Janaózen isi boyynsha kuәger Aleksandr Bojenkonyng sýiegi keshe jer qoynyna tapsyryldy. Ol Janaózen syrtyndaghy Tenge ziratyna músylman saltymen jerlendi. "37-nin" isi boyynsha ótken sotta óz jauaptarynan bas tartyp, tergeu ózine qysym jasalghanyn ashyq aitqan marqúm qazannyng 11-i kýni kisi qolynan qaza tapqan. Búl jayly dýi­sen­bi kýni ótken baspasóz mәslihatynda qúqyq qorghaushy Ghalym Agheleuov mәlimdegen edi. Sol-aq eken, ertesinde qúqyq qorghau organdary Bojenkony búzaqylar óltirdi, kýdiktiler qolgha týsti dep habarlady. Alayda búghan kýmәnmen qaraytyndar da joq emes.

"BÚL QYLMYS - KÁDIMGI BÚZAQYLYQ"

Janaózen qalalyq ishki ister departamentining basshysy Amangeldi Dosahanov Bojenko óliminde sayasy astar joq deydi. Onyng aqparat agenttikterine bergen týsindirmesi mynanday: "Ony tanghy saghat bester shamasynda 5-yqshamaudanynan poliyseyler tauyp aldy. Jedel jәrdem shaqyrtylyp, Bojenko auruhanagha jetki­zil­di".

Janaózen isi boyynsha kuәger Aleksandr Bojenkonyng sýiegi keshe jer qoynyna tapsyryldy. Ol Janaózen syrtyndaghy Tenge ziratyna músylman saltymen jerlendi. "37-nin" isi boyynsha ótken sotta óz jauaptarynan bas tartyp, tergeu ózine qysym jasalghanyn ashyq aitqan marqúm qazannyng 11-i kýni kisi qolynan qaza tapqan. Búl jayly dýi­sen­bi kýni ótken baspasóz mәslihatynda qúqyq qorghaushy Ghalym Agheleuov mәlimdegen edi. Sol-aq eken, ertesinde qúqyq qorghau organdary Bojenkony búzaqylar óltirdi, kýdiktiler qolgha týsti dep habarlady. Alayda búghan kýmәnmen qaraytyndar da joq emes.

"BÚL QYLMYS - KÁDIMGI BÚZAQYLYQ"

Janaózen qalalyq ishki ister departamentining basshysy Amangeldi Dosahanov Bojenko óliminde sayasy astar joq deydi. Onyng aqparat agenttikterine bergen týsindirmesi mynanday: "Ony tanghy saghat bester shamasynda 5-yqshamaudanynan poliyseyler tauyp aldy. Jedel jәrdem shaqyrtylyp, Bojenko auruhanagha jetki­zil­di".

A.Dosahanov bastapqyda kýdiktilerdi tabu onaygha soq­paghanyn aitady. Biraq artynsha jәbirlenushining jeke túlghasy anyqtalghan song izdestiru júmystary Bojenkonyng túrghylyqty audanynda jýrgizilipti. Sóitip, sol kýni jolaushylar tasyghan kólik jýrgizushisi tabylghan. Jýrgizushi sol kýni әlgi eki jigit soqqygha jyghylghan bir ji­gitti kólikke tiyep alyp ketip, 5-yqshamaudanyna aparyp tastaghanyn aityp bergen. Ózge de kuәgerler tabylghan. "Qolgha týsken ekeui Aleksandrdy soqqygha jyqqanyn aitty. Búlar aldymen sózge kelip qalghan, artynsha búl dau tóbeleske úlasty".

Búl iske qatysty Man­ghys­tau oblystyq ishki ister departamenti resmy mәlim­de­me taratty. "Tergeu barysynda Bojenko mas kýide dýkennen әldene satyp alugha kirgen. Búl kezde dýkende sauda jasap túrghan eki jigitting satushygha beretin 50 tengesi jetpey qaldy. Múny bayqaghan Bojenko "sender ýshin tóley salamyn" dep qaltasynan 50 tenge shygharyp, sórege tastaghan. Búl әreket ekeuine únamay qalyp, jigitter sózge kelip qalghan. Múnyng arty tóbeleske úlasty. Qatty soqqygha jyghylghan Bojenko Jana­ózenning ortalyq auruhanasyna jetkizildi... Internette Bojenko 16 jeltoqsan kýngi Janaózen oqighasy boyynsha kuәger boldy degen aqparat shyqty. Búl faktining atalghan oqighalarmen esh baylanysy joq. Búl qylmys - kәdimgi búzaqylyq", - delingen onda.

"QÚPIYa" KUÁGER

Janaózende 16 jeltoqsan kýngi jappay tәrtipsiz­dik­ke qatysty ótken sot otyrysynda býrkenshik at ja­myl­ghan eki kuәger ózderine tergeu organdary qysym jasaghandyqtan, jalghan kuәlik beruge mәjbýr bolghanyn mәlimdegen. Sonyng biri - "Qayrat Alpysbaev" atty laqap at jamylghan Aleksandr Bojenko. Sonda kuәger aiyptalushy Janat Múrynbaevqa qarsy jauap bergen bolatyn. Sol kezde aiyptalushy J.Múrynbaev odan "namaz oqyp jýrsing be?" dep súrady. Kuәger jauap bermedi. Ayyptalushy: "Bojenko, múnyndy qoysanshy. Ol kýni senen júmys turaly súradym ghoy. Eshqanday qorqytyp-ýrkitu bolghan joq. Nege mening ýstimnen jala jauyp jatyrsyn?" - dedi. Biraz ýnsizdikten keyin anonim kuәger: "Janat, ba­uyrym, keshir! Meni úryp-soq­ty, osynday kuәlik beruge mәjbýr etti. Seni de, otbasyndy da jaqsy bilemin. Eki ay boyy qinaldym, asylyp ólgim keldi", - dep jylap sala berdi. Ayyptalushy Múrynbaev ony keshirgenin, aiyptamaytynyn aityp, sot zalyna keluin súrady. Sudiya ony sot zalyna alyp keluge rúqsat berdi. Alayda kuәger Bojenko jauap bergen bólmede joq bolyp shyqty. Ony sol kýii sot ótip jatqan ghimarattan taba almady. Kelesi kýni sotqa kelgen Bojenko eshqayda qashpaghanyn, ony "bizdi masqara ettin" degen poliyseyler bólimshe­ge alyp ketkenin jayyp salghan edi.

Jastayynan jetim qalghan A.Bojenko Jetimder ýiinde tәrbiyelengen. Keyin qazaq otbasy ony asyrauyna al­ghan. Janaózen oqighasynan song 18 jeltoqsan kýni tút­qyn­dalghan A.Bojenko OMON ózin qatty úryp-soqqanyn "K plus" arnasyna bayandap bergen. Sol súhbatynda kuәger: ""Mentter meni qan­sha qinasa da, jalghan kuәlik berip, jazyqsyz adamdy otyrghyzudan Alladan qoryqtym. Men Allanyng aldyna barghanda ne deymin? Biz barlyghymyz músylmanbyz, bauyrlarmyz, bizge shydamdylyq kerek, adamgha da senu kerek. Áriyne, olar әli qoqan-loqqy jasaydy, biraq men sonyna deyin shydaymyn. Men sotta aittym - ólsem de la­yyqty ólimmen óle­min. Meni dubinkamen úrsa da ayaghyna deyin shydaymyn. Ózim je­tim­der ýiinde óstim. Maghan sene me, joq pa... Men ózime-ózim sene­min. Eger ólsem, mú­sylmansha kómgenin qalaymyn", - degen edi.

BOJENKONY QORQYTQAN KIM?

Ghalym Ageleuovting aituynsha, A.Bojenko búghan deyin ózine qysym jasalghanyn mәlimdegen. "Ómirde әrtýrli oqigha bolady ghoy. Biraq tergeu eng birinshi kezekte onyng sottaghy jauabyn nazargha alyp, basty negiz retinde qarastyrghany jón. Onyng ýstine, búghan deyin ony bireuler qorqytyp-ýrkitken. Biz Lev Ponomarevpen birge kelip, onymen kezdespek bolyp habarlas­qanymyzda, Bojenko kezdese almaytynyn, ózine qysym jasalyp jatqanyn aitty. Sóitip, kezdesuge kelmedi. Oghan qoqan-loqqyny jergilikti poliyseyler jasady ma, әlde qysym ÚQK tarapynan boldy ma, búl jaghyn bilmeymin. Áyteuir Aleksandr ózine qysym bolghanyn aitty", - dedi ol.

"Liberty"qorynyng jetekshisi Bojenko araqqa sylqiya toyyp aldy degenge senbeydi. "Ol músylmandyqty qabyldaghan adam. Ishetin adamgha úqsamaydy. Ishti degenge senbeymin", - dedi Gh.Ageleuov.

Elnúr BAQYTQYZY

«Jas Alash» gazeti