Alashtyqtar bolmaghanda Yakutiyaday bolar edik
Áuejaylarda reysterinning arasynda bos uaqyt bolady, sol kezde ainalandaghy ózing siyaqty jolaushysy bar, sol jerde júmys jasaytyndary bar, neshe týrli últtardy kórip otyryp mynaday oy keledi.
Bos maqtanudan әli aryla almay kelemiz. Ásirese tarihty aitqanda. Bәlen ghasyr boyy ainalamen soghysyp soghysyp, aqyrynda reseyden onbay jenilip, tәuelsizdikten, jerden airylyp bodan bolyp ketkenimiz turaly aitqymyz kelmeydi. Tarihtan sabaq alghymyz kelmeydi.
Qarap túrsang kezinde dәl qasymyzdaghy kórshilerimiz resey men qytay tehnologiyalyq túrghyda qarqyndap damyp jatqanda bizding elding iygi jaqsylary oghan mәn bermey, bayaghysha mal baghyp, kóship-qonyp jýre berdi. Jan-jaqqa tynshylar jiberip, zerttep, jana nәrselerdi elge әkelulerine ne kedergi boldy eken? Qarajat jetpedi emes, baylar malynyng tipti sanyn bilmeytin. Solay ata-baba jolyn ústaymyz dep jýrgende Qazaq eli basqa elderden birneshe jýz jylgha artta qalyp qoydy.
Qylyshen soghysatyn kezde bizdikiler qyrghiday tiyip, horezmning qúl bazaryna sýirep aparyp satyp jýrgen reseylikter damyp ketip, әskerin myltyqpen, zenbirekpen qarulandyryp, ózimizdi basyp aldy, artynan tipti kórsetpegenderi joq, últ retinde qúryp ketuge shaq qaldyq. Kezinde Alash ziyalylary bizdi Qazaq Avtonomiyaly Kenestik Sosialistik Respublikasy dep qostyrmaghanda qazirgi tәuelsizdik bolmas edi, Reseyding Yakutiya siyaqty bóligi bolyp otyrar edik.
Qazir qalaymyz? Áli de sol, shetel damyp, biz arttamyz. Tek qana diplomatiyanyng arqasynda ghana tәuelsizdigimizdi saqtap otyrmyz, әitpese әrige barmay-aq, qasymyzdaghy eki alpauytqa shaqpaq qúrly joqpyz.
Biz turaly bolashaq úrpaq ne aitar eken, ata-babamyz ótirik statistika jasap, ózderinen ózderi úrlap eldi qúrtty der me eken... Jәne 100 jyldan keyin qazirgi shendilerding birde-birining aty qalmaydy, úrpaghymyz "ata-baba" degende ishine bәrimiz kirip ketemiz.
Arman Rahmet
Abai.kz