«Jasasyn, Jandayshapizm!»
Marhúm bop ketken S.degen bir әdebiyet synshysy әnebir jyly Jazushylar Odaghyndaghy әdebiyet mәselesine arnalghan bir jiynda sóilep túryp әi-shәy joq bas salyp Amerikany jamanday jónelipti. Onysy tipti úzaqqa sozylyp ketken kórinedi. Sonda zalda otyrghan T. degen jazushy «Apyr-ay, myna bizding S. men Amerikanyng arasy tym ashylyp ketti-au, búnyng aqyry nemen biter eken?» - degen eken.
Sol aitqanday, әnebir joly Qyrghyzstan Preziydenti Qazaqstannyng keybir sayasy da әleumettik jaghdaylaryna qatysty keybir kemshilikterdi atap túryp aityp edi, әsheyinde tóbesinen «Proton» qúlap, bala-shaghasy mýgedek bolyp tuyp jatqanda jaghy qarysyp qalghanday ýni shyqpaytyn bireuler «Otan ýshin otqa týsetin» patriot bolyp shygha keldi. Men bilmeytin, búryn aty-jóni beymaghlúm, búghan deyin elimizdegi qazaq tilining mýshkil hali, iyesiz qalghan auyldar men auyl túrghyndarynyng qayyrshylyq túrmysy, ýisiz-kýisiz jetim-jesirler, sottardyng әdiletsizdigi eldi jaylaghan jemqorlyq pen qylmys elimizdegi ýirenshikti jaghdaygha ainalghan taghy basqa adam shoshyrlyq jaghdayattar turaly kózi ashyq, kókiregi oyau qazaq azamattary janúshyra jazyp, aityp jatqanda auzyn bughan ógizdey ýni bir shyqpaghan sayasatkerler men sarapshy dep atalatyndar shyqty.
Búlardyng eshbirining sózinde Atambaevtyng aitqandaryn teriske shygharatyn eng bolmasa birde-bir dәlel, derek joq. Qúr baybalam, ótirik ókpeleu. Ne ýshin namystanyp jatqany da týsiniksiz. Al Qyrghyzstan basshysynyng sózinde qazaq halqynyng namysyna tiyetin, qazaq pen qyrghyzdyng ortasyna ot jaghatyn eshqanday ziyankestik sóz joq ekenin kórip otyrmyz.
IYә, Qazaqstanda Qúdaygha til tiygizgenderge eshkim tiyispeydi, al aty-jóni әigili bireu turaly birnәrse aitsan, Maugly turaly ertektegi banderloga-maymyldarsha jabyla ketuge dayyn túratyndar jetedi. Qalay deseniz olay deniz, Atambaevty kýstanalap jatqandar Jandayshaptyq pen Patriotizmning ne ekenin aiyra bilui kerek. Aytpaqshy, búlar qazaq jeri taghy da Resey zymyrandarynyng talqandauyna týskeli jatqanda nege ýnsiz otyr eken ? Endi qazaqtargha «Jasasyn, Jandayshapizm!», «Jasasyn, jana zaman Jantyqtary men Jylmaqaylary!» dep úrandau ghana qalghan joq pa eken?
Myrzan KENJEBAY
Abai.kz