Júma, 27 Jeltoqsan 2024
Bilgenge marjan 6936 33 pikir 10 Qazan, 2017 saghat 21:36

Latyn әlipbiyine balama joq!

Latyn әlipbiyine baylanysty kereghar pikirler aitylyp jatyr. Pikirtalas kerek, biraq osy bastamany is jýzine asyru odan da manyzdy! Bizge qazir naqty qadam qajet!

Shyny kerek, búl mәsele bizding ótkenimiz ben bolashaghymyzdyng ainasy tәrizdi. Men biylikting qazir jasap jatqan kóptegen isterimen kelispeymin, ol jóninde ózimning oiymdy ashyq bildirip kelemin. Biraq, eki bastamagha tolyq kelisip, qoldap jýrmin. Ol - "Ruhany janghyru", sonyng ishinde latyn әlipbiyine kóshu mәseleleri. Ruhany janghyru degenimiz, "modernizasiya", adam, qogham ózining ómirinde kýnde, saghat sayyn ózgeriske dayyn bolyp, ózgere bilui qajet. Olay bolmasa, tarihtyng tasasynda qalasyn, uaqyt kenistiginen shyghyp, últ retinde joyylasyn. Qazaqqa últ retinde joyylu qajet pe? Joq. Mening oiymsha, ózderining jany-tәnin qazaq dep sezinetin jandar, búl mәseleni oilanbastan qoldauy qajet. Latyn әlipbiyi, bizding dýniyejýzilik ghylym, janashyldyq, ruhany әlemine ótuimiz ýshin qajet dýniye. Dýniyede býkil halyqtyng 80 payyzy latyn әrpine kóship ketken. Ekonomika, nou-hau, ruhany әlem osy boyynsha damyp jatyr. Osynday auqymdy, bizding bala-shagha ýshin ózekti mәselege kelgende jauapty bolyp, "bir jennen qol, bir jaghadan bas shygharyp" ózimizding óremizdi kórsetu qajet-aq.

Bireuler búl iygi bastamany oiynshyqqa ainaldyrghysy keledi! Tipti, taghy da kelispeushilik, keri tartushylyq basym ba degen oy keldi. Bizge latyngha ótu kerek. Biz ýshin emes, bizding bala-shagha ýshin. Ózimizdi oilamay-aq qoyayyq. Men eshkimge ózimning oiymdy mәjbýrleuden aulaqpyn. Biraz uaqyt búryn bir bauyryma: "Latynnyng qanday da bir mәtini qabyldanghan kýni elding aldy bolyp kóshemin" dep edim. Sol oiymnan әli tanghan joqpyn.

Óz basym tәuekelge dayyn... Qazaq, bir últtyng pushkasynan, pulemetinen qoryqqan joq. Endi latynnan nege qorqyp, seskenip otyr? Atam aitushy edi, "qoryqqan joq, jauap beretin qúraly bolmady" dep. Tehnika bolmaghan. Sol tehnikanyng jana әlpetine jetu ýshin, bizge jana túrpat qajet. Ózimizding túrpat...

Erlan Sairov, sayasattanushy

Abai.kz

33 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Poeziya men prozada qatar qalam terbegen jazushy

Ahmetbek Kirshibay 1682
46 - sóz

Tiybet qalay Tәuelsizdiginen aiyryldy?

Beysenghazy Úlyqbek 2063