Barlyghy Shәmshining kóshesindegi (búrynghy Skulkin kóshesi - red.) dәmhanalardyng birinen bastaldy. Múnda dayashy әielder ýndining últtyq kiyimi - sariyge oranghan. Dәmhananyng taghy bir ereksheligi taghamgha et ataulyny paydalanbaydy.

Jolymyz týsip, osynda bas súqqanbyz. Kózi qyraghy jangha múndaghy erekshelik birden bayqalady. Týptep kelgende onyng syry terende jatsa kerek. Dayashy apay shay úsyndy. Áriyne, ýndiniki. Tisteytin tәttisi jәne bar. «Shaydyng suy erekshe әdispen tazartylghan» dep «jarnamasyn» jasap baqty. «Iship jýrgenimiz bir su ghoy, bir qúbyrdan aghatyn» deuimiz múng eken, dayashy әiel ózining sózine senu kerektigin eskertti. Sendik delik...

Múnda qabyrghadaghy suretter (búl turaly sәl keyin - red.) de bir qaraghanda kóz tartady, oinap túrghan muzyka da tegin emes. Tipti, әdette, taghamdar samsap túratyn jabyq әinek-sórede (vitrina) diskilerding tolyp túrghanyn bayqadyq. Zerdelep qarasaq, qorabynda Shry Chinmoydyng kelbeti somdalypty. Súrastyryp edik, kafedegi oinap túrghan әuen de Shry Chinmoy degen ýndiliktiki eken...

Tayauda ghana qazaq valisining koroli Shәmshi Qaldayaqovtyng esimi berilgen kóshedegi dәmhananyng ýndistandyq Shry Chinmoy men onyng әuenine qanday qatysy bar eken?!

«Psevdoindustik» degeni ne?

Barlyghy Shәmshining kóshesindegi (búrynghy Skulkin kóshesi - red.) dәmhanalardyng birinen bastaldy. Múnda dayashy әielder ýndining últtyq kiyimi - sariyge oranghan. Dәmhananyng taghy bir ereksheligi taghamgha et ataulyny paydalanbaydy.

Jolymyz týsip, osynda bas súqqanbyz. Kózi qyraghy jangha múndaghy erekshelik birden bayqalady. Týptep kelgende onyng syry terende jatsa kerek. Dayashy apay shay úsyndy. Áriyne, ýndiniki. Tisteytin tәttisi jәne bar. «Shaydyng suy erekshe әdispen tazartylghan» dep «jarnamasyn» jasap baqty. «Iship jýrgenimiz bir su ghoy, bir qúbyrdan aghatyn» deuimiz múng eken, dayashy әiel ózining sózine senu kerektigin eskertti. Sendik delik...

Múnda qabyrghadaghy suretter (búl turaly sәl keyin - red.) de bir qaraghanda kóz tartady, oinap túrghan muzyka da tegin emes. Tipti, әdette, taghamdar samsap túratyn jabyq әinek-sórede (vitrina) diskilerding tolyp túrghanyn bayqadyq. Zerdelep qarasaq, qorabynda Shry Chinmoydyng kelbeti somdalypty. Súrastyryp edik, kafedegi oinap túrghan әuen de Shry Chinmoy degen ýndiliktiki eken...

Tayauda ghana qazaq valisining koroli Shәmshi Qaldayaqovtyng esimi berilgen kóshedegi dәmhananyng ýndistandyq Shry Chinmoy men onyng әuenine qanday qatysy bar eken?!

«Psevdoindustik» degeni ne?

Sonymen... aqparat kózi retinde býkilәlemdik ghalamtordy sýzip shyqqan edik. Shry Chinmoy jónindegi aqparattan kende emes eken. Mysaly, әulie Iriyney Lionskiyding aqparattyq-kenes beru ortalyghynda Shry Chinmoy Tantra-Sangha, Krishnaitter, TM, Ananda marga, Say Baba sekildi psevdoinduistik sektalar men kulitterding qatarynan oryn alypty. Al, reseylik sayttardyng birinde Omskidegi ortalyqta (mýshesi 1000-gha juyq delingen) janadan kelip jýrgenderge aptasyna bir ret, ózgelerge eki retten jinalys ótkiziletini aitylypty. Jinalghandar әn aityp, Shry Chinmoydyng shygharmalaryn tyndaydy eken. Ruhany taqyryptargha әngime qozghaydy. Sonday-aq ortalyqqa tolyq mýshe bolu ýshin absolutti vegetarian boluy kerek delinipti.

Kýdikti kórme...

Úmytpasaq, Shry Chinmoy kartinalarynyng kórmesi bizding Aqtóbe qalasynda da úiymdastyrylyp keldi. Ol kórmege sonday-aq әr elding oqushylary salghan suretter de qoyyldy. Atalghan shara shenberinde, úiymdastyrushylar tarapynan nauqas balalargha kómek degen jeleumen ýndeu de jariyalanghan.

«Izettilik aksiyasyna» bastama bolyp otyrghandardyng qatarynda «Sentr Mira Shry Chinmoy» ýkimettik emes úiymy da bar eken. Shry Chinmoydyng ózine keler bolsaq, úiymdastyrushylardyng mәlimetinshe, ol kisi keremet suretshi. 200 mynnan astam kartina jazghan, 14 millionnan astam qústyng suretin salypty. Suretshining tuyndylarynyng emdik qasiyeti (?) bar kórinedi, múny da úiymdastyrushylardan estidik.

20 shaqty kýnge sozylghan sharanyng baghdarlamasyna ýnilgenbiz: úiymdastyrushylar mektep «zavuchtarymen» jýzdesipti, konsertter ótkizipti. Kórme shenberinde oiynshyqtar jinap, Tamdy balalar ýiine tapsyrmaq bolghan edi.

Sol uaqyttary oblystyq drama teatry zalynda osy atalghan sharanyng úiymdastyrylatyny jóninde oblystyq ishki sayasat departamentine de habar týsedi. Óz kezeginde ondaghy qyzmetkerlerding biri kórmege qatysty tekseru júmystaryn jýrgizuge poliyseylerding júmyldyrylghanyn rastap berdi.

«Kórmege biz de bardyq, - degen edi óz kezeginde sol uaqytta qalalyq ishki sayasat bólimi bastyghynyng orynbasary Madiyar Qabyl, - onda tek shygharmashylyq kartinalar ilingen eken». Ol jerde kórme diyrektorynyng bolmaghanyn tilge tiyek etken Madiyar Qabyl kórmening oblystyq mәdeniyet basqarmasynyng bastamasymen úiymdastyrylyp otyrghanyn da jetkizdi. Ókinishke qaray, jas sheneunikting qolynda әlgi ótip jatqan sharanyng ssenariyi bolmay shyqty. «Týsten keyin aldyrtamyz» dep qayyrghan-dy sheneunik. Qalalyq ishki sayasat bólimining qyzmetkeri kórmege oblystyq ishki sayasat departamenti tarapynan «teatrda sheru bolyp jatyr» degen habar alghan song barghanyn aitady.

«Sekta» dep aitqan biz emes

Óz kezeginde, kórmeni úiymdastyrugha týrtki bolghan ýkimettik emes úiymnyng basshysy kórme bolyp jatqan jerde bolmady, ózin kómekshimin dep tanystyrghan Ayzada Boqaeva osyghan deyin de olardyng júmysyna kýdik tuyndaghanyn jetkizdi. «Aqparat dúrys jetpegen shyghar, keybireuler kәdimgi ómir filosofiyasy dep týsinedi, ózgeleri qabylday almaghan son, qarsy shyghady» dedi bizge Ayzada Boqaeva. Sonday-aq osy kórmeni úiymdastyrushylargha qatysty kezinde «sektamen baylanysy bar, balalardy úrlaydy» degen jala da jabylghanyn aitady. «Aumsliyker» degen sektagha (?!) (sekta degen sózdi auzymyzgha almaghan edik - red.) eshqanday qatysymyz joq» dedi kórmening basy-qasynda jýrgen Ayzada Boqaeva. Tәrtip saqshylary tarapynan jýrgizilgen tekseruge qatysty pikiri kelesidey: «Ýsh poliysey keldi, eshqanday kartinagha da qaramady, eshtene súramady, túryp-túryp ketti» dedi ol. Sóz sonynda «biz ýkimettik emes úiymbyz, daladan kelgen joqpyz, resmy tirkeldik» dep qayyrdy sózin Boqaeva.

Aytpaqshy, qoshtasar sәtte, qalanyng ózge audanynda kafe bar ekenin aitqan úiymdastyrushy onda etsiz taghamdar úsynylatynyn jetkizdi. Vegetariandyq kafe jóninde ol osy joldardyng avtoryna aitqan edi. Payymdauymyzsha, búl sóz tek bir adamgha ghana aitylmaghan sekildi. Ári onysy adamgha uaghyz siyaqty estiledi eken...

Asqar AQTILEU, Aqtóbe

«Jas qazaq» gazeti, 31.08.2009