Túrsynbek Áliyúly.Qazaqstanda Europa men Aziyanyng shekarasy dúrys bólingen be?
Qazirgi geografiyada Europa men Aziyanyng shekarasyn Reseydegi Oral taulary arqyly Jayyq ózenimen Kaspiy tenizine deyin bólu qalyptasqan. Sonda Qazaqstannyng biraz jeri - Batys Qazaqstan oblysy men Atyrau oblysynyng jartysy «Europa» bolyp shyghady. Atyrau qalasynda Jayyq ózenine salynghan Europa men Aziyany bólip túrghan kópir de bar. Jerimizding biraz jeri Europagha jatatyndyqtan futbol komandamyz da Europada óner kórsetip jýr. Búl shekaragha júrttyng bәri ýirenip ketken, basqasha boluy mýmkin de emes sekildi. Biraq búl dúrys pa? Keybir geograftar osyghan kýmәn keltiredi. 1950 jyldyng ayaghyna deyin sovet ghylymynda Europanyng shekarasy Múghaljar taulary, Embi ózenimen ótetin. Keyinnen basqasha qalyptasqan.
Obi ózenin basty ózen, al Ertis onyng saghasy degen sekildi, búl da bir qatelik sekildi. Dúrysy - Ertis basty ózen. Óitkeni ol Obiqa qaraghanda úzyn. Halyqaralyq standart solay. Tek Orys geografiyalyq qoghamynyng býiregi suy mol degen syltaumen «Obiqa» búrghandyqtan osylay bolyp shyqqan.
Qazirgi geografiyada Europa men Aziyanyng shekarasyn Reseydegi Oral taulary arqyly Jayyq ózenimen Kaspiy tenizine deyin bólu qalyptasqan. Sonda Qazaqstannyng biraz jeri - Batys Qazaqstan oblysy men Atyrau oblysynyng jartysy «Europa» bolyp shyghady. Atyrau qalasynda Jayyq ózenine salynghan Europa men Aziyany bólip túrghan kópir de bar. Jerimizding biraz jeri Europagha jatatyndyqtan futbol komandamyz da Europada óner kórsetip jýr. Búl shekaragha júrttyng bәri ýirenip ketken, basqasha boluy mýmkin de emes sekildi. Biraq búl dúrys pa? Keybir geograftar osyghan kýmәn keltiredi. 1950 jyldyng ayaghyna deyin sovet ghylymynda Europanyng shekarasy Múghaljar taulary, Embi ózenimen ótetin. Keyinnen basqasha qalyptasqan.
Obi ózenin basty ózen, al Ertis onyng saghasy degen sekildi, búl da bir qatelik sekildi. Dúrysy - Ertis basty ózen. Óitkeni ol Obiqa qaraghanda úzyn. Halyqaralyq standart solay. Tek Orys geografiyalyq qoghamynyng býiregi suy mol degen syltaumen «Obiqa» búrghandyqtan osylay bolyp shyqqan.
Sol sekildi Europa men Aziyanyng shekarasyn bólgende Oral taulary, әri qaray Múghaljar, Múghaljardan Embi ózeni arqyly Kaspiyge shyghuymyz kerek. Yaghni, logikalyq jaghynan alyp qarasaq ta Shyghys Europa jazyghynyng ayaqtaluy Europa shekarasynyng ayaqtaluy boluy kerek qoy. Sonda Qazaqstannyng «europalyq bóligi» de molaya týsedi. Sonda Atyrau, Batys Qazaqstan oblystary týgelimen, Aqtóbe oblysynyng da jartysy geografiyalyq jaghynan «Europagha» jatatyn bolady. Dúrysy da osy. Tek búny Halyqaralyq geografiya qoghamynyng qaperine salu kerek.
2010 jylghy sәuir-mamyrda Orys georgrafiyalyq qoghamynyng ekspedisiyasy da osynday tújyrymgha kelgen.
Sonymen Qazaqstannyng «Europadaghy» ýlesi de arta týsedi. Bir qaraghanda búnda túrghan eshtene de joq sekildi. Biraq shyndyq solay emes pe?...
Astana
«Abay-aqparat»