Jogharghy oqu orny qabyrghasynda jýrgenimde ghoy, bir aghayymmen pikirtalastyryp qalghanym. Qogham, mәdeniyet, ruhaniyat mәselelerin aita kele, ishte qyz-qyz qaynaghan, jýrekke qayghy baylaghan biraz dýniyeni de aqtaryp edim. Sol kezde aghayym tereng kýrsinip: «Bolashaqty senderge tapsyrdyq. Keleshek senderding qoldarynda», – dep edi-au... Oghan: «Maghan múnday qirandy hәm qúrandy bolashaqtyng keregi joq! Sizderding bizge laqtyrghan keleshekteriniz kýresindi izdep tauyp, soghan týsip jatyr!» – degenim de esimde.

Keshirinizder, biraq búl sózime ókingen emespin. Kerisinshe, uaqyt ótken sayyn dúrys aitqanyma kózim jetip keledi. Kirsiz úrpaqqa minsiz keleshek qana minәsip. Al bizde qalghany ne: aldau, arbau, úrlyq, ótirik, sottau, qamau hәm jaqsylyqtyng ózi emes, ymy ghana. IYә, ruhany qúndylyqtar jetti, alayda ol bolmysqa sinbegen kýii jetti. Ýlken adamdar ruhany múrany kókiregine saqtamay, qolyna ústap tapsyra saldy, kishi balalargha. Sonyng әserinen ghoy, osy joldardy jazyp otyrghanym.

Jә, osy sózderdi sanamda qayta janghyrtqan ne jaghday – sony aitayyn. Býgin Oralda qoqys jәshiginen jana tughan nәreste tabylypty. Jylap jatyr eken... Sәuirding jiyrmasy kýni Kerekudegi Bakinskaya kóshesindegi ýiding kireberisining jertólesinde kәriz qúbyryn tazalau kezinde shala tughan shaqalaqtyng mәiiti tabylghan...

Qylmys pa? Qylmys. Bir әttegen-ayy, zang perishte-mýsindi kýresinge tastaghan eki adamdy ghana jazalaydy. Demek, taghy da saldarmen kýresemiz. Búghan shyn mәninde kim kinәli? Aldymen aqsha dep, jan baqshasyna kóz salmaghan otyz jylghy «baghban»! El mәdeniyetin qoldan túnshyqtyrghanda tyrp etpegen, moynyn pyshaqqa tosqan qúrbandyq sekildi qol qusyryp qarap túrghan kisiler!

Jazu ýstelimning astyndaghy qoqys jәshigine qarap-qarap qoyamyn, nәreste týsip ketken sekildi janym týrshigip. Shyndap kelgende, qoqysqa tastalghan balalar – bolashaqtyng simvoldyq belgisi ghana. Atalmysh jaghday qaytalana bermeui ýshin qaytpek kerek? Eshkimge eshtene tapsyrmau qajet – bәrin ózimiz, dәl býgin jasaugha tiyispiz. Tym bolmasa, erteng men siyaqty bir jas qoqys jәshigine ýnilip jýrmeu ýshin...

Asylan Quanyshúly

Abai.kz