Beknur Kisikov. Dýbәrә qalalyqtyng monology
Men - «kolhozbyn», men - «auylmyn»... mening osynday ekenimdi, boqqa bylyqqan megopoliske kelgen sayyn bylayghy júrt betime basady da túrady...
Men qalagha iykemdelmey-aq qoydym, men ony jaratpaymyn, jek kórem... múndaghynyng bәri jynymdy keltiredi....
Ras, men әrbir әleumettik jaysyzdyqqa jany shoshynyp bitken,
jýikesi tozghan jýikelekpin, kәdimgi qalalyqpyn. Soisalkany da, kommunalkany da ... kórgim kelmeydi, uday qymbat...
Men - «kolhozbyn», men - «auylmyn»... mening osynday ekenimdi, boqqa bylyqqan megopoliske kelgen sayyn bylayghy júrt betime basady da túrady...
Men qalagha iykemdelmey-aq qoydym, men ony jaratpaymyn, jek kórem... múndaghynyng bәri jynymdy keltiredi....
Ras, men әrbir әleumettik jaysyzdyqqa jany shoshynyp bitken,
jýikesi tozghan jýikelekpin, kәdimgi qalalyqpyn. Soisalkany da, kommunalkany da ... kórgim kelmeydi, uday qymbat...
Men aghashpyn, samanmyn, sekseuilmin.
Men júqa emespin, sezimtal da emespin... men qarabayyrmyn, dórekileumin, tabighimyn.
Auyldy saghynam, sonda kózimdi ashtym ghoy. Sol auyldy sanamnan syghyp tastau qolymnan kelmey-aq qoydy... Mening auylbaylyghym «menmúndalap» túrady, túrmysta da, qatynasta da, bizneste de...
Mening pikirim ózimnen artylmaydy, sezimge berilgishpin, jәne de qalalyq kommiunitiyding obektiv mýshesi bolugha tyrysuymnyng bәri túiyqqa tirelumen bitedi..
Maghan yghy-jyghy, iyteris tirlik únamaydy, ýlken qaladan qorqamyn. Óitkeni, men janymmen auyldyqpyn, qalay edim - solay qaldym... Iri qala qatal, adamshylyq joq, ólermendik kóp, múnda aqsha kóp, nesie deysing be, lombard pa, qúmardy qandyratyn nәrseler... bәri jetedi.
Múnda uaqyt - aqsha, múndaghy uaqyt qymbat, ózing ýshin, janyng ýshin degendey jay uaqyt degen bolmaydy.
Qaladan da, qúmar qúuudan da dinkem qúrydy. Ólermendenuden de sharshadym, men qartaydym,... sezim de qalmady, eshtene sezbeymin.. bar bolghany ana jaqqa tartady da túrady, keng alqapty aitam. Kókjiyekti saghyndym, keng aspan men kýndi aitsayshy..
Ol jaqta kózing jetken jerge deyin kóz salasyn, auadan da auanyng iyisi shyghady, al aspan shynynda da kókpenbek qoy.
Ol jaqta týngi júldyzdar samaladay jarqyraydy, onda jan bar, aqiqat bar, tabighatty aitsayshy, әrkimning óz orny bar..
Shay ishkim keledi... Kәdimgi samaurynnan, shynashaghy mayysqan qoldan, kýigen sekseuilding iyisimen otyryp, ýlken kesege toltyryp túryp, shaqpaq shekerdi tistey otyryp, bala kýnimdegidey... naghyz shay sol ghoy... qaltashadaghy kәkir-shýkir emes, bylshyrap ezilmeytin, kәdimgi tabighyi...
Maghan kәdimgi әngime jetispeydi... jandy jadyratar, sabyrly, baysaldy, әrbir sózi emes manyzdy, әrbir aitylu mәneri manyzdy... әngime...
Men, tipti jay ghana әngimelesu ýshin kezdesulerge asyghamyn, men әlgi óte shyghatyn, birsәttik, yldym-jyldym isker kezdesulerden sharshadym.
Maghan adam jetpey jýr... dәstýrge, bar qaynardyng bastauyna jaqyn, sintetikalyq emes, búzylmaghan, bolmysy týrge emes, mazmúngha úiyghan tabighyy adamdar jetispeydi. Kenis mol bolsa, adam da qadyrly ghoy.
Onday jerde sen adamgha bayyptap qaray alasyn, profayldy qaray salghanday emes...
Onda mereke toly, onda merekelik mәdeniyet úiyghan, ol manda merekelerden janyng jýdemeydi. Ol manayda Úzynqúlaq Internetti de, Teledidardy da almastyrady.
Ol jerde eshtene tyqyldamaydy, esine әldeneni salmaydy, al uaqyt bolsa, úiyp qalghanday. Ol manda uaqyt manyzdy emes, ol tipti joq deuge bolady. Ol jerde basqa ólshem, sýttey úiyghan, som kýiinen ainymaghan. qarapayym ghana, jergilikti... sol jerge ghana tәn tirshilikting tamyry soghyp túrady.
Ol - daunshifting (sergu sapary) emes, búl ózindi úghu ýshin, tegine baryp kelu ýshin, ata-tekting mәnin týsinu ýshin...biraz aialdau ýshin, tynystap alu ýshin, úghu ýshin jaralghan orta.
...Biraq.. 3 kýnnen song men qasqany keyin tartady ghoy. Auylda men ózimdi endi qalalyq sezinem. Maghan endi adamdardyng bir birin bilui, bәri kóz aldynda ekendigi únaymaydy.. mende jasyryn nәrseler jyinalyp qalghan.. al auylda jasyryn eshtene joq. Onda jekedara kenistik joq jәne de ózindi sosium-dara pende ekenindi barynsha sezinesin.
Sen aqaparat tasqynyna daghdylanghansyng jәne sonyng tapshylyghyna úshyraysyn, al taza aua sýiikti qalanyng bay da qanyq auasynan góri tym túshshy da dәmsiz seziledi..
Adamdardy saghyna bastaymyn.. qaptaghan adamdy.. men olardy tezirek kórgim keledi jәne ylghyy da sóitemin.
Men keptelisti saghynam, kóshening gýuili men aiqayyn aitsayshy... dәmhanagha barghym keledi... әlgi yldym-jyldym kezdesuge asygham.. maghan endi sintetika kerek, autentikadan sharshay bastaymyn.
Maghan kommunalka, sosialka qajet eken, qary ybyrsyghan qalalyq noosfera qajet.
Mende shapshan, dabylshan, iyinterisken, yghy-jyghy tirligi bar qalalyq auangha degen nashaqordyng ústamasy bastalady.
Men anau da, mynau da emes ekem... «jartyaqyl» degendey, jartyqala - jartauyl....sóitip ómir boyy tenselumen óter me ekem...
Orysshadan audarghan - Serik Ábdireshúly