Juyrda «ulysmedia.kz» sayty Qazaqstannyng sayasy elitasynda darday aty bar, «Qazaqstan temirjolynyn” eks-basshysy, Qazaqstannyng múnay-gah ministri bolghan Sauat Mynbaevqa izdeu salyp, «Godovshina ischeznoveniya: pochemu vse molchat o Sauate Mynbaeve» atty maqala jariyalapty.

Biz atalghan maqalany qazaq tilinde, Abai.kz oqyrmandarynyng talqysyna úsynghandy jón kórdik.

Qasiretti qantar oqighalary tura bir jyl búryn Qazaqstannyng aqparattyq jәne sayasy kenistiginen joq bolyp ketken Sauat Mynbaety úmyttyryp jibergendey. Búrynghy «Qazaqstan temirjoly» últtyq kompaniyasynyng basshysy Sauat Mynbaev turaly BAQ betine esh derek shyqpaghaly bir jyldyng jýzi bolypty.

Mynbaev kezinde tanymal túlghalardyng qatarynan boldy. Ol turaly maqtau da dattau da jazyldy, iyelengen kóp baylyghy turaly da aityldy. Mynbaev órlegen mansap jolyn «jaraqat aldy» degen qysqa mәlimdemeden keyin sap tyidy.

«Qazaqstan temir joly» últtyq kompaniyasynyng tóraghasy Sauat Mynbaev sportpen shúghyldanu kezinde jaraqat aldy. Qazirgi uaqytta emdelip jatyr. Densaulyghyna qauip tónip túrghan joq», - dep jazdy kompaniyanyng baspasóz qyzmeti.

Biraq, búl jauapty BAQ ókilderi qanaghat tútpady. Ári qaray oqighany egjey-tegjeyli qazbalay týsti.

Keyin Mynbaevtyng belgisiz jaghdayda omyrtqasynan auyr jaraqat alghany jәne onyng Germaniyanyng ataqty «Shariyte» auruhanasyna jatqany turaly mәlimetter shygha bastady.

«Shariytege» qonyrau shalghan Ulysmedia.kz tilshisine nemis dәrigerleri Qazaqstandyq emdelushisi turaly ne teris ne ong aqparat bermegen. Berlindik әriptesteri arqyly Mynbaevtyng jaghdayyn bilgisi kelgen redaksiyanyng talpynysy da esh nәtiyje bermedi. Germaniya auruhanasyna  lauazymdy emdelushileri turaly aqparat alghysy keletin BAQ ókilderi maza bermese kerek, olar qauipsizdik jýiesin qatang baqylaugha alghan. Olar tipti nauqastar tizimi de kórsetpeytin bolyp shyqty.

Bir jyl búryn Mynbaev turaly berilgen resmy aqparatqa kópshilik senbedi. Oghan qatysty «beymәlim jaghdaydyn» qalay bolghany turaly әrkim әleumettik jelilerde jaza bastady.

«Júmys orynda otyrghan Mynbaev kenetten belin syndyryp alypty. Sodan song Germaniyagha emdeluge tez arada ketken eken. Búryn kuә bolghanymyzday, ózin ýsh jerinen atpasa bolghany da», -dep jazghan jeli qoldanushysy. Osy saryndaghy pikirler әleumettik jelilerde órbidi.

Keyin birinshi preziydentting tuystarymen tyghyz qarym-qatynastaghy qazaqstandyq biznesmen Mashkevichting kompaniyasymen Mynbaevtyng arasynda jaljal tuyndaghan jәne Elbasynyng tuysqany Qayrat Satybaldymen bólise almaghan dýniyesi bolghan degen habar tarady. Degenmen, búl habargha aty atalghan adamdardyng eshqaysysy lәm-mim dep jauap qatpaghan. Sauat Mynbaevpen qyzmettes bolghan, ýkimetting jiyndaryna birge qatysqan әriptesteri ol turaly súraqqa «Germaniyada emdelip jatyr, shetelde túryp jatyr» degennen basqa mardymdy eshtene aitpaydy.

Mynbaevtyng ainalasynda bolghan oqighalargha qatysty atyn atamaudy ótingen bir sarapshy bylay dep pikir bildirgen:

«Mýlde kózden ghayyp boldy, búl ras. Eger Mynbaev QTJ kelisimsharttaryn tazartu júmysyn jalghastyra berse, bir kompaniyanyng zardap shegui anyq edi. Últtyq kompaniyanyng isin týzetude bir ghana núsqa bar. Ol -tau-ken shiykizatyn tasymaldau ýshin jenildik tarifterin alyp tastau jәne Qytay tranziytine tolyqtay jol beru. QTJ Qytay jýkterin almaydy, al qytaylar «syigha syi» prinsiypimen júmys isteydi. Qytay jýkterin jibermeuge Qytay shekarasynyng eki iyesi de mýddeli boldy: memlekettik biznesmender, birinshi otbasyna qatysy barlar. Qaysysy bolsa da Mynbaevtyng belin syndyra alady».

Ol Qazaqstan temirjol kompaniyasyn 2018 jyly basqardy. Búghan deyin «QazMúnayGaz» últtyq múnay-gaz kompaniyasyn basqarghan. Sonday-aq,  Preziydent Ákimshiligining basshysy, viyse-premier, Auyl sharuashylyghy ministri, Energetika ministri, Industriya jәne sauda ministri siyaqty birshama qyzmetterdi atqardy.

2018 jyly OCCRP tergeushileri «jәnnat qújattary» dep ataghan ofshor-shottarynda «Qazaqstannyng qúpiya milliarderleri» ishinde Mynbaevtyng da aty ataldy. Ofshorlarda tirkelgen kóp milliard qarjyny onyng moynyna jazdy. Biraq, ol búl aqparatty teriske shygharatyn mәlimdeme jasaghan joq.

Songhy resmy emes derekkózder onyng dәl qazir Shveysariyada emdelip jatqanyn aitady.

Abai.kz