AQSh: Qazaqstan lankestik qauip tóndiretin elderding qatarynda
Amerikanyng últtyq qauipsizdik basqarmasy dәl osylay dep otyr. AQSh-tyng immigrasiyalyq qyzmetining erekshe tizimine «lankestik úiymdar men olardyng ókilderine qatysy bar hәm qoldau kórsetetin belgiler bayqalatyn» elder kiredi eken. Búl jerde Qazaqstan ghana emes, Tәjikstan, Týrkimenstan, Ózbekstanda kiripti. Aqparattargha qaraghanda, Atalghan tizimdi qanday negizge sýienip, jasaytyny jóninde Amerikanyng últtyq qauipsizdik basqarmasynyng ókilderi lәm dep auyz ashpapty.
Hosh, sonymen AQSh ýshin qúbyjyq elge ainala bastadyq. Álbette, múnyng ótkendegi Kenqiyaq pen Shúbarshiydegi qandy oqighalardyng jәne songhy jyldary qoghamnyng kózine shyqqan sýieldey bolghan islamdyq teris pighyldy diny aghymdardyng әreketimen súlbalasyp jatqany ras. Áytpese, Amerikandyq «Forbs» jurnalynan baylarymyzdy ghana kórip, kózayym bolyp jýrgen bizding elding әlgi aty jaman tizimge ilikpesi anyq.
Amerikanyng últtyq qauipsizdik basqarmasy dәl osylay dep otyr. AQSh-tyng immigrasiyalyq qyzmetining erekshe tizimine «lankestik úiymdar men olardyng ókilderine qatysy bar hәm qoldau kórsetetin belgiler bayqalatyn» elder kiredi eken. Búl jerde Qazaqstan ghana emes, Tәjikstan, Týrkimenstan, Ózbekstanda kiripti. Aqparattargha qaraghanda, Atalghan tizimdi qanday negizge sýienip, jasaytyny jóninde Amerikanyng últtyq qauipsizdik basqarmasynyng ókilderi lәm dep auyz ashpapty.
Hosh, sonymen AQSh ýshin qúbyjyq elge ainala bastadyq. Álbette, múnyng ótkendegi Kenqiyaq pen Shúbarshiydegi qandy oqighalardyng jәne songhy jyldary qoghamnyng kózine shyqqan sýieldey bolghan islamdyq teris pighyldy diny aghymdardyng әreketimen súlbalasyp jatqany ras. Áytpese, Amerikandyq «Forbs» jurnalynan baylarymyzdy ghana kórip, kózayym bolyp jýrgen bizding elding әlgi aty jaman tizimge ilikpesi anyq.
Sarapashylar biylikting diny mәseleni retteu men baqylaudy keshtetip qolgha alghanyn din isteri jónindegi agenttik qúrylghannan beri aityp keledi. Jan bar sóz. Eger biylik diny isteri jónindegi agenttikti qúrmas búryn mýftiyattyng qúziretin kýsheytu arqyly islamdyq diny aghymdarmen alysqanda Aqtóbedegi oqighanyng aldyn alugha bolar ma edi, kim bilsin. Biylik tek ózine qauip tóne jazdaghan sәtte ghana baryp, shyrmauyqtay shyrmalghan diny aghymdarmen aiqasqa shyqty. Ile-shala Amerikada tizimine qosa qoydy. Ámbesi, «bir últ, bir din» degen úsynyspen shyqqan din ister jónindegi agenttikting basshysyn keybir deputattar «kópúltty elimizge týsken kólenke» dep syngha alghanynyng ózi Ýkimetting din mәselesinde әli dýdәmal kýide ekenin aighaqtady. Olay bolmasa, «Núr Otan» partiyasynyng baghynyshty deputattary Ýkimetting qúzyryndaghy komiytetke aitaqsyz qarsy shyqpasy belgili.
Amerikanyng Qazaqstandy tizimge tirkep jiberuining astaryna Orta Aziya men Qazaqstangha qatysty úzaq jyldargha arnalghan sayasatynyng bir úshy jatuy mýmkin ekenin joqqa shygharugha bolmaydy. Bar gәp - múnay. Onyng ýstine Barak Obama Aq ýige kirer kezde «Aughanstannan әskerdi shygharamyn», dep saylaushylaryna uәde bergen. Kelesi saylau bolsa jaqyndap qaldy. Ótirik uәde ekenin bilse de sene salatyn bizding saylaushylar men AQSh-tyng saylaushylaryn salystyrugha kelmeydi. Demek, tizimning týbi terende.
Aytpaqshy, resmy aqparatqa qol jetkizu qiyamet-qayym bizding elde bolar ya bolyp jatqan dýniyening alyp-qashpa әngime týrinde jýretinin eskersek, әkeybir niyeti jaman diny aghymdardyng qamqory biylik te» dep keletin úzynqúlaqtyng әngimesining aqiqaty AQSh-tyng últtyq qauipsizdik basqarmasy ókilderinin: «lankestik úiymdar men olardyng ókilderine qatysy bar hәm qoldau kórsetetin belgiler bayqalatyn elder» degeninde jatpasyn?!
Endi kimge senemiz, «Aqtóbedegi múnay úrlyqshylarymen arnayy әskery jasaqtar jiberip alysqan» biylikke me, joq AQSh-tyng últtyq qauipsizdik basqarmasynyng tizimine me?
«Abay-aqparat»