Soghys: Qazaqstan «astyq alyby» atanbaq
Ukraina men Resey soghysy әlemdik astyq qauipsizdigine qauip tóndirude. Orta eseppen әlemdik astyqtyng 30 payyzyn beretin eki elding biyl naryqqa astyqty kóbirek shygharu mýmkindigi tómendegen. Ukraina egin egu nauqany bastalghan sәtte soghysyp jatyr, al Resey basqynshylyghy ýshin sanksiyanyng astynda qaldy. Sondyqtan «biyl Reseyding naryqqa astyq shygharuy azayady, al Ukraina mýlde shygharmaydy» degen boljamdar bar.
Qazaqstan astyq óndirushi memleketterding ishinde alghashqy 15 elding qataryna kiredi. Astyq óndirisin eksporttau arqyly Resey men Ukrainanyng naryqtaghy ornyn alugha tyrysugha da bolady deydi mamandar.
Ózbekstan memlekettik rezervin toltyru maqsatynda 600 myng tonna astyq satyp almaq. Onyng ishinde 100 myng tonnany Qazaqstannan satyp alu josparlanuda. Tapsyrys sәuir-mausym aralyghynda oryndaluy kerek. Búl turaly ózbekstandyq sayttar jazuda.
Resey engizilgen sanksiyalargha baylanysty syrtqa astyq ónimderin shygharugha tyiym saldy. Tyiym 2022 jyldyng mausym aiynyng sonyna deyin. Ózbekstan biyl 7,7 mln tonna astyq aludy josparlap otyr. Búl ótken jylmen salystyrghanda 1 mln tonnagha artyq. Al 2021 jyly Qazaqstan Ózbekstangha 2,77 million tonna astyq satqan, búl Ózbekstan satyp alghan astyqtyn 94% payyzyn qúraydy. Biyl Reseyding tyiym saluyna baylanysty búl kórsetkish artuy mýmkin.
2022 jyly Qazaqstan Europa elderine astyq ónimin rekordtyq dengeyde jetkizgen. EO elderine 13 ese kóp astyq satylghan. Búl Ukraina soghysyna tikeley baylanysty bolyp túr. EO elderi biyl Qazaqstannan kóbirek astyq alugha niyetti, al Resey EO-gha astyq satpaytynyn mәlimdep ýlgerdi.
Abai.kz