Qazaqstan Respublikasy
Premier-Ministri
K.Q. Mәsimovke

Bizde bir adam 12 litr araq ishedi...

Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly!

Órkeniyetti elderding qataryna qosylyp kele jatqan býgingi qazaqstandyq qoghamdy últymyzdyng tabighatyna jatpaytyn maskýnemdik, nashaqorlyq, jezókshelik siyaqty  jat qylyqtar tolghandyrsa etti.
«Úlyng araq ishse - yrysynnyng ketkeni, qyzyng araq ishse - qyzyghynyng ketkeni»,- dep halyq beker aitpaghan. Ishimdikke әuestenushilik әsirese, jasóspirimder men qyz-kelinshekterding arasynda keng etek alyp bara jatqany qazir eshkimge de qúpiya emes. Jalpy, alkolgolidi ishimdik iship alyp   jantýrshigerlik qylmystargha baryp jatqandardyng sany tym jiyilep barady. Qoghamdy osy jay  alandatyp otyr.
Songhy on jylda elimiz boyynsha maskýnemder sany birneshe ese óskendigin resmy derekter aighaqtap berude. El boyynsha narkologiyalyq mekemelerde 235 416 adam maskýnemdik derti boyynsha esepte túr. Búl Qazaqstandaghy әrbir 100 myng adamnyng 144,2 maskýnemdikke boy aldyrghandyghyn aighaqtaydy.
Respublikamyz boyynsha 1 adamgha shaqqanda jylyna orta eseppen 31 litr syra, 12 litr araq ishiledi  eken. Taghy bir derek mynany aitady: el túrghyndarynyng 33,3 payyzy, yaghny 3/1 araq ishedi, solardyng 59,7 payyzy 20 jasqa deyingi jastar men jasóspirimder.

Qazaqstan Respublikasy
Premier-Ministri
K.Q. Mәsimovke

Bizde bir adam 12 litr araq ishedi...

Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly!

Órkeniyetti elderding qataryna qosylyp kele jatqan býgingi qazaqstandyq qoghamdy últymyzdyng tabighatyna jatpaytyn maskýnemdik, nashaqorlyq, jezókshelik siyaqty  jat qylyqtar tolghandyrsa etti.
«Úlyng araq ishse - yrysynnyng ketkeni, qyzyng araq ishse - qyzyghynyng ketkeni»,- dep halyq beker aitpaghan. Ishimdikke әuestenushilik әsirese, jasóspirimder men qyz-kelinshekterding arasynda keng etek alyp bara jatqany qazir eshkimge de qúpiya emes. Jalpy, alkolgolidi ishimdik iship alyp   jantýrshigerlik qylmystargha baryp jatqandardyng sany tym jiyilep barady. Qoghamdy osy jay  alandatyp otyr.
Songhy on jylda elimiz boyynsha maskýnemder sany birneshe ese óskendigin resmy derekter aighaqtap berude. El boyynsha narkologiyalyq mekemelerde 235 416 adam maskýnemdik derti boyynsha esepte túr. Búl Qazaqstandaghy әrbir 100 myng adamnyng 144,2 maskýnemdikke boy aldyrghandyghyn aighaqtaydy.
Respublikamyz boyynsha 1 adamgha shaqqanda jylyna orta eseppen 31 litr syra, 12 litr araq ishiledi  eken. Taghy bir derek mynany aitady: el túrghyndarynyng 33,3 payyzy, yaghny 3/1 araq ishedi, solardyng 59,7 payyzy 20 jasqa deyingi jastar men jasóspirimder.
Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymy sarapshylarynyng pikirinshe, jylyna jan basyna shaqqanda ishimdik 8 litrden aspasa, últ genofonyna әseri bolmaydy eken. Al, bizdegi búl kórsetkish 12 litrge jetip otyr. Búl degenimiz últtyng azyp - tozuyna,  onyng tamyryna balta shabyluyna qarap otyryp jol berip otyrghandyghymyz emes pe?
Elbasynyng bastamasymen halyqty ziyandy әdetterden tyi maqsatynda «Salamatty Qazaqstan» baghdarlamasy jasalyp, ony jýzege asyru ýshin arnayy qarjy da bólinip, ónirlerde «Salamatty ómir saltyn qalyptastyru» ortalyqtary da ashyldy. Alayda, ókinishke qaray olardyng salamatty ómir saltyn qalyptastyru ýshin atqaryp jatqan  júmystarynyng tiyimdiligi әzirge sezilmeydi de, bayqalmaydy da.
Múnyng basty bir sebebi, qazaqstandyq  naryqtaghy temeki men spirttik ishimdik ónimderining baghasynyn  óte tómendigi.
Evropa elderin aitpaghannyng ózinde, kedendik odaqqa engen memleketterding arasynda Qazaqstan boyynsha  2012 jyly aksizdeletin tauarlarynyng eng tómengi aksizdik stavkalary qalyptasqan. Mysaly, 1 litr araqtyng aksizdik stavkasy Reseyde - 1024,8 tenge, Belarusiyada - 941,5 tenge, al bizde 500-aq tenge, yaghni, eki ese tómen. Al endi, 1 litr syranyng aksizdik stavkasy - Reseyde - 53 tenge, Belorussiyada - 30,5 tenge, bizde 26 tenge ghana.
Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly! Búl mәsele qoghamymyzdyng barlyq toptaryn tolghandyryp jýrgen jәne Parlament deputattary  búghan deyin aityp ta kelgen  mәsele ekendigi anyq. Qazaqstan birtútas ekonomikalyq aimaqqa, kedendik odaqqa engen osy tústa  temeki men spirttik ishimdikterding aqsizdik stavkalaryn kóteretin uaqyt jetti dep sanaymyz. Búl býginimiz ben bolashaghymyz ýshin qajetti sharalardyng biri.

Deputattar:

M. Múhamedov

A.Kýzekov