Elbasy Núrsúltan Nazarbaev bir jyl búryn Preziydentting bes әleumettik bastamasy dep atalatyn ýndeu jariyalaghan bolatyn. Ondaghy baspana alu men júmysshylar jalaqysyn kóteru, bilim aludyng qoljetimdiligin arttyru men shaghyn nesie berudi kóbeytu jәne eldi gazben qamtamasyz etu syndy әr bastama halyq tarapynan ýlken qoldaugha ie boldy.

Ásirese, atalghan bastamadaghy túrghyn ýige qoljetimdilikti arttyru boyynsha әr ónirde irgeli ister atqaryldy. Qazaqstan Respublikasy Industriya jәne infraqúrylymdyq damu ministrliginin  mәlimetine sensek, 2018 jyly Qazaqstanda 12,5 mln.sharshy metr túrghyn ýy paydalanugha berilgen.

Biyl da Elbasynyng «7-20-25» baghdarlamasy boyynsha birqatar  sharalar atqarylyp jatyr. Búl turaly QR Últtyq Bank Basqarmasy mәlimdedi. Últtyq bank mәlimetinshe, 2018 jylghy 31 mamyrdaghy № 107 qaulysy negizinde túrghyn ýy kreditteu baghdarlamasy bekitilgen.

Últtyq bankting baspasóz qyzmetining habarlauynsha, «7-20-25» baghdarlamasyn iske asyru shenberinde 2019 jylghy 30 nauryzdaghy jaghday boyynsha qaryz alugha 125,3 mlrd. tenge somasyna 11 021 ótinish qabyldandy. Onyng ishinde 75,2 mlrd. tenge somasyna qaryz beruge 6 450 ótinish maqúldandy.

BAQ aqparatyna sýiensek, atalmysh ipotekalyq baghdarlamanyng oryndalu kórsetkishi bir Almaty oblysynyng ózinde kórnekti artqan. Atap aitqanda, Almaty oblysyna qaraytyn Enbekshiqazaq, Jambyl, Eskeldi, Qaratal, Panfilov, Aqsu audandarynda tómen. Al Kóksu, Ile, Sarqan jәne Alakól audandarynda aitarlyqtay algha jylju bayqalady.

Bәrimiz biletindey, Ipotekalyq kreditterdi bekitudegi negizgi faktorlar tólem qabilettiligi men túraqty tabysy bolyp tabylady. Qazirgi uaqytta banktik úiymdar qosymsha kriyteriylerdi óndeydi. Kriyteriylerdi odan әri qataytu joqqa shygharylmaydy. Búl túrghyn ýy satyp aludy qajet etetin adamdargha (tabysy az, túrmysy nashar otbasylar, jas otbasylar jәne t.b.) azamattar kepildikke ie boluy ýshin qajet. Ýshinshi pәterdi talap etetin tabys dengeyi joghary azamattar artyqshylyqty baghdarlamany paydalana almaydy.

Osyghan baylanysty, últtyq bank taratqan myna aqparattargha nazar audarayyq. 2019 jyldyng basynda ipotekalyq túrghyn ýy qaryzdarynyng kólemi bir jylda 202 mlrd tengege úlghayyp, 1,3 trln tenge boldy. Búl turaly Qazaqstan Últtyq Banki Qarjy naryghynyng әdisnamasy departamentining diyrektory Dәuren Sәlimbaev QR Parlamenti Senatynyng «7-20-25. Árbir otbasyna baspana aludyng jana mýmkindikterin beru» ipotekalyq túrghyn ýy kreditteu baghdarlamasy boyynsha әleumettik túrghyn ýy satyp alu mýmkindigin keneytu» atty dóngelek ýstel otyrysyna qatysqan kezinde aityp berdi.

Onyng aituynsha, 2018 jyly Qazaqstan Últtyq Banki ipotekalyq kreditteudi jandandyru ýshin aitarlyqtay júmys jýrgizgen kórinedi. «Ótken jyldyng ortasyna taman «7-20-25» baghdarlamasynyng talaptary bekitildi, Parlament deputattarynyng qoldauymen ipotekalyq naryqty damytugha kedergi keltirgen zannamalyq kedergiler joyyldy, operator – «Baspana» IÚ qúryldy. «7-20-25» baghdarlamasyn iske qosu 2018 jylghy shildede oryn aldy. Azdaghan kezenge qaramastan, qabyldanghan sharalar otandyq ipotekalyq kreditteu naryghynyng jay-kýiine ong әser etkeni anyq», - dedi Sәlimbaev.

Ol osylaysha, «7-20-25» baghdarlamasyn jәne tiyisti sharalar keshenin iske qosu ipotekalyq naryqtyng ahualyn aitarlyqtay jandandyrugha mýmkindik bergenin, onyng arqasynda myndaghan azamattar menshikti baspanasyn satyp alu mýmkindigine ie bolghanyn qosa aitty.

Jalpy alghanda Baghdarlama jaqsy serpindi kórsetip otyr. 2019 jylghy 30 nauryzdaghy jaghday boyynsha qaryz alugha 125,3 mlrd. tenge somasyna 11 021 ótinish qabyldandy. Onyng ishinde 75,2 mlrd. tenge somasyna qaryz beruge 6 450 ótinish maqúldandy.

Qazaqstan Últtyq Bankining ókilining aituynsha, «7-20-25» baghdarlamasynyng damuyn tejeytin negizgi faktor el boyynsha, әsirese ónirlerde bayqalatyn bastapqy túrghyn ýiding jetispeui bolyp tabylady eken.

"7-20-25" baghdarlamasyn jýzege asyru ýshin Últtyq bank pen Ýkimet birlese júmys isteui qajet. "Últtyq banktin, ekinshi dengeyli bankter men qor naryghynyng mýmkindikterin iske qosu kerek. Últtyq bank keminde 1 trillion tenge qarjyny tartatyn arnayy kompaniya qúryp, ony bankterding jogharyda aitylghan sharttaryna jauap beretin jana ipotekalyq nesiyelerin satyp alugha júmsauy qajet. Baghdarlamany jýzege asyru nәtiyjesinde million qazaqstandyq baspana alu mýmkindigine ie bolady", – degen edi Elbasy.

Memleket basshysy N.Nazarbaevtyng bastamasymen qolgha alynghan "7-20-25" memlekettik túrghyn ýy baghdarlamasy ýisiz jýrgen otandastardyng ýmitin jaqqan, jalpyhalyqtyng qoldauyna ie bolghan bastamalardyng biri ekeni belgili. Elbasy Ýkimet pen jergilikti basqaru organdaryna, Últtyq bankke atalmysh ipotekalyq baghdarlamany jýzege asyru ýshin birqatar tapsyrmalar mindettegen edi.

Osy uaqytqa deyin qatardaghy qarapayym qazaqty qoljetimdi baspanamen qamtamasyz etuge baghyttalghan búl baghdarlama boyynsha biraz sharuanyng sheti qayyrylghan.

Abai.kz