Nauryzdyng 29 kýni (29.03.2022) Almaty oblysy, Aqsu  audany, Enbek auylynda ornalasqan «Qarasu mektebinde» belgili aghartushy, memleket jәne qogham qayratkeri, múghalim Meyirman Qashqynbayúly Ermektasovqa memoriyaldyq taqta ornatyldy.

Meyirman Ermektasovtyng qysqasha ghúmyrbayany

Meyirman Qashqynbayúly Ermektasov 1888 jyly 2 qyrkýiekte, Almaty oblysy Aqsu audanynda tuylghan. 1900-1908 jyldary Qapaldaghy tatar mektebinde bilim alady. 1908-1910 jyldary Qaraghashtaghy «Mamaniya mektebinde» múghalim boldy. 1910-1914 jyldary Ufa qalasyndaghy «Ghaliya» medresesinde tәlim aldy. Ghaliya medresesin ýzdik bitirgen son, «Mamaniya mektebinde» múghalimdik qyzmetin jalghastyrdy.

(«Ghaliya» medersesin bitirgeni turaly shahadatnamasy)

1920 jyly Jetisu gubernesi Almaty qalasynda ashylghan múghalimder dayarlaytyn gubernalyq kurstyng basqarushysy bolyp qyzmet isteydi.

1922 jyly Taldyqorghan uiyezining uiyezdik oqu-aghartu mekemesining júmysyn basqarudy qolgha alyp, múghalimder dayarlaytyn kurstar ashyp, aghartu júmysynyng órkendeuine ýles qosady.

1923-1926 jyldary Lepsi uiyezining aghartu mekemesin basqardy. Lepsi uiyezinde mektepter ashu, jetildiru isterine basshylyq jasaydy.

1926-1929 jyldary Qarasu auylyndaghy mektepte basshylyq qyzmet atqarady.

1930 jyldyng sonynda Qytaygha ótip, Qaratas degen jerde qonystanady.

1932-34 jyldary Búlghynshy aqalaqshynyng auylynda «Jabyqbay mektebin» janasha ýlgide qayta saldyru isin qolgha alyp, oqu-oqytu isterin jandandyrady. Orys, tatar, úighyr tilderindegi oqu qúraldaryn ózi audaryp, múghalimderge paydalanugha beredi. Búl mektepte 1942 jylgha deyin basqarady.

(1932 jyly salynyp, 1933 jyly mektep bastalghanda Jabyqbay aqalaqshy jәne osy mektepti jobalaghan Meyirman Ermektasovtar bastaghan auyl adamdarymen birge oqu bastau saltynda týsken suret (Ortanghy qatarda soldan 3-adam Jabyqbay Búlghynshy úly  ortanghy qatarda soldan 5-adam Meyirman Ermektasov))

1935 jyly Ile aimaghyndaghy «Qazaq-qyrghyz úiyshmasy» úimdastyrghan, múghalimderge arnalghan «Tura-asu» jazdyq kursynda, basqarushy jәne oqytushylyq qyzmet atqarady. 1942 jylgha deyin osynday týrli oryndarda ashylghan múghalimder bilimin jetildiru kurstaryna basshlyq jasap, sabaq beredi.

1943 jyly Sýidin (Qorghas) audanyndaghy Sarybúlaq kópirli mektebine auysyp, múghalim jәne basshylyq júmysyn atqarady.

1945 jyly Uaqytsha ýkimetting oqu-aghartu mekemesinde júmys isteydi.

1946 jyly Ile aimaqtyq sot mekemesining orynbasary bolyp júmys isteydi.

1947 jyly Ýrimjidegi ólkelik siyezge ókil bolyp qatynasady. Osy joly kenet auyryp, Qúljagha qaytady.

1950 jyly nauqastan aiygha almay, 3 mamyrda qaytys bolady.

1956 jyly úrpaqtary elge oraldy.

***

Aytuly is-sharagha Qyzylorda, Taraz, Almaty, Taldyqorghan qalasynan kelgen úrpaqtary, zertteushiler, jurnalister, auyl túrghandary jәne mektep újymy qatysty. Almaty oblysy, Aqsu audany әkimining orynbasary  – Esjanov Ghaziz Otarbayúly, Aqsu audanynyng Ardagerler kenesining tóraghasy – Aytbaev Amantay  Aytbayúly, Ardager ústaz – Núrhanova  Sәulethan, Aqsu audany Molyqbay mәdeniyet ýiinin  diyrektory Dosmuhanbetov Ashat Seydenúly qatarly azamattar qúttyqtau sózderin sóiledi. Meyirman Ermektasovtyng úrpaqtarynan: nemeresi Meyirmanova Mayra  Zekenqyzy, Meyirmanova Zoya Zekenqyzy jinalghan qauymgha, úiymdastyrushylargha alghystaryn aityp, atalaryn eske alyp jatqan el-júrtyna rizashylyq bildirdi. Meyirman Ermektasovtyng bajasy Myqtybaev Nýsipbaydyng úly , Jeksenbek aqsaqal  (85 jasta) este qalghan esteliktermen bólisti. Ólketanushy, Iliyastanushy, Almaty oblystyq "Jetisu" gazetining tilshisi Qajet Andas, zertteushi Abay Myrzaghaly Meyirman Ermektasovtyng aghartushylyq jәne shygharmashylyq jolyndaghy enbekteri turaly bayandamalar jasady. «Qarasu mektebinin» diyrektory Saghadiyev Muhtar Lebekúly Meyirman Ermektasovqa arnalghan muzeyge ekskursiya jasady. Shara sonynda Enbek auylyndaghy meshitte as berildy.

«Er esimin el saqtar» dep babalarymyz beker aitpasa kerek. Tughan ólkesi Jetisuda jәne Ile ualayatyndaghy qazaq halqynyng halyq aghartu jolynda ayanbay enbek sinirgen aghartushy, memleket jәne qogham qayratkerin eske alyp, esimin janghyrtudyng búl bastamasy ghana dep bilemiz.

Osynday iygilikti is-sharagha qoldau kórsetip, qarjylyq jaghynan demeushilik jasaghan Meyirman Ermektasovtyng úrpaqtaryna, nemerelerine, Janataeva Saghat, Saghyndyqova Lyazzat, Saghyndyqova Symbat, Saghyndyqov Qúdaybergen qatarly azamattargha tәnir jar bolsyn!

Abay Myrzaghaliy

Abai.kz