Jahangha jayylghan daghdarys «jýgi» әr elge әrqily salmaq saluda. Sondyqtan qarjylyq toqyraugha memleketting tótep beru tәsili de týrlishe. Mәselen, Singapur Ýkimeti eldi jappay ekonomikalyq daghdarys jaylaghan tústa halyqtyng ondy-soldy «shashylmay» aqshany ýnemdep, tiyimdi paydalanuyn qatang týrde baqylaugha aldy. Ásirese, múndaghy biylik basyndaghylar qymbat meyramhanalardan dәm tatugha daghdylanghan myrzalardyng meylinshe az qydyryp, anaghúrlym arzan azyq-týlikpen tamaqtanuyna kenes berude.
Osynday әleumettik ýgit-nasihat júmystary býgingi tanda Singapurde qyzu qolgha alyndy. Elding sayasy kósemderi tarapynan kóterilip jýrgen keleli kenes kýndelikti teledidar habarlamalarynan kórsetilip, tipti aqshany ýnemdeu jarnamasy kóshelerden de jii kórine bastady. Nasihattyq  júmystyng nәtiyjesi jaman emes. Býginde singapurlyqtar baghasy «úshyp» túrghan qalta telefondaryna qyzyqpaytyn jaghdaygha jetti.

Jahangha jayylghan daghdarys «jýgi» әr elge әrqily salmaq saluda. Sondyqtan qarjylyq toqyraugha memleketting tótep beru tәsili de týrlishe. Mәselen, Singapur Ýkimeti eldi jappay ekonomikalyq daghdarys jaylaghan tústa halyqtyng ondy-soldy «shashylmay» aqshany ýnemdep, tiyimdi paydalanuyn qatang týrde baqylaugha aldy. Ásirese, múndaghy biylik basyndaghylar qymbat meyramhanalardan dәm tatugha daghdylanghan myrzalardyng meylinshe az qydyryp, anaghúrlym arzan azyq-týlikpen tamaqtanuyna kenes berude.
Osynday әleumettik ýgit-nasihat júmystary býgingi tanda Singapurde qyzu qolgha alyndy. Elding sayasy kósemderi tarapynan kóterilip jýrgen keleli kenes kýndelikti teledidar habarlamalarynan kórsetilip, tipti aqshany ýnemdeu jarnamasy kóshelerden de jii kórine bastady. Nasihattyq  júmystyng nәtiyjesi jaman emes. Býginde singapurlyqtar baghasy «úshyp» túrghan qalta telefondaryna qyzyqpaytyn jaghdaygha jetti.
Singapur halqynyng kiris dengeyi jóninen әlemdik reytingting ýshinshi satysynda túr. Soghan qaramastan olardyng daghdarysqa qarsy dayyndaghan sayasaty ózgelerge úqsamaydy, mýlde tyng joldy tandaghan. Mәselen, AQSh, Qytay, Europa jәne Japoniya elderi halyqtyng qarjysyn júmsauyna basymdyq berip, qoldan kelgenshe jaghday jasap otyr. Al Singapurde  bәri kerisinshe, olar júrtshylyqtyng qarjysyn tiyimdi tútynuyn qatang qadaghalaugha alghan. Óitkeni múndaghy 4,8 mln. túrghyn memleketting ishki naryghyn «úrshyqsha» iyiruge qauqarsyz. Elding ekonomikasyna quat berip túrghan eksport kirisi de daghdarys saldarynan  «qúrdymgha» ketken.
Biylghy jyl Singapurdyng auylsharuashylyq salasyna onay soqqaly túrghan joq. Sarapshylardyng pikirinshe, memleketti songhy 43 jylda bolmaghan toqyrau kýtip túr. Búdan eki jyl búryn 7,7 payyzgha kýrt kóterilgen eldegi IJÓ-ning ósu qarqyny byltyr 1,5 payyzgha bir-aq «synyp», biyliktegilerding әjeptәuir kónil kýiin búzdy. Dýniyejýzilik bankting boljamynsha, biyl memleket 2 payyzdyq qúldyraugha beldi bekem buuy tiyis. Óitkeni siyr jyly singapurlikterdi jarylqayyn dep túrghan joq. Kerisinshe, biyl memleketting ekonomikalyq ahualy býkil Aziya elderining ishinde eng tómengi kórsetkishti kórsetui yqtimal.   
Álemdik sarapshylardyng sózine sensek, jyl sonyna qaray eldegi júmyssyzdar sany 2,2 payyzdan 5 payyzgha «sekirui» mýmkin. Songhy eki jylda júmys kózin 400 myngha jetkizgen singapurlikterding biyl 30 myng júmys ornynyng «ornyn» sipap qaluy ghajap emes. Sondyqtan býginde qarapayym halyq saryuayymgha salynbay, biylik basyndaghylardyng búiryghyn búljytpay oryndaugha yqylasty. Óitkeni qarjyny tiyimdi paydalanu jónindegi memleketting ústanghan baghyty halyqqa әjeptәuir dem berip túr. Qysqasy, daghdarysqa deyin qarjysyn qalaghanynsha «shashyp» kelgen júrtshylyq osy kýnderi shashylyp-tógilmey jinaqy jýretin bolghan. Múnday jinaqylyqty qazaq ókimeti qazaqtardan talap etse qalay bolar eken? Biraq, ol ýshin aldymen biylikting ózi ýnemshildik mәselesinde ýlgi kórsete aluy kerek.

«Núr Astana» aptalyghy.