Júma, 27 Qyrkýiek 2024
Janalyqtar 3089 0 pikir 24 Qantar, 2023 saghat 12:58

Otqa oranghan Qúran. Ashuly Erdoghan...

2022 jyly Reseyding Ukrainagha ashyq agressiyasynan keyin Shvesiya men Finlyandiya úzaq jyldyq beytaraptyq pozisiyasynan bas tartyp, NATO-gha qosylu turaly sheshim qabyldady. NATO-gha kiru ýshin úiymgha mýshe barlyq elder óz rúqsatyn berui tiyis. Býginde Shvesiya men Finlyandiyanyng NATO-gha kiru turaly qújatyn úiymgha mýshe 30 elding 28 maqúldady. Vengriya men Týrkiya әli óz kelisimin bermedi. 

Vengriya soghys bastalghaly beri Reseyding Ukrainagha soghys ashqanyn aiyptasa da, NATO-nyng ózge elderine qosylyp Kiyevke qaru bermedi. Ol EO-nyng Reseyge salghan qatang sanksiyalaryna da qosylghan emes. Týrkiyanyng óz talaptary bar. Týrkiya "Shvesiya men Finlyandiya NATO-gha mýshe bolghysy kelse, Týrkiyada qylmysker dep tanylghan kýrd jasaqtarynyng ókilderin keri qaytarsyn" deydi. Skandinaviya elderine sayasy baspana súrap, bas saughalaghan kýrdterdi keri qaytarugha qogham qarsy. Olar búny "adam qúqyghynyng búzyluy" dep sanaydy.

Týrkiya jalpy jiyntyghy 110-nan astam qylmyskerdi Týrkiyagha deportasiyalauyn talap etude. Onyng ishinde 80-ge juyghy Shvesiyadan deportasiyalanuy tiyis. Búl talapty Shvesiya әli oryndaghan joq, sәikesinshe Týrkiya da Stokgolimning NATO-gha kiru jolyna kedergi jasauda.

20-qantarda "Ramshtaynda" ótken basqosuda Týrkiya men Shvesiya qorghanys ministrleri kelissóz jýrgizdi. Kelissóz ayasynda Shvesiya qorghanys ministri 27-qantarda Týrkiyagha baruy tiyis edi. Alayda 21-qantarda Shvesiyadaghy Týrkiya elshiligining aldynda sayasatker, "Qatang kurs" partiyasynyng negizin qalaushy Rasmus Paludan Qúran kitabyn órtep jiberdi. Ol búl әreketin Skandinaviyagha músylmandardyng toptasuyna qarsylyq jәne Týrkiyanyng adam qúqyghy men sóz bostandyghyna jasaghan qysymyna jauap dep atady.

Búl aksiya Batys әleminde keninen talqygha týsti, al Islam elderi qarsylyqtaryn bildirip jatyr. Týrkiyada antishvedtik aksiyalar búrq ete qaldy. Týrkiya biyligi búl әreketti qatang aiyptap, "endi Shvesiyanyng NATO-gha kirui ekitalay" degendi aituda. Shvesiyanyng Týrkiyadaghy elshisi Staffan Hyorrstrem SIM-ne shaqyrtylyp, oghan qarsylyq notasy berildi.

AQSh búl әreketti aiyptap, arnayy ókili Karin Jan-Pier sóz sóilep, "Búl әreketti qúptaugha bolmaydy" dedi. Eurokomissiya ókili Yohannes Bark bolsa Shvesiyagha búl aksiyany jiti zerttep, arnayy sheshim shygharudy súrauda. "Europada rasizm, ksenofobiya, diny jәne nәsildik emsituge jol joq. Shvesiya biyligi osyny qaperinde ústap, tiyisti sheshim shygharuy qajet", - dedi ol.

Búl aksiyanyng Shvesiyagha keri әseri qazirding ózinde kórinude. Týrkiya Shvesiyany NATO-gha qabyldauda qatandyq tanytatynyn mәlimdedi. Sarapshylar Ankara endi ózge de talaptar qoyyp, sayasy saudada bәsin arttyra týsedi deydi.

Abai.kz

 

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2562