Ýkimetti kim basqarady?
Býgin «Nur Otan» tóraghasy Núrsúltan Nazarbaev partiyanyng keneytilgen jiynyn ótkizip jatyr. Jiyn barysynda partiya basshylyghynyng tizginin el preziydenti Qasym-Jomart Toqaevqa tapsyratynyn mәlimdegen.
«Tengrinews» agenttigine bergen súhbatynda eks-preziydentting baspasóz hatshysy Aydos Ýkibay Nazarbaevtyng býgingi sheshimi «biylik tranziytining zandy jalghasy», dep pikir bildirgen.
«Partiya jarghysyna sәikes, onyng tóraghasyn saylau jәne qyzmetten bosatu «Nur Otan» partiyasy sezining airyqsha qúzyretine jatady. Oghan deyin Núrsúltan Nazarbaev partiya tóraghasy bolyp qala beredi», - depti Aydos Ýkibay.
Al sayasatshylar partiyadaghy býgingi órgeristerden keyin biylikte biraz auys-týiister bolatynyn boljap otyr. Býgin-erteng partiya tóraghasy auysqan son, onyng birinshi orynbasary da auysuy mýmkin ekenin aitady. Qazir biyliktegi dominant partiya sanalatyn «Nur Otan-nyn» birinshi orynbasary 47 jastaghy Bauyrjan Baybek.
Bauyrjan Qadyrghaliyúly Baybek sayasy qyzmet jolyn Germaniyadaghy Qazaqstan elshiliginde refrent, attashe bolyp bastaghan. Eki joghary bilimi bar. Biri – muzykalyq pedagog bolsa, ekinshisi – ekonomist.
Preziydent әkimshiliginde әrtýrli qyzmetter atqarghan. Preziydent protokolynda qyzmet etken. 2013-2015 jyldar aralyghynda «Nur Otan-nyn» birinshi orynbasary bolghan. 2015-2019 jyldar aralyghynda Almaty qalasyn basqardy. 2019 jyldyng 29 mausymynda partiya basshylyghyna qayta auysty.
Sayasatkerlerding pikirinshe, Bauyrjan Baybek juyq arada viyse-premier atanyp qaluy da ghajap emes.
Al kópten beri el-júrttyng nópir synyna úshyrap jýrgen Asqar Mamin ornyn bosatyp, «Bәiterek» holdingin basqarugha, onyng ornyna songhy kezderi elishilik BAQ-ta jii atalyp jýrgen Týrkistan oblysynyng әkimi Ómirzaq Shókeev kelui mýmkin-mys.
Asqar Mamiyn qazir 56 jasta. 2019 jyldyng 25 aqpanynda taghayyndaldy. Artynsha preziydent saylauy ótip, biylik tizgini Qasym-Jomart Kemelúly Toqaevqa ótken sәtte de, Ýkimetti Mamin basqaryp qala berdi. Mamin Ýkimeti ýnemi qiyndyqtar men kelensizdikterge tap boldy. Ótirik esep pen kózaldaushylyq jasaugha әbden mashyqtanghan Mamin Ýkimetining sansyz olqylyqtarynyng az bóligin әlginde ghana egjey-tegjeyli jazdyq.
Onyng ornyna Ýkimet basqaruy mýmkin degen Ómirzaq Shókeev te ondyryp túrghan ýmitker emes. Kýni keshe ghana Ómirzaq Shókeevting kóp ótirigin QR Esep komiyteti әshkerelep, onyng Týrkistan oblysy әkimi retindegi júmysyna «2» degen bagha qoyghan.
Ómirzaq Shókeev 2019 jyldyng aqpanynan beri Týrkistan oblysynyng әkimi bolyp jýr. Jasy 57-de. Álginde ghana onyng oblys әkimi qyzmetindegi ailyq jalaqysy 1 million 900 myng tengeni qúraytynyn әkimdik resmy jariyalady. Búl aqparat qoghamnyng narazylyghyn tudyrdy.
Ómkeng de kóp qyzmetten ótken adam. Preziydent әkimshiliginde, Ýkimette, oblys әkimdikterinde týrli qyzmetter atqarghan. 3 mәrte ministr, 5 mәrte Premier-ministrding orynbasary bolghan. Qostanay oblysy, búrynghy Ontýstik Qazaqstan oblysy, Astana qalasynda әkim bolghan.
QR Ýkimet basshylyghyna taghy bir ýmitker – Álihan Smaiylov. Jasy 48-de. 2019 jyldyng aqpanynan beri QR Ýkimet basshysynyng birinshi orynbasary bolyp jýr. Preziydent әkimshiliginen ótken. Statistika agenttigin basqarghan. Syrtqy ister ministrliginde, Qarjy ministrliginde orynbasar qyzmetterin istegen. Memlekettik holdingterde basshlyq qyzmetter jasaghan. Preziydent kómekshisi, Qarjy ministri qyzmetterin atqarghan.
Biyl osyghan deyin biylikte bolghan auys-týiisterge kóz jýgirtsek, birinshi orynbasar lauazymyndaghy Álihan Smailovtyng Ýkimet tizgindeuge joly ashylyq-aq túr dep boljaugha bolady. Óitkeni búghan deyingi bolghan az-kem auys-týiisterde viyse-ministr bolghan azamattar ministr atanyp jatty.
Mysaly, biyl lauazym auystyrghan bir ministr – Erbol Qarashókeev edi. Ol 2021 jyldyng 1 qyrkýiegine deyin QR Auyl sharuashylyq viyse-ministr lauazymynda jýrip, 1 qyrkýiekte ministr atandy.
QR Densaulyq saqtau ministri Aleksey Soy da 2020 jyly sol kezdegi DSM viyse-ministrligine taghayyndalyp, ainalasy ýsh kýnning ishinde ministr lauazymyn iyemdengen.
QR Enbek jәne halyqty әleumettik qoldau ministri Serik Shәpkenov te 2020 jyly viyse-ministr qyzmetine taghayyndalghan. Al 2021 jyldyng 18 qantarynda atalghan ministrlik basshylyghyna auysty.
2019 jyly QR Mәdeniyet jәne sport ministrligin basqarugha kirisken Aqtoty Rayymqúlova da, 2016-2019 jyldar aralyghynda atalghan ministrlik viyse-ministri bolyp jýrgen.
Sol sekildi 2020 jyly QR Ekologiya, geologiya jәne tabighy resurstar viyse-ministri bolyp jýrgen Serikqaly Brekeshev orynbasarlyqtan ministr dәrejesine auysqan adam.
Sol esepke jýginsek, býgin Ýkimet basshysynyng birinshi orynbasary bolyp otyrghan Álihan Smailov ta erteng Maminning ornyn basuy ghajap emes.
Onan son, sayasatshylar Ýkimetpen birge birli-jarym әkimderding de qyzmet auystyruy mýmkin ekenin boljaydy.
Ákimder ishinen zeynetker Danial Ahmetov pen Amandyq Batalov birinshi bolyp ketui mýmkin-mys.
Danial Ahmetov qazir 67 jasta. 2014 jyldan beri Shyghys Qazaqstan oblysyn basqaryp keledi.
Al Amandyq Batalov 68-de. Ol da 2014 jyldan beri Almaty oblysyn basqaryp keledi.
Búl eki әkimge de kezindegi preziydent Núrsúltan Nazarbaev arnayy qauly shygharyp, zeynet jasyna jetse de, qyzmetterin jalghastyrugha mýmkindik jasaghan.
Sayasatker Erbol Edilov, ózining Telegram arnasynda Amandyq Batalovtyng erteng qyzmetten ketetinin, onyng ornyna oblysty basqarugha Qanat Bozymbaev pen Beybit Atamqúlovtyng bireui keletinin aitypty.
Sonymen, erteng Aqorda jaqtan janalyq kýtetinimiz anyq. Qalay desekte, jana ózgerister bolmasy anyq. Ózgeris degenimiz bayaghydan kele jatqan eski kadrlardyng kezekti ornyn auystyruy.
Abai.kz