Ángime kәsipkerlikke beriletin jenildetilgen nesie jayynda. Myqty kóken, qymbat mýliging ne tabysty biznesing bar ma? Endeshe, marhabat. Al, bәrin nólden bastap, osynday dengeyge jetking kele me? Onda demal, bauyrym! Joq, bәribir degenime jetem deysing ba? Seni әbden shapqylatady, shamdandyrady, sharshatady, aqyry óz erkinmen demalugha mәjbýr bolasyn. Mening tәjiriybem sonday.

Ret-retimen. Biznes ashpaq boldyq. Qarapayym otbasylyq biznes. Sóitip, bir jyl búryn qamdana bastadyq. Al, jarty jyl búryn naqty iske kiristik. Qolymyzda azdy-kópti jighanymyz bar. Oghan qosymsha jenildetilgen shaghyn nesie alyp, kәsipkerlikti bir jolgha qoyayyq degen oy ghoy. Biraq, keyingisi biz siyaqty qarapayym adamdargha arnalmaghan eken. Onyng iygiligin tek baylar ghana kóre alady. Sәikesinshe, sonyng arqasynda baylar ghana bay bola beredi. Nege? Álgi nesiyeni alu ýshin qymbat jyljymaytyn mýligining ne krutoy biznesmen tuysyng bolu kerek. Kepildik ghoy bylay aitqanda. Al, eger mening qymbat jyljymaytyn mýligim ne krutoy biznesmen tuysym bolsa, maghan ol nesiyening qajeti qansha?! Sol jaqtan-aq keregimdi almaymyn ba?! Biraq, ony memlekettik baghdarlamanyng basy-qasynda jýrgender týsinbeydi-au. Týsinse, birden aitpay ma? Jarnama degen úryp túr endi. Tipti, memleket ózi kepildik bolady dep qoyady. Osyghan senip (anghal basym-ay) bir jyl búryn Últtyq kәsipkerler palatasynyng arnayy kursynan ótip, sertifikatyn aldyq. Áleumettik manyzy bar biznes jospar qúrdyq. Ony sol palata maqúldady. JShS ashtyq. Qújattaryn rettedik. Shotyna aqsha saldyq. Pomesheniyemen kelisimge otyrdyq.

Qysqasy, tiyisti talaptardy ret-retimen oryndap kelip, bankke ótinish bermeymiz be?! «Konsert» sol kezde bastaldy. Kepil bolatyn kәsipker bolmasa, nesie joq deydi. Kәsipkerler palatasyna bardyq. Olar búghan qatysymyz joq deydi. «Damu» qoryna bardyq. 85 prosent kepil bola alamyz deydi. Qaytip bankke baramyz. IYә, «Damu» sóite alady, biraq, bәribir, kepil bolatyn kәsipker әkel deydi. Álgi ertegidegi shortan, shayan jәne aqqu siyaqty ghoy. Osylay ýsh taraptyng arasynda ondaghan krug jasadyq. Biraq, nesiyege qol jetpedi. Ýkimet bankke berdi. Kәsipkerlikti qolda dep. Bank bizge bermedi. Kәsipker tuys әkel dep. Al, men týsinbey dalmyn. Sondaylyq kepil bolatyn bay tuysym ne tanysym bolsa, maghan nesiyening ne qajeti bar? Memlekettik baghdarlamanyn, kәsipkerler palatasy men «Damu» qorynyng ne qajeti bar? Olar endi ózderin el iygiligine júmys jasap jatyrmyz dep oilaytyn shyghar. Bay tuysy barlargha nesie beredi, olardyng biznesterin keneytedi, keyin jogharghy jaqqa esep beredi. Al, «adam» bolghysy keletin qarapayym adamdar she? Olargha shans bar ma? Men ózim osy әleumettik toptyng qataryndamyn jәne tabysty azamat bolugha, kәsipkerlikti damytugha, janashyldyq әkeluge degen jelanie úryp túr. Jaspyn. Uaqytym da, qayratym da jetedi. Biraq, qolym qysqa. Ony úzartatyn baghdarlama bar, qoldau bar, mýmkindik bar. Biraq, jeme-jeme kelgende eshtene joq. Srazu y chetko aitu kerek qoy. «Biznesi bar túlghany tap ne qymbat jyljymaytyn mýlik tap! Áytpese, qoldau joq!» dep. Sonda biz jәne biz siyaqty «nólden» kәsibin bastaghysy kelgender bir jerlerin qysyp, sol kýibeng tirlikpen jýre berer edi. Ýmittenbey...

Aytpaqshy, anau joly Ýkimette ýlken jiyn boldy jәne osy kәsipkerlikke bólingen qarjy dúrys iygerilmey jatqany aityldy. Yaghni, ony jyl sonyna deyin netip bitiru kerek. Al, endi neteyik desek, aqsha joq deydi. Baylargha bilmeymin, әiteuir, biz siyaqtylargha sonday jauap. Aqyry qoldy bir siltep, ishimnen búrq-búrq etip boqtaudan basqa amal qalmady. Býitken nelerindi...

Aslan Qajenovtyng facebook paraqshasynan

Abai.kz