«Elim» deytin qansha halyq qoldaydy?
Erdoghan otbasy, әiel qúqyghyn qozghaytyn «Stambul kelisiminen» shyqty. Týrkiya búl kelisimge 2011 jyldyng 11 mamyrynda qol qoyghan. Erdoghan biyligining uәji búl kelisimde genderlik tendik mәselesi kýmәndi әri әiel men otbasy mәselesinde jauapty syrttan emes, týrikting mentaliyteti men dәstýrinen izdeu qajet. LGBT-ny menzep túr ghoy.
Oppozisiya Erdoghangha qarsy. Áyel qúqyghyn ayaqqa taptaghan biylik dep Erdoghandy synap jatyr. Oppozisiyanyng aituynsha otbasy, әiel qúqyghy Evropalyq standarttar shenberinde sheshilui tiyis.
Ayta ketu kerek 2021 jyldyng 8 nauryzynda (Almatymen bir uaqytta) Týrkiyada feminister, LGBT ókilderi ýlken miting ótkizdi. Miting kezinde meshitterden shyqqan azan dausyna ysqyryp, aiqaylap qarsy da shyqty. Oppozisiya búl dúrys deydi. Erdoghan búl qate deydi. Mәsele osynda.
2 kýn boldy týrik lirasy 15%-ke qúldyrady. Erdoghan Ortalyq Bank basshysyn auystyrdy. Týrkiya obligasiyalary 10-15% qúldyrap jatyr. Búl da oppozisiyanyng Erdoghandy synauyna jaqsy sebep. Qúr jiberip jatqan joq.
Oghan qarsy Erdoghannyng jauaby tómendegidey:
«Biz batystyng aitqanyna moyynsynbay, óz sayasatymyzdy jýrgizgen sayyn Týrkiyany qyspaqqa aluda. Dollardyng esebinen óz mýddelerine qarsy sayasat ústanghan kezde bizge de osynday qarjylyq shabuyldar jasalady» degenge keledi.
Qazir soghysyp, eldi jaulaudyng qajeti joq. Batys elderining ózge memleketter yghynan shygha bastasa ekonomikalyq, qarjylyq qyspaqqa alyp-aq moyyndatatyny ras. Týrkiyagha da sol jasaluda.
Bastysy halqy qay joldy tandar eken? Erdoghangha qarsy shyghyp, mýddelerinen bas tartyp, batystyng yghyna jyghylady ma? Álde ózining tәuelsiz sayasat jýrgizuge úmtylghan baghytynan taymay ma? Mәsele osynda.
Búdan da qyzyq súraq bar. Biz kópvektorly baghyttan ketsek, osynday qysym jasalsa «Elim. Otanym. Qazaghym» deytin qansha halyq qoldaydy? Álde syrtqy kýshterding yqpalyna shydamay moyynday salamyz ba?.. Jalpy dayyn ba bizding qogham múnday geosayasy oiyndargha?..
Bauyrjan Serikbaev
Abai.kz