Qazir qoghamdaghy eng ótkir mәselelerding biri – halyqtyng baspanamen qamtamasyz etilui. Mine, naq osy mәsele Preziydent Núrsúltan Nazarbaevtyng byltyrghy jylghy Qazaqstan halqyna jasaghan ýndeuinde egjey-tegjeyli qamtylghan.

Eske  sala ketetyik, Byltyr nauryz aiyndaghy "Preziydentting bes әleumettik bastamasy" atty arnayy baghdarlamalyq maqalanyng eng ózekti baghyttarynyyng biri - ol  “әrbir otbasyna baspana aludyng jana mýmkindikterin qarastyru” dep atalatyn bólim edi. Dәl osy bólimning mazmúny eldegi negizgi әleumettik problema sheshuge arnalghan.

Ayta ketu kerek, songhy kezenderde halyqtyng baspanamen qamtyluy ýshin memleket tarapynan atqarylghan júmystar az emes. Mәselen, osydan eki jyl búryn ghana 11,2 million sharshy metr baspana el iygiligine berilgen.Qazir de búl kórsetkish úlghaymasa, kemigen joq.

Alayda, halyqtyng әl-auqatymen qatar sany da ósip kele jatqanyn eskersek, baspana sanyn kóbeytuding artyqtyghy bolmaydy. Óitkeni ol әrqashan manyzyn joymaytyn әleumettik mәsele.

Sondyqtan Elbasymyz Núrsúltan Nazarbaevtyng bastamasy - búl mәseleni sheshuge negiz boldy. Yaghni, Preziydent Ýndeui jariyalanghan son, baspana ipotekasynyng qoljetimdiligi arta týsti. Sol arqyly júmysy bar әrbir adam pәterdi nesiyege alyp, onyng shyghynyn otbasylyq kirisining shenberinde tóley alatynday arzan mýmkindikter úsyndy. Sonyng negizinde qogham tarapynan ýlken qoldaugha ie bolghan “7-20-25” baghdarlamasy úsynylghan bolatyn.

Búl baghdarlama boyynsha, nesie ósimi qazirgidey 14-16 emes, jylyna 7 prosent bolmaq. Al, bankter baspana qúnynyng bastapqy jarnasyn 30 payyzgha deyin tóleudi mindettese, endi atalghan baghadarlama negizinde ol payyz 20 dan aspaydy. Sonday-aq, qarapayym túrghyn nesiyeni búrynghyday 10-15 jylgha emes, 25 jyl merzimge deyin ala alady.

Elbasynyng búl bastamasy qolgha alynsa, halyqtyng túrghyn ýimen qamtyluy edәuir jenil bolmaq. Preziydent ol ýshin Últtyq bank pen ekinshi dengeyli bankterdi sonday-aq qor naryghyn da júmyldyrudy tapsyrdy.

Shyn mәninde, atalmysh joba elimizding ekonomikasyna da ong serpin beretini aqiqat. Sonday-aq, shaghyn jәne orta biznesting bәsekeli boluyn da qamtamasyz etedi.

Jalpy, “7-20-25” baghdarlamasy qolgha alynghaly beri, elimizdegi seriktes bankter 44,2 milliard tenge kóleminde ipotekalyq nesie rәsimdegen. Baghdarlamagha qatysushylardyng ishinde Núr-Súltan men Almaty qalasynyng túrghyndary kóshbastap túr. Odan keyin, Manghystau, Aqtóbe , Shyghys Qazaqstan, Aqmola ónirleri túr. Al, berilgen nesiyelerding basym kópshiligi túrghynýy qúrylys jinaq banki arqyly maqúldanghan.

Ayta keteyik, atalmysh baghdarlama boyynsha 2018 jyly 37 myngha juyq adam ózine tiyesili sharshy metrlerge ie boldy. Al, alynghan nesiyeler boyynsha aitar bolsaq, 7,7 myng nesie Núr-Súltan qalasyna tiyesili, 5,8 myng nesie Almaty qalasyna  berilgen.

Sonday-aq, Aqtóbe oblysyna 3,7 myng nesie rәsimdelgen. Atalghan 37 myng nesiyeden bastapqy naryqta túrghyn ýy satyp alu ýshin 42 payyz bólingen. Al, 52 payyzy ekinshi naryqta berilgen.

Sonymen qatar, qazirgi tanda әr ónirde Elbasymyz Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtyng osy bastamasy negizinde birneshe qúrylys nysandary jýrgizilip jatyr. Nәtiyjesinde, halyq ta baspanaly bolugha degen senim kýsheydi. Aldaghy uaqytta da osy qarqyn jalghasa berse,  elimizding ekonomikasy men әleueti búdan da zor tabystargha jetetinine senim mol.

Ol senimdi nyghaytu ýshin Elbasymyzdyng osy bastamalaryn júmylghan júdyryqtay qoldap, ónir basshylary onyng әri qaray iske asuyna múryndyq bolu qajet. Óitkeni halyqtyng әleumettik jaghdayy kezek kýttirmeytin manyzdy mәsele. Múny biylik ókilderi de týsinip otyr dep senemiz.

Abai.kz