قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پرەمەر-ءمينيسترى
ك.ق. ماسىموۆكە

بىزدە ءبىر ادام 12 ليتر اراق ىشەدى...

قۇرمەتتى كارىم قاجىمقانۇلى!

وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلىپ كەلە جاتقان بۇگىنگى قازاقستاندىق قوعامدى ۇلتىمىزدىڭ تابيعاتىنا جاتپايتىن ماسكۇنەمدىك، ناشاقورلىق، جەزوكشەلىك سياقتى  جات قىلىقتار تولعاندىرسا ەتتى.
«ۇلىڭ اراق ىشسە - ىرىسىڭنىڭ كەتكەنى، قىزىڭ اراق ىشسە - قىزىعىڭىڭ كەتكەنى»،- دەپ حالىق بەكەر ايتپاعان. ىشىمدىككە اۋەستەنۋشىلىك اسىرەسە، جاسوسپىرىمدەر مەن قىز-كەلىنشەكتەردىڭ اراسىندا كەڭ ەتەك الىپ بارا جاتقانى قازىر ەشكىمگە دە قۇپيا ەمەس. جالپى، الكولگولدى ىشىمدىك ءىشىپ الىپ   جانتۇرشىگەرلىك قىلمىستارعا بارىپ جاتقانداردىڭ سانى تىم جيىلەپ بارادى. قوعامدى وسى جاي  الاڭداتىپ وتىر.
سوڭعى ون جىلدا ەلىمىز بويىنشا ماسكۇنەمدەر سانى بىرنەشە ەسە وسكەندىگىن رەسمي دەرەكتەر ايعاقتاپ بەرۋدە. ەل بويىنشا ناركولوگيالىق مەكەمەلەردە 235 416 ادام ماسكۇنەمدىك دەرتى بويىنشا ەسەپتە تۇر. بۇل قازاقستانداعى ءاربىر 100 مىڭ ادامنىڭ 144,2 ماسكۇنەمدىككە بوي الدىرعاندىعىن ايعاقتايدى.
رەسپۋبليكامىز بويىنشا 1 ادامعا شاققاندا جىلىنا ورتا ەسەپپەن 31 ليتر سىرا، 12 ليتر اراق ىشىلەدى  ەكەن. تاعى ءبىر دەرەك مىنانى ايتادى: ەل تۇرعىندارىنىڭ 33,3 پايىزى، ياعني 3/1 اراق ىشەدى، سولاردىڭ 59,7 پايىزى 20 جاسقا دەيىنگى جاستار مەن جاسوسپىرىمدەر.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پرەمەر-ءمينيسترى
ك.ق. ماسىموۆكە

بىزدە ءبىر ادام 12 ليتر اراق ىشەدى...

قۇرمەتتى كارىم قاجىمقانۇلى!

وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلىپ كەلە جاتقان بۇگىنگى قازاقستاندىق قوعامدى ۇلتىمىزدىڭ تابيعاتىنا جاتپايتىن ماسكۇنەمدىك، ناشاقورلىق، جەزوكشەلىك سياقتى  جات قىلىقتار تولعاندىرسا ەتتى.
«ۇلىڭ اراق ىشسە - ىرىسىڭنىڭ كەتكەنى، قىزىڭ اراق ىشسە - قىزىعىڭىڭ كەتكەنى»،- دەپ حالىق بەكەر ايتپاعان. ىشىمدىككە اۋەستەنۋشىلىك اسىرەسە، جاسوسپىرىمدەر مەن قىز-كەلىنشەكتەردىڭ اراسىندا كەڭ ەتەك الىپ بارا جاتقانى قازىر ەشكىمگە دە قۇپيا ەمەس. جالپى، الكولگولدى ىشىمدىك ءىشىپ الىپ   جانتۇرشىگەرلىك قىلمىستارعا بارىپ جاتقانداردىڭ سانى تىم جيىلەپ بارادى. قوعامدى وسى جاي  الاڭداتىپ وتىر.
سوڭعى ون جىلدا ەلىمىز بويىنشا ماسكۇنەمدەر سانى بىرنەشە ەسە وسكەندىگىن رەسمي دەرەكتەر ايعاقتاپ بەرۋدە. ەل بويىنشا ناركولوگيالىق مەكەمەلەردە 235 416 ادام ماسكۇنەمدىك دەرتى بويىنشا ەسەپتە تۇر. بۇل قازاقستانداعى ءاربىر 100 مىڭ ادامنىڭ 144,2 ماسكۇنەمدىككە بوي الدىرعاندىعىن ايعاقتايدى.
رەسپۋبليكامىز بويىنشا 1 ادامعا شاققاندا جىلىنا ورتا ەسەپپەن 31 ليتر سىرا، 12 ليتر اراق ىشىلەدى  ەكەن. تاعى ءبىر دەرەك مىنانى ايتادى: ەل تۇرعىندارىنىڭ 33,3 پايىزى، ياعني 3/1 اراق ىشەدى، سولاردىڭ 59,7 پايىزى 20 جاسقا دەيىنگى جاستار مەن جاسوسپىرىمدەر.
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە، جىلىنا جان باسىنا شاققاندا ىشىمدىك 8 ليتردەن اسپاسا، ۇلت گەنوفونىنا اسەرى بولمايدى ەكەن. ال، بىزدەگى بۇل كورسەتكىش 12 ليترگە جەتىپ وتىر. بۇل دەگەنىمىز ۇلتتىڭ ازىپ - توزۋىنا،  ونىڭ تامىرىنا بالتا شابىلۋىنا قاراپ وتىرىپ جول بەرىپ وتىرعاندىعىمىز ەمەس پە؟
ەلباسىنىڭ باستاماسىمەن حالىقتى زياندى ادەتتەردەن تىيۋ ماقساتىندا «سالاماتتى قازاقستان» باعدارلاماسى جاسالىپ، ونى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ارنايى قارجى دا ءبولىنىپ، وڭىرلەردە «سالاماتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ» ورتالىقتارى دا اشىلدى. الايدا، وكىنىشكە قاراي ولاردىڭ سالاماتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن اتقارىپ جاتقان  جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگى ازىرگە سەزىلمەيدى دە، بايقالمايدى دا.
مۇنىڭ باستى ءبىر سەبەبى، قازاقستاندىق  نارىقتاعى تەمەكى مەن سپيرتتىك ىشىمدىك ونىمدەرىنىڭ باعاسىنىڭ  وتە تومەندىگى.
ەۆروپا ەلدەرىن ايتپاعاننىڭ وزىندە، كەدەندىك وداققا ەنگەن مەملەكەتتەردىڭ اراسىندا قازاقستان بويىنشا  2012 جىلى اكتسيزدەلەتىن تاۋارلارىنىڭ ەڭ تومەنگى اكتسيزدىك ستاۆكالارى قالىپتاسقان. مىسالى، 1 ليتر اراقتىڭ اكتسيزدىك ستاۆكاسى رەسەيدە - 1024,8 تەڭگە، بەلارۋسيادا - 941,5 تەڭگە، ال بىزدە 500-اق تەڭگە، ياعني، ەكى ەسە تومەن. ال ەندى، 1 ليتر سىرانىڭ اكتسيزديك ستاۆكاسى - رەسەيدە - 53 تەڭگە، بەلورۋسسيادا - 30,5 تەڭگە، بىزدە 26 تەڭگە عانا.
قۇرمەتتى كارىم قاجىمقانۇلى! بۇل ماسەلە قوعامىمىزدىڭ بارلىق توپتارىن تولعاندىرىپ جۇرگەن جانە پارلامەنت دەپۋتاتتارى  بۇعان دەيىن ايتىپ تا كەلگەن  ماسەلە ەكەندىگى انىق. قازاقستان ءبىرتۇتاس ەكونوميكالىق ايماققا، كەدەندىك وداققا ەنگەن وسى تۇستا  تەمەكى مەن سپيرتتىك ىشىمدىكتەردىڭ اقتسيزدىك ستاۆكالارىن كوتەرەتىن ۋاقىت جەتتى دەپ سانايمىز. بۇل بۇگىنىمىز بەن بولاشاعىمىز ءۇشىن قاجەتتى شارالاردىڭ ءبىرى.

دەپۋتاتتار:

م. مۇحامەدوۆ

ا.كۇزەكوۆ