جۇما, 29 ناۋرىز 2024
بىلگەنگە مارجان 6568 33 پىكىر 10 قازان, 2017 ساعات 21:36

لاتىن الىپبيىنە بالاما جوق!

لاتىن الىپبيىنە بايلانىستى كەرەعار پىكىرلەر ايتىلىپ جاتىر. پىكىرتالاس كەرەك، بىراق وسى باستامانى ءىس جۇزىنە اسىرۋ ودان دا ماڭىزدى! بىزگە قازىر ناقتى قادام قاجەت!

شىنى كەرەك، بۇل ماسەلە ءبىزدىڭ وتكەنىمىز بەن بولاشاعىمىزدىڭ ايناسى ءتارىزدى. مەن بيلىكتىڭ قازىر جاساپ جاتقان كوپتەگەن ىستەرىمەن كەلىسپەيمىن، ول جونىندە ءوزىمنىڭ ويىمدى اشىق ءبىلدىرىپ كەلەمىن. بىراق، ەكى باستاماعا تولىق كەلىسىپ، قولداپ ءجۇرمىن. ول - "رۋحاني جاڭعىرۋ", سونىڭ ىشىندە لاتىن الىپبيىنە كوشۋ ماسەلەلەرى. رۋحاني جاڭعىرۋ دەگەنىمىز، "مودەرنيزاتسيا", ادام، قوعام ءوزىنىڭ ومىرىندە كۇندە، ساعات سايىن وزگەرىسكە دايىن بولىپ، وزگەرە ءبىلۋى قاجەت. ولاي بولماسا، تاريحتىڭ تاساسىندا قالاسىڭ، ۋاقىت كەڭىستىگىنەن شىعىپ، ۇلت رەتىندە جويىلاسىڭ. قازاققا ۇلت رەتىندە جويىلۋ قاجەت پە؟ جوق. مەنىڭ ويىمشا، وزدەرىنىڭ جانى-ءتانىن قازاق دەپ سەزىنەتىن جاندار، بۇل ماسەلەنى ويلانباستان قولداۋى قاجەت. لاتىن ءالىپبيى، ءبىزدىڭ دۇنيەجۇزىلىك عىلىم، جاڭاشىلدىق، رۋحاني الەمىنە ءوتۋىمىز ءۇشىن قاجەت دۇنيە. دۇنيەدە بۇكىل حالىقتىڭ 80 پايىزى لاتىن ارپىنە كوشىپ كەتكەن. ەكونوميكا، نوۋ-حاۋ، رۋحاني الەم وسى بويىنشا دامىپ جاتىر. وسىنداي اۋقىمدى، ءبىزدىڭ بالا-شاعا ءۇشىن وزەكتى ماسەلەگە كەلگەندە جاۋاپتى بولىپ، ء"بىر جەڭنەن قول، ءبىر جاعادان باس شىعارىپ" ءوزىمىزدىڭ ورەمىزدى كورسەتۋ قاجەت-اق.

بىرەۋلەر بۇل يگى باستامانى ويىنشىققا اينالدىرعىسى كەلەدى! ءتىپتى، تاعى دا كەلىسپەۋشىلىك، كەرى تارتۋشىلىق باسىم با دەگەن وي كەلدى. بىزگە لاتىنعا ءوتۋ كەرەك. ءبىز ءۇشىن ەمەس، ءبىزدىڭ بالا-شاعا ءۇشىن. ءوزىمىزدى ويلاماي-اق قويايىق. مەن ەشكىمگە ءوزىمنىڭ ويىمدى ماجبۇرلەۋدەن اۋلاقپىن. ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ءبىر باۋىرىما: "لاتىننىڭ قانداي دا ءبىر ءماتىنى قابىلدانعان كۇنى ەلدىڭ الدى بولىپ كوشەمىن" دەپ ەدىم. سول ويىمنان ءالى تانعان جوقپىن.

ءوز باسىم تاۋەكەلگە دايىن... قازاق، ءبىر ۇلتتىڭ پۋشكاسىنان، پۋلەمەتىنەن قورىققان جوق. ەندى لاتىننان نەگە قورقىپ، سەسكەنىپ وتىر؟ اتام ايتۋشى ەدى، "قورىققان جوق، جاۋاپ بەرەتىن قۇرالى بولمادى" دەپ. تەحنيكا بولماعان. سول تەحنيكانىڭ جاڭا الپەتىنە جەتۋ ءۇشىن، بىزگە جاڭا تۇرپات قاجەت. ءوزىمىزدىڭ تۇرپات...

ەرلان سايروۆ، ساياساتتانۋشى

Abai.kz

33 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1574
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2268
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3576