Qazaqstanda 2016 jyly 30 jeltoqsanda «Volonterlik qyzmet turaly» zang qabyldandy. Sodan beri eriktiler qyzmetin damytugha kónil bólinip, arnayy memlekettik tapsyryspen jobalar oryndala bastady. 2020 jyly Preziydent Qasym-Jomart Toqaev «Volonter jyly» dep bekitti. Búl respubilikadaghy eriktiler qozghalysyn jandandyryp, ony tanymal etuge septigin tiygizdi. Qogham mýshelerine qolghabys etkisi keletin jastardyng belsendiligi artty.

Preziydent volonterlikti naqty әreketpen kórinetin patriotizmning bir týri dep bagha bergen bolatyn.

«Otangha degen mahabbat ýlken úrandar men bos deklarasiyalar emes, búl – kýndelikti enbek, so­nyng ishinde halyqtyng iygiligi ýshin shynayy atqarylatyn qayy­rymdy is. Búl – adamnyng bolmysy, búl – tereng bilim, joghary minez-qúlyq mәdeniyeti. Ózgening dýniye-mýl­kine qol súghatyn, tonaumen ainaly­satyn, jalghan patriottyq úran­dardy taratatyn adamdar patriot emestigin týsinuimiz kerek. Ózgelerding mýlkin tonap, olardyng ómirine qauip tóndirgen azamattar halqymyzdyng patrioty emes. Múnday adamdar – zandy óreskel búzghan qylmyskerler. Sondyqtan olar qogham men memleket aldynda zangha sәikes jauap berui tiyis»,-dedi Q.Toqaev.

Memleket basshysynyng ai­tuyn­sha, patriotizm, qoghamgha qyz­met etu jәne iygilikti is – adam­nyng túlghalyq jәne ruhany damuy­nyng joghary dengeyining jarqyn kórinisi.

«Volonterlik – memleket pen qogham ilgerileuining jarqyn kóri­nisi. Elding damuy men jetistigi ha­lyqtyng patriottyq belsendi әre­ketine tikeley baylanysty. Olar kýn sayyn manyzdy qyzmet etedi. Múnday azamattar bizde az emes. 16 myng adam – bastapqy meje. Keleshekte jýz myndaghan, miyl­lion­daghan adam jan-tәnimen, erikti týrde volonterlikpen ainaly­satynyna senimdimin. Memle­kettin, atqarushy biylikting jәne Par­lament deputattarynyng mindeti – volonterlik qozghalysqa atsalysugha mýmkindik beru.

Volonterlik qyzmet reformalardy jýzege asyruda, jalpy mem­leketimizdi janghyrtuda manyz­dy ról atqarady. Yaghny volon­terler ózderining is-әreketi­men asa manyzdy reformalar­dy jýzege asyrugha naqty ýles qo­sady. Enbekqorlyq, әlemge ashyq­tyq arqyly ozyq tehnolo­giyagha jәne joghary enbek ónim­dili­gine negizdelgen jana ekonomika qúra alamyz. Volonterlik iydeya­syn belsendi ilgeriletu otandas­tarymyzdyng oi-sanasynyng jana paradigmasyn janghyrtugha yqpal etedi», -dedi Preziydent.

2022 jyly «QR keybir zannamalyq aktilerge volonterlik qyzmet, qayyrymdylyq, memlekettik әleumettik tapsyrys jәne ýkimettik emes úiymdargha arnalghan granttar mәseleleri boyynsha ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» Zang jobasy qabyldandy.

Áleumettik-mәdeny damu komiytetining mýshesi Vera Kimning sózinshe, zang jobasy «volonterlik qyzmet», «volonterlik qyzmet salasyndaghy uәkiletti organ», «qayyrymdylyq volonteri» úghymdaryn naqtylap, aiqyndap berdi.

«Zang jobasy memlekettik grant sayasatyn, qayyrymdylyq jәne volonterlik qyzmetti jýzege asyru salalaryndaghy zannamany jetildiruge, sonday-aq memlekettik organdar men ýkimettik emes úiymdardyng «strategiyalyq әriptestik» týrindegi ózara is-qimylynyng jana tetigin engizuge baghyttalghan. Zang jobasymen júmys barysynda deputattar «volonterlik qyzmet», «volonterlik qyzmet salasyndaghy uәkiletti organ», «qayyrymdylyq volonteri» úghymdaryn naqtylady, qayyrymdylyq baghdarlamasyn әzirleu, bekitu jәne oryndau jónindegi normalar qayta qaraldy, halyq arasynda aqparattyq-týsindiru júmystaryn jýrgizuge qatysu qúqyghy keneytildi», - dedi ol.

Sonday-aq, azamattyq qoghamdy kiristire otyryp, memlekettik granttardyng tiyimdiligine baghalaular normalary qatandatylghan. Volonterlik qyzmetti esepke alu tizilimin jýrgizu boyynsha júmystar endigi jerde Aqparat jәne qoghamdyq damu ministrligining qúzyretine kirmek.

Volonterlerdi «QR-daghy memlekettik nagradalar turaly» zanda kózdelgen tәrtippen marapattalmaq.

Janartylghanghan zangha eriktilerding bastamalaryn qoldau men damytu, jan-januarlargha jauapkershilikpen qarau týsinigin qalyptastyru siyaqty bólikter qosylghan. Sonymen birge, jәrdemge múqtaj jandargha qayyrymdylyq kórsetu maqsatynda qarajat jinau jýiesi bir qalypqa týsken. Qayyrymdylyq isti jýrgizetin adamnyng qyzmeti naqtylandy. Búl qyzmet volonter jәne kómekke múqtaj jeke túlghanyn, volonterlik úiym men volonterdyng arasynda jasalghan azamattyq-qúqyqtyq shart negizinde ghana jýzege asyrylady. Erikti kәmeletke tolghan boluy mindetti.

Qayyrymdylyq salasyn yntalandyru túrghysynan zangha birneshe tolyqtyrular engizildi. Qayyrymdylyqpen ainalysatyn eriktiler úiymdary memleket tarapynan kommunaldyq mýlik esebindegi qoldaugha ie bola alady. Mysaly, volonterler qayyrymdylyqqa arnalghan zattar jinaumen ainalysatyn bolsa, әkimdikke ótinish jazu arqyly qoyma súray alady. Ol ýshin ózining talaptary kórsetilgen.

Ýkimettik emes úiymdar bazasynda qayyrymdylyq nemese volonterlik salasynda keminde 3 jyl júmys tәjiriybesi boluy kerek.

Taghy bir aita keterligi, volonterlyqqa qatysushylardy nagrada berumen yntalandyru júmystary qarastyrylghan. Qayyrymdylyqpen ainalysatyndardy Aqparat jәne qoghamdyq damu ministrligi qayyrymdylyq salasyndaghy uәkiletti organ retinde marapattaydy. Oghan qayyrymdylyq jasaushylar, qayyrymdylyq úiymdary, kommersiyalyq emes sektor, biznes ókilderi jәne qayyrymdylyq volonterleri ýmitker bola alady. Búdan bólek korporativtik volonterlik, korporativtik qayyrymdylyq jәne elektrondyq qayyrymdylyq bóligine de ózgerister engizildi. Mysaly, zanda qayyrymdylyq volonteri degen volonterlikting jana týri atalghan. Ol óz tәjiriybesin, bilimin, daghdylaryn qoldanu arqyly qayyrymdylyqqa aqsha jinaugha qatysatyn jeke túlgha. Qayyrymdylyq volonteri qyzmetin atqaru ýshin qayyrymdylyq úiymymen nemese benefisiarmen shartqa otyrugha tiyis.

«Dara» jeke qorynyng atqarushy diyrektory Aynúr Aymurzinanyng aituynsha, endigi jerde qayyrymdylyq úiymdary ózderining shyghyndary men tabystary turaly, sonday-aq qayyrymdylyq baghdarlamalarynda qol jetkizgen nәtiyjeleri turaly jylyna keminde 1 ret esep berip otyruy tiyis. Búl mәlimetti olar óz sayttarynda nemese BAQ-ta jariyalaytyn bolady. Sonymen qatar qayyrymdylyq jasaushy kómek alushydan qarajattyng maqsatty júmsaluy jóninde de esep súray alady.

2020 jyly jyly pandemiya taralyp, әlemde eriktilerding manyzy artty. Volonterler múqtaj jandargha kómektesu, ónirlerge medisinalyq jabdyqtar, dәri-dәrmekter jetkizuge, qúziretti organdarmen birlesip reyd júmystaryn jýrgizuge kómektesti.

Áleumettik jelilerding damuy ónirlerdegi qayyrymdylyq qauymdastyqtary, qayyrymdy klubtardy damytty. Olar múqtaj jandargha qarajat jinaumen, senbilikter ótkizip, aksiyalar úiymdastyrumen ainalysady, auyr nauqas adamdargha, qarttar ýii men ÚOS ardagerlerine kómek kórsetedi.

Manyzdy әleumettik baghdarlamalardy iske asyrugha volon­terlerding sany kóp bolghany qajet. Qayyrymdylyq jasaugha tek jastar dep jas shekteuin qoy dúrys emes. Orta jastaghy adamdar arasynda da erikti bolugha nasihat júmysyn jýrgizu artyq bolmaydy.

Qazirgi tanda Qazaqstanda volonterlik maqsatta qúrylghan jәne eldegi manyzdy is-sharalardy úiymdastyrugha atsalysyp jýrgen volonterlik toptar az emes. Mysaly Últtyq eriktiler jelisi, Rina.KZ, «Komanda SOS» eriktilerdi ýilestiru ortalyghy t.b. volonterlik úiymdardyng qyzmetterin atap ótuge bolady. Osy atalghan jәne ózge de volonterlik toptar elimizde ótken kóptegen iri sharalarda (EKSPO-2017 halyqaralyq kórmesi, VII qysqy Aziya oiyndary, EQYÚ sammiyti t.b.) jemisti qyzmet etkenin aita ketu kerek.

Pandemiya kezinde 1 mln-gha juyq adam erikti bolugha niyet bildirgen eken. Býginde tolyq emes mәlimet boyynsha elimizde 200 mynday volonter bar. Aqparat jәne koghamdyq damu ministrligining ókili Madiyar Qojahmetting aituynsha, eriktilerding sany turaly naqty statistika joq.

«Ózimiz birge júmys isteytin 200 myngha juyq adam volonter dep sanaydy. Birge is-sharalardy atqarugha tyrysamyz. Bir adam 1 saghat júmys istep, ózin volonter dep eseptese, keybireuler birneshe jyl bolyp osy salada qyzmet istegen song ózin volonter dep sanaydy»,-deydi ol.

2019 jyly qazvolunteer.kz volonterlardy tirkeytin sayt ashyldy. Býginde portalgha 56 339 adam tirkelip túr. Búl platforma volonterlik úiymdar men jobalardy izdestirudi jenildetu ýshin qúrylghan. Yaghni, erikti bolghysy keletin kez kelgen adam osy platformagha tirkele alady. Volonterlik úiymdar, organdar nemese mekemeler jobagha qanday da bir baghyt boyynsha volonterdi shaqyra alady. Volonter ózine jýktelgen funksiyalar men mindetterdi oryndaghan jaghdayda ony shaqyrghan organ volonterding júmysyn baghalay alady. Ári qaray, eriktining portretine qaray otyryp, kez kelgen basqa úiym búrynghy tәjiriybesi men búrynghy volonterlik úiymnyng baghasyn eskere otyryp, ony basqa jobalargha shaqyra alady.

Degenmen qoghamda qayyrymdylyq jasaugha úmtylu, әleumettik kómekke múqtaj jandargha kómektesu, tabighatty ayalau tek eriktilerdi mindeti ghana emes, býkil adamzattyng jauapkershiligindegi dýnie ekenin úmytpauymyz kerek.

Abai.kz