Senbi, 28 Qyrkýiek 2024
46 - sóz 6070 1 pikir 19 Nauryz, 2021 saghat 13:12

«Kommunist» milliarderler

2019 jyly Qytay Halyq Respublikasynyng jetpis jyldyq merey toyynda el basshysy: «Kommunistik partiyanyng dana basshylyghynyng arqasynda batystyng damyghan elderi eki jýz jylda jetken jetistikke biz bar bolghany jetpis-aq jylda jettik» - dep mәlimdedi. Múnyn  pafospen aitylghan sóz emes ekeni uaqyt ótken sayyn dәleldenude. Jaqyndaghy mәlimet boyynsha Qytaydaghy milliarderler sany 1058 adamgha jetip, Amerikany (696) basyp ozghan. Resey baylaryn jiyrma oraghan. Aytyp- aitpay Qytay kósemi Den Syao pinning búdan qyryq jyl búryn ortagha qoyghan    «Aldymen bir bólim adamdar bay»  (Últtyq burjuaziya qalyptastyru) strategiyasy artyghymen oryndalghany kórinip túr.

Milliardtar elining qysqa uaqyt ishinde jan sanynyng kóptigi siyaqty ishki mýmkindikterin tiyimdi paydalanyp, býkil әlemdi arzan tovarmen qamdaytyn alyp fabrikagha ainalghany belgili. Sәikesinshe Qytaydyng alghashqy milliarderleri osy óndiru, jasau, qora-jay salalarynda shyqqan eken. 2001 jyly dýnie jýzilik sauda úiymyna mýshe bolghannan keyin últtyq kompaniyalary shetel naryghyna shyghyp, baylar sany kýrt artqan. Songhy on jylda dәstýrli óndiristik baghyttaghy kәsipkerlerdi sandyq tehnologiyany mengergen biznesmender basyp ozghan. Búl Qytaydyng jalang óndirushi elden, gharysh, jasandy mi, adam kelbetin anyqtau, robot, úshqyshsyz aeroplan jasau salasynda damyghan eldermen iyq tenestiretin әleuetke jetkenin kórsetedi.

Desede Batys sarapshylary Qytay kommunistik biyligi azamataryna jeke kәsip ashyp, bay bolugha barlyq shart-jaghday jasaghanymen, bәribir jetekshilik róldi (Vodiyteliding ornyn) bermeydi dep qaraydy. Ýkimet ayaqqa túrghyzghan iri kәsiporyndar men birge, joqtan bar bolghan Alibaba, Redmi kompaniyalarynyng bas kenselerine memlekettik iydeyalogiyany qadaghalaytyn kommunistik partiyanyng sayasy shtap pәteri jayghasady. Tramp biyligi «Sauda alayaqtyghymen ailanysty», «Halyqaralyq kelisim-sharttardy saqtamady»-dep Qytaygha qarsy ekonomikalyq soghys ashqanda milliaderler de shet qalmady. Huawei basshysynyng kezinde әskery adam bolghanyn, taza kommunist ekenin algha tartyp, Kanada biyligine onyng qyzyn tútqyndaugha pәrmen berdi. AQSh ta jiyrma bes million qoldanushysy bar TikTok-qa tyiym saldy.

Jana jyldyng aldy-artynda jasyna jetpey pensiyagha shyqqan Djek Manyng joghalyp ketkeni, ýy qamaqqa alynghany jayynda týrli qauesetter tarady. Jana milliaderler tiziminde onyng tómenge syrghyghany belgili boldy. Onyng sebebin sarapshylar Djek Manyng jana biznes birlestigining (Ant Group) aktivterining qor naryghyna shyghuyna ýkimetting rúqsat bermeuimen baylanystyrady.

Onyng ilgeridegi súhbattarynda «Aqshang million dollargha jetkenshe ózindiki, millionnan asqan song ózindiki emes», «Biylikpen mahabbattasugha bolady, biraq ýilenuge bolmaydy» - dep tegin aitpasa kerek.

Esbol Ýsenúly

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2570