Júma, 27 Qyrkýiek 2024
Qaynaydy qanyn... 2878 13 pikir 12 Sәuir, 2023 saghat 12:29

Halyqqa qashan qayrylasyz, Smayylov myrza?

Sәuir aiynyng 11-i kýni keshke taman QR IIM-ge qarasty Astana qalasynyng Polisiya departamentining arnayy jasaghy Janaózennen elordagha әdildik izdep barghan jetpisten astam múnayshyny kýshtep ústap alyp ketti.

Osynau jayttan qúlaghdar bolghan Janaózendegi birqatar mekeme júmysyn toqtatty. Birneshe saghat ishinde Janaózen men Aqtau qalasynyng túrghyndary alangha aghyn suday qaptady. Manghystau oblysy Manghystau audanyndaghy Jynghyldy auylynyng otyzdan astam túrghyny da, Oral qalasyndaghy belsendiler de – jalpy jaghdaygha bey-jay qaray almaytyn el azamattary Qazaqstannyng qiyr-qiyrynan janaózendikterdi qoldaytynyn bildirip, «olardy bosatsyn», «qudalanbasyn», «qoyghan talaptary oryndalsyn», dep talap qoydy.

Búdan bir apta búryn túraqty júmys súraghan jýz qaraly jan Janaózen qalasyndaghy «ÓzenMúnayGaz» AQ kensesining aldyna jinalghan. Sәuir aiynda júmyssyz qalghan, aldy on jyldan astam tәjiriybesi bar múnayshylar men kәsiby mamandar birneshe ret viydeoýndeu joldady.

Sonday-aq, tender ótkizu tәrtibindegi «tәrtipsizdikterge» de narazy ekenin ashyq aitty. «ÓzenMúnayGaz» kompaniyasy diyrektorynyng orynbasary Ermek Qaramúrzaev top aldyna shyghyp, әdettegi ritorikany qaytalady: júrtty sabyrgha shaqyrdy da, tender útqan mekemening júmysqa qabyldaytynyn jetkizdi. Múnayshylar bolsa enbek sharty men qauipsizdik mәselesining sheshilmegenin algha tartyp, atalghan mekemege barudan bas tartty. Búghan qosa, tiyisti organdar mәseleni sheshpese, Astanagha baratyndaryn da eskertken edi.

Aqyry sәuir aiynyng ony kýni Astanagha jetti, Energetika ministrligining aldyna bardy, narazylyqtaryn aitty, viydeoýndeu joldady. Al qúzyrly organdar búl piyketti zansyz dep, taraularyn súrady. Basqa barar jeri joq ekenin aitqan janaózendikter sol kýni ministrlikting aldyna týnep shyqty. Ertesine mәjilisting ýsh deputaty – Ermúrat Bapi, Maqsat Tolyqbay, Rinat Zaitov Energetika ministrligining aldyndaghy narazy topqa barghanymen, mәseleni sheshu mýmkin bolmady. Sol uaqytta Energetika ministri Almasadam Sәtqaliyev jurnalisterge Resey tilinde: «Búl – úiymdasqan piyket, Olardyng maqsaty – ózine nazar audartu. Dalada týneu – olardyng qalauy. Mening týsinuimshe, aksiya nazar audartyp, ajiotaj jasaugha kóbirek úqsaydy. Sizder olardyng aldyna barghanym mәseleni sheshedi dep oilaghanynyzben, Energetika ministrligining aldyna jinalghan qauym olay oilamauy mýmkin. Kerisinshe ushyghyp ketetin shyghar?», – dedi.

Áriyne, Memlekettik tilde sóilemesen, qarapayym halyqqa shikireyip, tóbeden qarasan, ushyghyp ketetini anyq. Ushyqty da, biraq, Sәtqaliyevtyng barghanynan emes, baryp júrttyng jan-ayqayyn estimegennen ushyqty. Arnayy jasaq adamdardy avtozakqa kýshtep tiyedi. Osydan song Janaózen halqy óre týregeldi. Sodan keyin Janaózen qalasynyng әkimi Aybek Qosuaqov pen Manghystau oblysynyng әkimi Núrlan Noghaevtyng viydeoýndeuleri tarady. Ekeui de «Ramazan aiynda sabyrly bolayyq», - dedi.

Qarasha halyqqa siz qashan qayyrylasyz, Smayylov myrza? «Ramazan aiyndaghy sabyrlyqty» Ishki ister ministri Marat Ahmetjanovqa nege aitpaysyzdar? Qymbatshylyq qysyp, júmyssyz sendelgen halyqtyng jan-ayqayyna nege qúlaq aspaysyzdar?

Aliber Kamuding «Býlikshil adam» atty enbegi bar. Onda bylay deydi: «Býlikshil adam degenimiz qanday adam? Ol «joq» dey alatyn adam... Búl «joq» mysaly, «Osyghan deyin – boldy, boyauy sindi, biraq, odan әri – jeter», «Siz tym alysqa siltep barasyz», oghan qosa: «odan әri attauynyzgha men jol bere almaytyn shek bar» degen maghynalardy bildirui mýmkin. ...Ózin qúlgha ainaldyrghan tәrtipke ol ózining qúldyqqa ózi belgilegen shekaragha deyin ghana tózu qúqyn qarsy qoyady» (Audarghan Jomart Ábdihalyq). Múnymen aitqym kelgeni, halyq – qúl emes. Osy ras bolsa, әdiletsizdikti kórgen sayyn kózi jәudiregen júrt: «Joq, búghan tózbeymin» dep aita beredi, bas kótere beredi. Múnyng sheshimi – kýshtik qúrylymdarmen qorqytyp, avtozakqqa tieu emes, mәseleni sheshu. Sheshe almaytyn jaghdayda, kishireyip, keshirim súrau. Al ekeui de qoldan kelmese, jón biletin kisige oryndy bosatyp beru.

Asylan Quanyshúly

Abai.kz

13 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2559