Kirilisanyng qojayyny sanalatyn orys últynyng hat tanityn qarapayym mújyghynan bastap, ghúlama ghalymdaryna deyin bir ghana kirilisamen jazyp, kirilisamen ghana oqy alady.

Al, úzaq jyldar orystyng bodanynda bolyp, tilinen de, dininen de, basqa da últtyq qúndylyqtarynan aiyryludyng az-aq aldynda túrghan qazaq – kirilisamen qazaqsha oqyp, qazaqsha jaza alady jәne orys tilinde de solay... Yaghni, bir alfavitpen eki tildi erkin mengergen. Sonda, osy eki últtyng qaysysynyng sauaty basym? Eki tildi mengergeni me әlde bir tilde ghana oqyp, jaza alatyny ma? Búl – bir.

Ekinshi – qazaq halqy latyn әlipbiyinen kirilisagha 1940-shy jyldary kóshken kórinedi. Osy uaqytqa deyingi 80 jylda qazaqtyng nebir ghalymdary, aqyn-jazushylary, qogham qayratkerleri, jalpy tútas últymyz kimnen kem boldy? Qazirgi tanda qazaqtyng kez kelgen úly da, qyzy da kirilisamen eki tilde sauatty jazyp, sauatty oqy alady. Osydan artyq qanday sauat, qanday bilim kerek, búl qazaqqa?

«Latyngha kóshsek ózge týrkitildes eldermen tezirek әri jenil týsinisip ketemiz» deydi, qaysybir bilgishterimiz. Múnyng bәri – sandyraq. Latynsha jazylghan kez kelgen sózdi ejiktep oqu men jazu bir bólek te, onyng maghynasyn týsinu mýldem bólek dýnie emes pe?

Sondyqtan, kirilisamen eki tilde erkin oqyp, jaza alatyn qazaqqa 80 jylgha keri sheginip latynsha qaytadan sauat ashudyng qanshalyqty qajettiligi bar?

Onyng ýstine ol latyn әlipbii biyliktegi yghay men syghaygha, orystildi qazaqtargha, sonday-aq, elimizdegi ózge últ ókilderine bes tiyngha da keregi joq eken...

Onday әlipbiyding bizge keregi bar ma?

Serik Qúsanbaevtyng facebook paraqshasynan

Abai.kz