Júma, 22 Qarasha 2024
2765 0 pikir 5 Jeltoqsan, 2020 saghat 13:02

Abaydyng «Qara sózderi» vietnam tiline audaryldy

Vietnamnyng Hanoy qalasynda vietnam tiline audarylghan Abaydyng «Qara sózderi» kitaby tanystyryldy. Búl turaly QR Syrtqy ister ministrligi mәlimdedi. 

Qazaqstan Elshisi Erlan Bayjanovtyng aituynsha, Abay shygharmashylyghy qazaq halqy tarih toghysynda túrghan kezeng – XIX ghasyrdyng ayaghyna sәikes keledi.

«Ózgergen әlem dәstýrli kóshpeli qoghamdy orny tolmastay joyyp jatqanyn, al qazaq halqy tarih qaltarysynda qalyp qoymau ýshin qalyptasqan tәrtipting tolyq janaruynan ótui kerek ekenin aqyn óte jaqsy bildi. Mine, búl kitapta onyng otandastaryna degen ýndeui osyghan negizdeldi», - dedi Hanoy últtyq pedagogikalyq uniyversiytetinde oishyldyng әigili tuyndysyn tanystyrghan E.Bayjanov.

Kitaptyng vietnamdyq basylymynda alghysóz retinde Qazaqstan Preziydenti Qasym-Jomart Toqaevtyng «Abay jәne Qazaqstan HHI ghasyrda» atty maqalasy jazylghan. Sonyng arqasynda vietnamdyq oqyrman Abay túlghasy men onyng múrasynyng qazirgi qogham ýshin manyzy turaly qúndy oilar jinaqtay alady.

Diplomattyng aituynsha, audarma kitaptyng túsaukeseri Hanoy últtyq pedagogikalyq uniyversiytetinde ótip jatqanynyng simvoldyq mәni bar – múnda Abay atyndaghy ghylym jәne mәdeniyet ortalyghy júmys isteydi.

«Qara sózderdi» vietnam tilinde basyp shygharu – Vietnam auditoriyasy ýshin Qazaqstan, onyng halqy, qazaq tarihy, mәdeniyeti men әdebiyeti turaly kóbirek biluge ​​taptyrmas mýmkindik», – dedi uniyversiytetting Ákimshilik kenesining tóraghasy jәne partiyalyq komiytetining hatshysy Do Viet Hung.

Abay kitabynyng audarmashylarynyng biri, Vietnam jazushylar odaghynyng vietnamdyq jәne orys әdebiyetterin taratugha qolghabys kórsetu qory diyrektorynyng orynbasary Le Dyk Man da óz pikirimen bólisti. Kórkem audarma sheberi atqarylghan júmys turaly oy qozghay otyryp: «Audarma qyzmeti – búl eki últtyn, eki mәdeniyetting baylanystyrushy kópiri, al әrbir audarma osy kópirding ajyramas bóligi bolyp tabylady. Bizding audarma Vietnam men Qazaqstan arasyndaghy osy kópirding alghashqy bóligini biri bolghanyna quanyshtymyn», - dedi.

Ho Shan Min Últtyq sayasy akademiyasynyng Halyqaralyq qatynastar departamentining diyrektory Hoang Van Ngiya eki eldi joghary dengeydegi sayasy qatynastar men sauda-ekonomikalyq baylanystar biriktiretindigin, alayda mәdeniyet jәne bilim salasyndaghy yntymaqtastyqtyng auqymy olargha sәikes kelmeytindigin basa aitty. Ol búl kitap osy olqylyqty ishinara toltyrady jәne odan әri vietnamdyqtar Abay shygharmashylyghyna, onyng ózin-ózi damytu, mәdeniyet, bilim beru jәne qoghamdyq adamgershilik salasyndaghy iydeyalary men filosofiyasyna qyzyghushylyq tanyta bastaydy degen senim bildirdi.

Uniyversiytetting Tarih fakulitetining dekany Dao Tuan Thannyng aituynsha, Abay Qúnanbayúlynyng ómiri men shygharmashylyghy qazaq halqynyng últtyq biregeylikti saqtau, eldi janghyrtu jәne reformalau jolyndaghy tynymsyz kýresin ainaday kórsetedi.

«Onyng oilaryn zerttey otyryp, men onyng kóptegen progressivti iydeyalarynyng qazirgi zamangha sәikes keletindigin, dәuirinen asyp kekten kózqarastardy kórsetetindigin anyqtadym. Meninshe, Abaydy «Shyghystyng Voliteri» dep ataugha bolady. Búl túlghaaldymyzda alty keyipte kórinis tabady: filosof, aqyn, qazaq әdebiyetining negizin qalaushy, kompozitor, audarmashy jәne aghartushy», - deydi ol.

«XIX ghasyrdyng ayaghy - HH ghasyrdyng basyna jatatyn «Qara sózder» ózining ózektiligimen tanghaldyrady. Onda últtyq jәne әlemdik mәdeniyetterdi integrasiyalau, jastardy tәrbiyeleu, ruhany tәrbiye, adamgershilik jәne gumanizm mәseleleri siyaqty mәseleler kóteriledi», – dep uniyversiytetting Filologiya fakulitetining dekany Do Hay Fong ta nazar audartty.

Is-shara barysynda qatysushylar Abaydyng muzykalyq múrasymen tanysty, olargha «Kózimning qarasy», «Ayttym sәlem, Qalamqas», «Jelsiz týnde jaryq ai», «Qaranghy týnde tau qalghyp», «Segiz ayaq» atty eng әigili әnderi oryndalghan beynerolikter kórsetildi.

Qazaq klassiygining 175 jyldyghyn merekeleu ayasynda Vietnamdaghy Qazaqstan Elshiligi úiymdastyrghan túsaukeserge uniyversiytetting professorlyq-oqytushylyq qúramy men studentteri, sheteldik elshilikterding diplomattary, búrynghy KSRO elderimen dostyq toptarynyng jergilikti qauymdastyqtarynyng jetekshileri, Vietnamnyng jetekshi aqparattyq agenttikteri men telearnalarynyng jurnalisteri qatysty.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1464
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3230
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5322