sóz etken mysalgha sýienip. Búl rette Q.Aytahanov tórt millionnan astam halqy bar ontýstik oblystarynyng sybaghasynan qaghylyp otyrghanyna toqtaldy. «Mysaly, – dedi senator qabaghyn shytyp, – Ontýstik Qazaqstan oblysynda kóktemgi dala júmystaryna arnalugha tiyisti 7 milliard tenge nesiyening nebәri 98 million tengesi nemese 1,4 payyzy ghana sharualardyng qolyna jetti. Búl respublika boyynsha kóktemgi dala júmystaryna berilgen nesiyening 01 payyzy ghana. Al Jambyl oblysyna bar bolghany 26 million tenge ghana nemese 0,04 payyzy ghana tiygen. Qyzylorda oblysyna 7 million tenge nemese 0,01 payyzy ghana bólingen». Deputattyng oiynsha, olardyng nesiyeden shetqaqpay kóretindey reti joq. Sebebi sóz bolyp otyrghan aimaqtardyng basym kópshiligi auyl sharuashylyghymen ainalysady. Mәselen, elimizge óte qajetti qant qyzylshasy, maqta, kýrish, sonday-aq jemis-jiydek pen ózge de auylsharuashylyq daqyldaryn ósiredi. «Nesie bólude, ony auyl sharuashylyghy tauaryn óndirushilerge jetkizude osy kemshilikter jyl sayyn qaytalanuda. Sondyqtan sharualar kóktemgi dala júmystaryn der kezinde әri sapaly jýrgizuge qarjysy bolmay qatty qinaldy. Osynday jaghday respublikanyng basqa ónirlerinde de kórinis berude. Qazirgidey qiyn kezde múnday dýnie halyqtyng túrmysynyng nasharlauyna әkelip soghady, – dedi ol ózining deputattyq saualynda. – Sondyqtan sizden, Auyl sharuashylyghy ministrligine, «QazAgro» Últtyq holdingi aksionerlik qoghamyna auylsharuashylyq tauar óndirushilerine nesie beru joldaryn tereng zerttep, onyng qolayly tetikterin endiru arqyly qol jetimdi nesiyeni respublikanyng ónirlerine birdey dengeyde berilu joldaryn qarastyrudy tapsyruynyzdy jәne osy mәselening týbegeyli sheshiluin tikeley ózinizding qamqorlyghynyzgha aluynyzdy ótinemin». Deputattyq saualyn sharyqtau shegine jetkizgen senator ózining Premier-ministrge joldaghan «sәlemdemesine» qol qoyghysy keletin әriptesteri bolsa, qarsy bolmaytynyn jetkizdi.
«Ayqyn» gazeti, 05.06.2009