KELESI PREZIYDENT PUTIN BE?

2000 jyly Reseyde biylik basyna kelgen Vladimir Putin Reseyding býkil sayasy tynysyn ózgertip jiberdi. Elisin basqaruy kezinde ekonomikalyq, sayasy túrghydan әlsirep, Cheshenstan, Daghystan sekildi kavkazdyq respublikalar bostandyqqa úmtylyp, Cheshenstan óz tәuelsizdigin jariyalap ýlgergen edi. Alpys ailaly, kezinde últtyq qauipsizdik komiytetining polkovniygi bolghan Putin óz ishinen irip, taghy on beske bólinip ketu qaupining aldynda túrghan Reseyding irgesin bekitip, әlemdik qauymdastyq tanyp ýlgermegen Cheshenstangha III Resey-Cheshen soghysyn jariyalap, onyng Resey Federasiyasynyng qúramyna qayta oraluyn qamtamasyz etti. Búdan keyin Resey halqynyng imperiyalyq armany qayta oyandy. Resey Federasiyasyn qatarynan eki ret basqarghan V.Putin 2008 jyly Konstitusiya boyynsha preziydenttik ókilettigin әri qaray jalghastyra almaytyndyghyn týisinip, Dmitriy Medvedevpen odaqtasty. Olardyng ózara kelisimi boyynsha, D. Medvedev bir merzimge saylanady, sosyn tizgindi Putin qayta alatyn boldy.

5 ÝMITKER TIRKELDI

KELESI PREZIYDENT PUTIN BE?

2000 jyly Reseyde biylik basyna kelgen Vladimir Putin Reseyding býkil sayasy tynysyn ózgertip jiberdi. Elisin basqaruy kezinde ekonomikalyq, sayasy túrghydan әlsirep, Cheshenstan, Daghystan sekildi kavkazdyq respublikalar bostandyqqa úmtylyp, Cheshenstan óz tәuelsizdigin jariyalap ýlgergen edi. Alpys ailaly, kezinde últtyq qauipsizdik komiytetining polkovniygi bolghan Putin óz ishinen irip, taghy on beske bólinip ketu qaupining aldynda túrghan Reseyding irgesin bekitip, әlemdik qauymdastyq tanyp ýlgermegen Cheshenstangha III Resey-Cheshen soghysyn jariyalap, onyng Resey Federasiyasynyng qúramyna qayta oraluyn qamtamasyz etti. Búdan keyin Resey halqynyng imperiyalyq armany qayta oyandy. Resey Federasiyasyn qatarynan eki ret basqarghan V.Putin 2008 jyly Konstitusiya boyynsha preziydenttik ókilettigin әri qaray jalghastyra almaytyndyghyn týisinip, Dmitriy Medvedevpen odaqtasty. Olardyng ózara kelisimi boyynsha, D. Medvedev bir merzimge saylanady, sosyn tizgindi Putin qayta alatyn boldy.

5 ÝMITKER TIRKELDI

Byltyr 26 qyrkýiekte Reseyding biylik partiyasy «Edinaya Rossiyanyn» kezekti sezinde aldaghy nauryz aiynda ótetin Resey Federasiyasy preziydentining saylauyna partiya atynan V. Putin týsetin boldy da, D. Medvedev Memlekettik Dumada «Edinaya Rossiyanyn» partiyalyq tizimin basqaratyn boldy. Búl ony premier etuge jasalghan birden bir qadam bolatyn. Búghan deyin Medvedev pen Putinning ózara tandemining alysqa barmaytyndyghyna bal ashylyp, Medvedev pen Putin ózara sybaylas emes, bәsekeles boluy ghajap emes degen pikirler kóbirek estiletin. Alayda Medvedev sózinde túrdy, Putinge bәsekeles emes, onyng qoldaushysy ekenin tanytty. Qazir aldaghy 4 nauryzda ótetin RF preziydentining saylauyna 5 kandidat tirkeldi. Olar - «Edinaya Rossiya» partiyasy atynan - Vladimir Putiyn, RF Kommunistik partiyasynyng jetekshisi - Gennadiy Zuganov, «Spravedlivaya Rossiya» partiyasynan - Sergey Mironov, Reseyding liyberal demokratiyalyq partiyasynyng jetekshisi - Vladimir Jirinovskiy, ózin-ózi úsynushy, milliarder Mihail Prohorov. Olar ýmitker retinde tirkeluden búryn Resey túrghyndarynyng 2 million dauysyn jinauy qajet bolatyn. «Yabloko» partiyasynyng negizin qalaghan Yavlinskiy men Irkutsk oblysynyng gubernatory Dmitriy Mezensevterding jinaghan dauystary jalghan degen jeleu¬men ýmitkerlikke tirkeuden bas tartqan. PUTINNING REYTINGISI QANDAY?
Ótken saylaulardaghy sekildi Vladimir Putinnyng basty qarsylasy retinde búl joly da Kommunisterding jetekshisi Gennadiy Zuganovtyng esimi ataluda. Aldyn ala jýrgizilgen saualnama qorytyndysy boyynsha, reseylikterding 30 payyzy Putinge, 20 payyzy Zuganovke dauys berui mýmkin delingen. Búl saualnamany «Levada» saraptama ortalyghy jýrgizgen. Atalghan ortalyq diyrektorynyng orynbasary Aleksey Grajdankin búl jolghy saualnamanyng negizgi tәsili - respondentterge ýmitkerlerding aty-jóni úsynylmaghan. Tek «saylauda kimge dauys berer ediniz?» degen saualgha jauap alghan. Saualnama nәtiyjesi boyynsha, qazirgi premier Putin - 37 payyz dauysqa ie bolghan. Qantardyng bas kezinde VSIOM ótkizgen saualnama nәtiyjesinde Putinge respondentterding 52 payyzy dauys beruge dayyn ekendikterin aitqan. Al FOM atty saraptamalyq ortalyqtyng saualnama qorytyndysy boyynsha, Resey premieri ýshin saualnamagha qatysqandardyng 45 payy¬zy dauys beretindikterin aitqan. Al «Levada» saualnamasynyng qorytyndysy men Memlekettik Dumagha Resey kommunisteri partiyasy atynan saylanghan Oleg Smolinning jariyalaghan mәlimetteri sәikesip túr deydi «Novaya gazeta». «Ótken aptada men resmy emes mәlimetter aldym. Onda FAPSY saraptamalyq ortalyghynyng jýrgizgen jabyq saualnamasynyng qorytyndysy boyynsha jaqyn arada saylau ótetin bolsa, Putin - 38 payyz, Gennadiy Zuganov - 20 payyz dauysqa ie bolmaq. Múnday jaghdayda ekinshi kezeng ótui haq. Putinning resmy mәlimdemeleri kýn sayyn jaryq kórip jatqanyna qaramastan, onyng reytingisi qúldyrap barady.Songhy kezderi Boris Nemsov, basqa da liyberaldar ekinshi kezende Putin men Zuganovtyng bireuin tandauy qajet bolsa, tandau Zuganovke týsetinin aituda. Bizding resmy emes mәlimetterimiz boyynsha, biylik kez kelgen әkimshilik resurstardy paydalana otyryp, Putindi birinshi kezende-aq jeniske jetkizudi kózdep otyrghan kórinedi. Eger biylik sheshimin ózgertpese, tórtinshi nauryzdan keyin Bolotnaya alany men Saharov danghyly bizge balanyng oiyny sekildi kórinui mýmkin» dep jazghan eken deputat «Novaya gazetadaghy» blogynda.

ÁLEMDIK BAQ NE DEYDI?

WWW.INOSMI.RU SAYTYNDAGhY ÁLEMDIK BAQ-TARDYNG ShOLUYNA NAZAR AUDARSAQ, ALDAGhY RESEYDING PREZIYDENT SAYLAUYNDA PUTINNING JENISKE JETUI HAQ EKENDIGI AYTYLGhAN. ÁLEMDIK BAQ PUTIN QAYTA TAQQA OTYRGhANNAN KEYINGI RESEYDING SYRTQY SAYaSATYNYNG QANDAY BOLATYNDYGhYN TALQYLAUDA. «RIA NOVOSTI» AGENTTIGINING JAZUY BOYYNShA, GERMANIYaLYQ ÁLEMGE ÁYGILI BERTELSMANN STIFTUNG ZERTTEU QORYNYNG SARAPShYSY KORNELIUS OHMANN VLADIMIR PUTINNING PREZIYDENT BOLUY RESEYDING ShETTEGI IMIDJINE NÚQSAN KELTIRUI MÝMKIN, BIRAQ RESEY-GERMAN BIZNESI ÝShIN JAQSY JANALYQ BOLATYNY SÓZSIZ DEGEN.

- Eger Putin preziydenttikke saylanar bolsa, aldaghy 12 jylda Resey-German biznesi túraqty jәne boljaldy bolady, - degen ol.
Nemis syrtqy sayasaty DGAP qoghamynyng Ortalyq jәne Shyghys Europa jónindegi sarapshysy Shtefan Mayster Medvedev jәne Putin tandemining RF imidjisine núqsan keltiretindigin aita otyryp: - Búl tek lauazymdy auystyru ghana. Saylau ótkizilui tiyis demese, býkil mәsele sheshilip qoydy ghoy, - degen.
Úlybritaniyalyq «The Financial Times» gazetinde «Putin memlekettik kapitalizm ýshin kýresedi» atty maqala jariyalandy. Onda Putinning «Vedomosti» gazetindegi «Nam nujna novaya ekonomika» atty maqalasy talqylanady. «Financial Times-ting әriptesi bolyp keletin «Vedomosti» gazetinde jariyalanghan úzyn sonar maqalada Resey premieri Reseydi órge sýireytin kәsipker tap qajet etip otyrghan ekonomikalyq bәsekelestikti kýsheytuge uәde bermeydi. Kerisinshe ol memlekettik basqaru tizgini arqyly Reseyge qajet joghary tehnologiyalyq ekonomikagha ótuge bolatyndyghyn mәlimdegen. Ontýstik Koreya men Qytaydy mysalgha ala otyryp, Putin ózi basqarghan kezde boy kótergen Reseydi shiykizat baghasyna tәueldilikten qútqaru maqsatynda innovasiyanyng joghary tәuekelimen baylanysty tek memleket qarjysymen qamtamasyz etetin memlekettik korporasiyalardy qorghaudy maqsat etedi» dep jazady onda.
Fransiyanyng «AFP» gazetinde «Narazylyq sheruinen keyin Putin «jana ekonomikany» jasamaq» atty maqalada Putindi memleket basynda 12 jyl otyrsa da, Reseydegi qordalanghan problemalardy sheshuge qabiletsiz dep aiyptaghan.
«Eho Moskvy» radiosy «Nezavisimaya gazetada» jaryq kórgen «Nasionalinyy vopros» maqalasyn býge shigesine deyin talqylay kele, Putinning «orys mәselesin» kózir etip aluyn jenisining kilti dep esepteydi. «Nezavisimaya gazetanyn» bas diyrektory jәne bas redaktory Konstantin Remchukov «Songhy 80 jylda últtyq mәsele Patshalyq Resey túsynda ghana kóterildi ghoy deymin. Búghan deyin, Resey - halyqtar týrmesi, proletariattyng Otany joq degen sekildi bazalyq mәselelermen shekteletin. Endi Putin orys últynyng mәselesimen shyndap ainalysa bastady. Búl últty qútqarudyng alghysharty» deydi «Osoboe mneniye» habarynda.
«Týrkistan» gazeti