Biylghy jyly, «Biznesti jýrgizu 2019: Trening jәne
reformalar» atty bayandamada, Qazaqstan biznesti jýrgizu jenildigi
boyynsha әlemdegi top-30 el qataryna engizildi.

2018 jylghy 31 qazandaghy Dýniyejýzilik bankting «Doing Business
2019» reytingi nәtiyjelerine sәikes ózining reytingin ótken jylmen
salystyrghanda 8 pozisiyagha kótere otyryp, Qazaqstan 28 oryngha
ornalasty.

Reytingte Qazaqstan Ispaniya (30 oryn), Fransiya (32), Polisha
(33), Portugaliya (34), Shveysariya (38), Japoniya (39), Týrkiya (43)
siyaqty elderdi basyp ozdy. Euraziyalyq ekonomikalyq odaq
elderining arasynda Qazaqstan kóshbasshy atandy, reyting boyynsha
Rossiya (31), Belarusi (37), Armeniya (41) y Kyrgyzstan (70) tómenirek
ornalasty.

Doing Business 2019 reytingisin Jana Zelandiya basqarady.
Reytingtegi kóshbasshylar ondyghyna Singapur, Daniya, Ontýstik Koreya,
Gonkong, Gruziya, Norvegiya, AQSh, Úlybritaniya, Makedoniya kirdi
Dýniyejýzilik bank Qazaqstandy 2017-2018 jyldary ýshten asa
biznesti jýrgizu jenildigi indikatorlary ayasynda retteushilik
reformalar jýrgizgen elder qatarynda atap ótti.
Kórsetkishter bólinisinde Qazaqstannyng pozisiyalary
kelesidegidey.

Jalpy Qazaqstan 10 bazalyq indikatorlar boyynsha
baghalandy. 10 bazalyq indikatordyng 6-y boyynsha Qazaqstan
pozisiyasyn jaqsartty.

«Minoritarlyq investorlardy qorghau» indikatory boyynsha
Qazaqstan ekinshi qatarynan әlemdik kóshbasshy bolyp tanyldy.
Qazaqstan «Halyqaralyq sauda» (+21), «Nesie alu» (+17),
«Qúrylysqa rúqsat alu» (+17), «Kәsiporyn ashu» (+5), «Sharttardyn
oryndaluyn qamtamasyz etu» (+2) jәne «Tólemqabiletsizdikti sheshu»
(+2) aitarlyqtay ósim kórsetti.

Jalpy alghanda, Dýniyejýzilik Bank Ýkimetting kelesi baghyttaghy
reformalaryn atap ótti:

«Kәsiporyn ashu» (1 reforma)

Qazaqstan qosylghan qún salyghyn tirkeuge qajetti uaqytty
qysqarta otryp, biznesti jýrgizu sharttaryn jenildetti.

«Halyqaralyq sauda» (2 reforma)

Qazaqstan IJ ASTANA-1 kedendik deklarasiya elektrondy
jýiesin engizu arqyly jәne kedendik әkimshilik alymdardy qysqartu
halyqaralyq sauda jýrgizudi jenildetti.

«Sharttardyng oryndaluyn qamtamasyz etu» (2 reforma)

Qazaqstan kommersiyalyq isterdegi barlyq dengeyde úsynylghan
sot sheshimderin kópshilikke qol jetimdi etip, jәne jergilikti
kommersiyalyq sottardyng qyzmetining tiyimdiligin baghalau turaly esepti
jariyalap, sharttardyng oryndaluyn qamtamasyz etudi jenildetti.
Sonymen qatar, «Salyq salu» (-6), «Elektrmen jabdyqtau
jýiesine qosylu» (-6) jәne «Menshikti tirkeu» (-1) indikatorlary
boyynsha pozisiyalardyng tómendeui bayqalady.

«Menshikti tirkeu»

Qazaqstan Doing Business 2018 salystyrghanda aldynghy shekten
qashyqtyghyn 0,01 punktke úlghaytty, búl rette basqa parametrler
(rәsimderding sany, uaqyty, tirkeu qúny) ózgeriske úshyraghan joq.

«Salyq salu»

Qazaqstan Doing Business 2018 salystyrghanda aldynghy shekten
qashyqtyghyn 0,19 punktke úlghaytty. Sonymen qatar, Dýniyejýzilik bank
salyq tóleuge ketetin uaqyttyn, tólemderding sanynyng artuyn atap
ótti.

«Elektrmen jabdyqtau jýiesine qosylu»

Qazaqstan Doing Business 2018 salystyrghanda aldynghy shekten
qashyqtyghyn 0,11 punktke qysqartty. Biraq Dýniyejýzilik elektrmen
jabdyqtau jýiesine qosylu qúnynyng 4,3 payyzdyq punktke
tómendegenin atap ótti.

Anyqtama:
Aldynghy shek әrbir elding «shekten» qashyqtyghyn bildiredi. Búl shek Doing
Business 2005-ten bastap әrbir indikatorgha qatysty kórsetilgen kez-kelgen
elding kórsetilgen eng jaqsy nәtiyjesin bildiredi. Aldynghy shek 0-den 100-ge
deyingi baghammen ólshenedi, múndaghy 0- eng nashar nәtiyje, al 100 shekti
kórsetedi. Mysaly, Doing Business 2017 mәlimet boyynsha el ýshin 75 ballgha
teng kórsetkish barlyq el boyynsha jәne barlyq jyldar boyynsha eng jaqsy
kórsetkishter negizinde eseptelgen elding jetistikteri men aldynghy shektin
arasyndaghy ara qashyqtyq 25 ballgha ten.

Sonday-aq mysaly, elektrmen jabdyqtau jelisine qosylu merzimi
boyynsha barlyq uaqyt boyynsha eng ýzdik kórsetkish 18 kýn bolsa, Koreya
Respublikasynda búl kórsetkish 13 kýn qúrady, al BAÁ-de 10 kýn. Búl elderde (Koreya jәne BAÁ) elektrmen jabdyqtau jelisine qosylu merzimi әrtýrli bolghanymen, olar 100 ball alady. Sebebi olar eng ýzdik kórsetkish sheginen ozdy.

Jýrgizilgen reformalar jóninde 201-2018 jyldar aralyghynda Ýkimet iskerlik ahualdy jaqsartu boyynsha Qazaqstanda búryn-sondy bolmaghan týbegeyli reformalardy jýrgizdi. Qazaqstan qoldanystaghy zannamany reformalau, rúqsattama jýiesin jetildiru, biznesti ashu rәsimderin jenildetu, memlekettik baqylau-qadaghalau qyzmetin ontaylandyru, eldegi biznes ahualdy jәne halyqaralyq reytingterdegi Qazaqstannyng pozisiyalaryn jaqsartu boyynsha Ýkimetting jýieli júmysynyng nәtiyjesinde biznes jýrgizu jenildigi boyynsha 30 elding qataryna kirdi.

Anyqtama:
Qabyldanghan zandar:
2014 jylghy 2 shilde memlekettik basqarudy jetildiru mәseleleri
turaly;
2014 jylghy 29 jeltoqsan Qazaqstan Respublikasynda kәsipkerlik
qyzmet jýrgizu jaghdayyn jaqsartudyng týbegeyli sharalary turaly;
2014 jylghy 22 sәuir kәsipkerlik qyzmetke memleketting qatysuyn
shekteu turaly;
2016 jylghy 29 nauryzdaghy rúqsat qaghazdaryn qysqartu jәne rúqsat alu
rәsimderin jenildetu súraqtary boyynsha;
2017 jylghy 27 aqpan azamattyq, banktik zannamalardy jetildiru jәne
kәsipkerlik qyzmet ýshin jaghdaydy jaqsartu súraqtary boyynsha;
2018 jylghy 24 mamyr kәsipkerlik qyzmetti retteudi jetildiru
súraqtary boyynsha.

Biznesti damytu ýshin naqty jaghdaydy is jýzinde jaqsartu
baghyttalghan júmys býgingi tanda qabyldanghan sharalarmen
shektelmeydi, jәne Memleket Basshysynyng tapsyrmalaryna sәikes
jýieli negizde jalghastyrylatyn bolady.

Qazirgi kezde QR zannamasyna Doing Business reytingining negizgi
indikatorlary ayasynda jýieli ózgerister engizudi kózdeytin
ózgerister engizuding kezekti paketi boyynsha júmys jýrgizilude
(7 paket).

Abai.kz