Elordada Aziyadaghy ózara yqpaldastyq jәne senim sharalary jónindegi kenesting VI sammiyti bastaldy. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev jiyndy ashyp, sóz sóiledi.

«Aziyadaghy ózara is-qimyl jәne senim sharalary jónindegi kenesting VI sammiytine qatysqandarynyz ýshin sizderge shynayy alghysymdy bildiremin.

Biyl osy Kenesti shaqyru turaly bastamanyng kóterilgenine 30 jyl toldy. Osy kezeng ishinde búl jiyn kópjaqty yntymaqtastyq túghyryna jәne zamanauy diplomatiyanyng halyqaralyq institutyna ainaldy. Keneske 1999 jyly 15 memleket mýshe bolsa, qazir olardyng sany 28-ge jetti. Búl, shyn mәninde, forumnyng Aziya elderi jәne jalpy әlem qauymdastyghy aldyndaghy bedeli arta týskenin kórsetedi.

Biz Kuveytting Keneske mýshe bolyp, qatarymyzgha qosylghanyna óte quanyshtymyz», –  dep bastady ol sózin. Odan әri preziydent Qazaqstannyng aldaghy ekijyldyq tóraghalyghy kezinde ózine manyzdy mindetter alyp otyrghanyn, Keneske mýshe memleketterding tyghyz yntymaqtastyghy men qoldauyna senim artatynyn aityp, bes ólshemdi atady.

«Birinshi, ekonomikalyq ólshem.

Ózara túraqty baylanys jónindegi AÓSShK Kenesin qúru der kezinde qabyldanghan sheshim dep sanaymyn. Jahandyq logistikalyq tizbekterding ýzilui tiyimdi kólik-tranzit dәlizderin qalyptastyrugha jana kózqaraspen qaraudy talap etedi.

Jýk tasymalynyng ontayly әri qoljetimdi joldary – ekonomikamyzdyng túraqty ósimining manyzdy faktory. Kommunikasiya men jýkterdi jetkizuding әrtaraptandyrylghan baghyttaryn pysyqtau arqyly kólik-tranzit әleuetin jýzege asyrugha mәn beru manyzdy. Ýshinshi, ekologiyalyq ólshemning manyzy arta týsti. Klimattyng ózgerui uaqyt ótken sayyn boljap bilui qiyn, әri zardaby auyr  tabighat apattaryna alyp keledi. 2021 jyly Aziyada múnday jaghdaylardan 57 million adam zardap shekti. 2050 jylgha qaray Aziya ekonomikasyna osynday tabighy kataklizmderden keletin yqtimal zalal JIÓ-ning 26 payyzyna deyin jetui mýmkin», –  dedi ol.

Osyghan baylanysty Toqaev tayauda Pәkistanda bolghan joyqyn su tasqyny orasan zor gumanitarlyq apatqa úshyratqanyn, osynday qiyn kezde úiymnyng Pәkistan halqymen jәne ýkimetimen birge ekenin taghy da dәleldegenin jetkizdi. Onyng aituynsha, klimattyq daghdarys әskery qaqtyghystargha alyp kelip, alapat әri basqarugha kelmeytin migrasiyalyq nópirding katalizatoryna ainaluy mýmkin.

«Tórtinshi, AÓSShK kenistiginde shyn mәninde júmys isteytin azyq-týlik qauipsizdigin qamtamasyz etetin mehanizm qajet. Aziya әlemdegi auyl sharuashylyghy ónimderining ýshten birin óndirgenimen, búl saladaghy olqylyqtardan әli de tolyq aryla qoyghan joq», –  dedi preziydent.

Osy rette ol Kenesting manyzdy ónimderding últtyq standarttargha sәikestigin baghalaudyng birynghay tәsilderin әzirleu kerektigin, tauarlardyng búl sanaty ýshin AÓSShK-ge mýshe memleketter arasynda «jasyl dәlizder» ashuymyz qajet ekenin atap ótti.

Shtab-pәteri Astanada ornalasqan azyq-týlik qauipsizdigi jónindegi Islam úiymymen AÓSShK arasyndaghy yntymaqtastyqty jolgha qoi kerek. Sonymen qatar elderimizding auyl sharuashylyghy әleuetin eskere otyryp, biz múqtaj elderdi azyq-týlikpen jәne tynaytqyshtarmen qamtamasyz etu ýshin sharalar qabylday alar edik. Qazaqstannyng AÓSShK-ni odan әri damytugha niyetti. Kenesting biregey formaty men geografiyasyn eskere otyryp, onyng perspektivalary men bolashaghy zor ekenine senimdimin», –  dedi ol.

Preziydent besinshi ólshem retinde Keneske mýshe elderde adam kapitalyna mәn berip, adamnyng ómiri men qyzmeti úiym ýshin eng manyzdy nәrse bolu kerektigin eskertti.

Abai.kz