Nege ekeni belgisiz, bizde ana tilimizding býgingi óz ýiining esiginen syghalaghanday ghana kýy keship jýrgendigi jayly sóz qozghamaq týgili, sәl janashyrlyq tanytpaq  bolsan, pәlege qalasy. Áp degennen orys tildi baspasóz óre týregeledi. Elimizde eki tilding teng qoldanatyndyghy, yaghny ekinshi sózben aitqanda teng ekendigin bir qadap ótedi. Sosyn memleketimizding kóp últty ekendigin eske salyp ótedi.

Múnyng astarynda «bayqandar, bizdi de qoldaytyn kýsh bar» degen qorqytuy sekildi әser qaldyratyndyghy bayqalady.  Jә, faktige kóshelik. Bizde  «365 info.kz» degen portal bar. Oqyrmandary da jeterlik, bedeli de jaman emes. Taghy bir jaqsy isi — ol ýnemi qazaq baspasózine sholu jasaydy. Qazaqsha maqalardy orys tiline audaryp, iygilikti júmys atqaryp jýr. Múnyng ishinde mening «Abai.kz» saytyna shyqqan ózetkti-ózekti degen materialdarymdy da audaryp basady. Onysyna, rahmet әriyne.

Alayda jogharydaghyday jaman әdetten búl sayt ta aryla almaghandyghy ókinishti. Sayt redaksiyasyn qay maqalagha da «Perevodnye satiy soderjat iskluchiytelino osenky originala y ne otrajayt pozisii   «365 info.kz»  degendi ýnemi qosyp qoyady. Yaghny redaksiya eshqashan óz kózqarasyn bildirmeydi, tek beytarap sayasat ústanady degen úghym búl. Óte obiektivti әri әdil ústanym. Alayda taghy da nege ekeni belgisiz, bizding ana tilimizding jaghdayy qozghalghan maqalagha kelgende osy ústanymynan ainyp shygha keledi.  Men kezinde osy ózimizding saytqa sonau Fransiyadaghy әskery liyseyding týlekteri  elimizge әdeyi orys tilin ýirenuge kelgendigi jayly jazghanmyn. Sonda shetten kelgender eng әueli memlekettik mәrtebe alghan tilimizdi ýirense degen qynjylys bildirgenmin.

Mine, osy sózimiz  atalmysh portaldyng shymbayyna batyp ketse kerek. Esh uaqytta qanday da maqalagha pikir bildirmeytin, ózderin keremet obietivtimin dep sanaytyn saytymyz óz ústanymyn birjolata jinap qoyypty. Mening osy maqalamnyng sonyna «redaksiyadan» dep aidar taghyp maghan biraz aqyl ýiretipti. Aldymen   maqala avtorynyng fransuz delegasiyasynyng basshysy dәl osy qazaq halqyna alghys aitqandyghyn joqqa shygharyp otyr dep kinәlaydy. Ou, shetelden kelgen qanday da delegasiya basshysy sol elding iyesine alghys aitpaghanda, kórshimiz Reseyge iltipat bildire me? Búl qalyptasqan elaralyq jaghday emes pe?   Qyzyq qisyn eken.

Sosyn onyng tilimizge qanday qatysy bar, Álde «senderge osy da jetedi» degen keleke me? Portal múnysymen qoymay, maghan elimizding kóptildi ekendigin, múnyng ózi kemshilik emes, qayta baylyq ekendigin taghy da esime salady. Rahmet. Qazaqstannyng kóptildi ekendigin kýnde estip jýrmiz. Ony úmytqan joqpyz. Úmyttyrmaytyndar tabylady. Alayda búl jerde әngime kóptildilikti joqqa shygharu emes, mәsele Konstitusiyada arnayy bekitilgen memlekettik ana tilimiziding jay-kýii jayly bolyp otyrghandyghyn biz de portal iyelerining esine salghymyz keledi. Eger shetelden kelgen delegasiyalardyng barlyghy derlik orys tilin ýirene bastasa, ana tilimizden júrnaq ta qalmaydy. Biz mine osy dausyz aqiqatty ghana aitqymyz kelgen. Eshkimning de shamyna tiygen joqpyz. Al eger óz elimizde otyryp, óz ana tilimizdi qorghau turaly, onyng órisin keneytu jayly әngime qozghasaq, kinәli atalyp, jaman atqa ie bolamyz ba?   Búdan asqan qanday qorlyqty estip, ne kórip ediniz?

Taghy bir eske salatyn jayt. Búl portal ózge maqalalardyng eshqaysysyna da pikir bildirmeydi. Ana Pavlodar oblysynyng әkimi Baqauov jayla maqalany teristegende de, nemese Aqtóbe oblysynyng әkimi Saparbaevtyng tilshilermen sottasqysy keletindigi turaly maqalada da auyz apshpaydy. Al maghan degende ýnsiz qala almapty. Mәsele mende, yaghny avtorda emes, mәsele ana tilimiz jayly janashyrlyq tanytqanmyzda. Mening úqqanym osy. Ózge qisyn taba almadym.

Aytpaqshy, osy portal «qazaq BAQ-tary ashulanyp otyr» degendi qosyp qoyghan. Múnysy endi oqyrmandardy adastyryp,  joq jerden jau izdeumen pap-par dýniye. Qaydaghy qaptaghan búqaralyq aqparat qúraldary? Bir ghana sayt emes pe búl maqalany jazghan. Qazekem osyndayda «Boyaushy-boyaushy dese, saqalyn boyaydy» degendii beker aitpasa kerek.

«Aytpasa, sózding atasy óledi» degen taghy bar. Múny endi әlgi portal ózderi audaryp alar.

Jaybergen Bolatov, Qostanay

Abai.kz