Býgin әleumettik jeli men BAQ-ta «Mýftiyattaghy traybalizm» atty «Demos» QB tóraghasy Túrarbek Qúsayynovtyng maqalasy jariyalandy.

«Traybalistik iydeyanyng jeteginde ketip, separatizmge shaqyrghanym ýshin jazalanyp, ózimning kinәmdi moyyndaghan,yaghny jaqsy men jamannyng ne ekenin týsingen men ýshin qazirgi bas mýfty Nauryzbay Ótpenovting sayasaty men azamattyq ústanymy kýmәn tughyzyp jýr. «Auruyn jasyrghan adam óledi» degen maqal bar. Din salasyndaghy kelensiz jaghdaylardy aitpasaq, qoghamgha jәne qazaqtyng tútastyghyna zor núqsan keledi», - degen Túrarbek Qúsayynov Bas mýfty Nauryzbek qajy Taghanúly diny basqarmanyng tóraghasy bolyp saylanghaly beri mýftiyat moldalary men meshit qyzmetkerlerining shyqqan tegin anyqtaytyn anketa engizdi dep aiyptaydy.

«Kadr irikteude Bas mýfty engizgen búl nou-hau(janashyldyq) beker emes eken. Bas mýfty ontýstikting tumasy ekeni ómirbayanynda aitylady, biraq ol kishi jýzding tama ruynan ekenin kóp adam bile bermeydi.  Nauryzbay Ótpenovtyng «diny elita» arasynda bedeli joq, búl jaghdaydy sarapshylar onyng bilimi men sharighat mәselesin jiliktey almaytyn orasholaqtyghymen baylanystyrady. Ol bar bolghany elimizdegi sayasy biyliktegi keybir sheneunikterge jaghynyp, solargha arqa sýiep alghan. Búl onyng «diny elita» men qarapayym namazhandar ortasyndaghy bedelin kóterip túrghan joq. Sondyqtan ol ózining pozisiyasyn myghymday týsu ýshin traybalizmge jýginip, ózining ainalasyna rulas nemese kishi jýzding ókilderin jinay bastaghan sekildi», - deydi maqala avtory.

Ári qaray Bas mýfty Nauryzbay qajy Taghanúlynyng basshylyghy túsynda balghan birli-jarym taghayyndaulardy mysal etedi. Túrarbek Qúsayynovtyng búl maqalasy qazir qogham ishinde qyzu talqylanuda. Biz Qazaqstan mýsylmandary diny basqarmasyna habarlastyq. QMDB baspasóz hatshysy Aghabek Qonarbayúly atalghan maqalagha jauap berip, QMDB jauabyn Abai.kz portalyna joldady. Marhabat, mәrtebeli oqyrman...

QMDB jauaby: «Mýftiyattaghy traybalizm»

Osynday taqyryppen maqala shyghypty. Marqúm Ábsattar qajy Derbisәlining kezinen (2011 jyl) bastap qyzmet etip kele jatqan bizding de avtorgha dәiekti týrde aitarymyz bar...

Diny basqarma din kadryn taghayyndauda traybalizmge jol bergen emes. Búghan biz de kuәmiz. Diny salagha layyqty azamattar ózining tuyp ósken ónirine jauapty qyzmetke taghayyndaluda, yaghny meshit moldalary jergilikti diny kadrlar arasynan iriktelude. Qyzmetke qabyldau barysynda bolashaq imamnyng bilimine, tәjiriybesine, minez-qúlqyna asa mәn beriledi. Múndaghy maqsat – jamaghattyng jýregine jol tabu.

Maqala avtory Ershat Onghar, Ghylymbek Mәjiyev, Qayrat Qúrmanbaev, Shәmshadin Kerim, Núrbek Esmaghanbet, Erbolat Jýsipov syndy azamattardy Bas mýfty «óz manayyna shoghyrlandyryp» alghanyn algha tartypty.

Eng aldymen aitarymyz, Nauryzbay qajy Taghanúly 2020 jyly Bas mýfty lauazymyna saylandy. Al maqalada aty-jóni kórsetilgen azamattar búghan deyin úzaq jyldar boyy Diny basqarma jýiesinde qyzmet etip keldi, әli de júmysyn jalghastyruda.

Atap aitqanda, Ershat Onghar 2007 jyly 16 shildede qyzmetke qabyldanyp, 2019 jyldyng 18 qazanynda naib mýfty bolyp taghayyndaldy. Al Ghylymbek Mәjiyev 2013 jyldyng 26 aqpanynan bastap QMDB Apparat jetekshisi qyzmetin atqaryp keledi. Al 1997 jyldan bastap birneshe aimaqta bas imam bolghan Núrbek Esmaghanbet 2018 jyldyng 19 qantarynda Diny basqarma janyndaghy «Din isteri jәne taldau» bólimining mengerushisi bolyp taghayyndaldy. Erbolat Jýsipov te búghan deyin, yaghni, 2019 jyly 15 tamyzda «Áziret Súltan» meshitine naib imam qyzmetine bekitilgen. Qayrat Qúrmanbaev 2013 jyly «Núr Mýbarak» uniyversiytetine ústaz qyzmetine qabyldanyp, 2018 jyly atalghan oqu orynnyng prorektory bolyp taghayyndaldy. Shәmshadin Kerim diny salagha 2001 jyly 4 sәuirde kelgen. 2018 jyldan beri «Ábu-Hanifa» atyndaghy ghylymiy-zertteu ortalyghynda qyzmet etude.

Tórtinshi mýftiyding baspasóz hatshysy retinde taghy da aitarym: Mýftiyat basshylary din qyzmetkerin ru men jerge bólip, júmysqa qabyldaghan emes. Elimizding әr ónirinen kelgen bilimdi azamattar Diny basqarmada bir ýiding balasynday birligin tanytyp, júmys isteude. Kez-kelgen din mamanyn júmysqa alu barysynda eng basty talap retinde onyng kәsibiyligi men biliktiligi nazargha alynady. Al, imamdargha anketa taratyp, ruyn súrau syndy is-әreketter jalghan aqparat ekenin osyghan deyin resmy mәlimdedik.

Nauryzbay qajy Taghanúly Bas mýfty bolghan kezde de Mýftiyat qyzmetkerleri tolyq qúramda óz ornynda qalyp, әli kýnge deyin dinimiz ben elimizding iygiligi jolynda qyzmet etip keledi. Búghan men jәne әriptesterim kuә...

Mýftiyatqa qarsy «aqparattyq shabuyl» jasau búrynnan kele jatqan «ýrdis». Sol «aqparattyq shabuyl» aqiqatpen janaspay jatatyny jangha batady. Osyndayda «biz sóz jauapkershiliginen qoryqpaytyn hәlge jetkenimiz be?» degen oigha batasyn...

«Áy mýminder! Búzyq bireu habar keltirse, ony anyqtandar. Áytpese bilmey bir elge kesirlering tiyip, istegenderine ókinesinder» («Hujurat» sýresi, 6-ayat). Bizding de aitarymyz osy...

Aghabek Qonarbayúly,

QMDB baspasóz hatshysy

Abai.kz