Birinshiden, azamattar infra­qúry­lym­ jәne túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyq jýiesi arqyly júmys­pen­ qamtylady. Búl mehanizm 2009-2010 jyldardaghy «Jol kartasynda» qol­da­nyl­ghan bolatyn. Yaghni, halyq túr­ghyn ýi-kommunaldyq sharua­shy­lyq, әleumettik-mәdeni, res­pub­­likalyq manyzy bar nysandardy, injenerlik-kóliktik iyn­fra­qúry­lymdy jóndeu júmystaryna tar­ty­lady. Sonymen qatar, biyl auyldardaghy felidsherlik-aku­sher­lik qosyndar qúrylysyna, abat­tan­dy­rugha kónil bólinetindikten, shal­ghay­da­ghy shaghyn eldi mekenderde eki qolgha bir kýrek tabylady.

«Jergilikti budjetten bóli­ne­tin qarjyny esepke alghanda, atal­ghan baghytty jýzege asyrugha qaras­ty­ryl­ghan somanyng jalpy kólemi 57,6 mlrd tenge jәne 22,5 myng júmys orny payda bolady» dep atap ótti qújatty tanystyrghan Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau miniys­tri­ning mindetin atqarushy Tamara Dýisenova

Birinshiden, azamattar infra­qúry­lym­ jәne túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyq jýiesi arqyly júmys­pen­ qamtylady. Búl mehanizm 2009-2010 jyldardaghy «Jol kartasynda» qol­da­nyl­ghan bolatyn. Yaghni, halyq túr­ghyn ýi-kommunaldyq sharua­shy­lyq, әleumettik-mәdeni, res­pub­­likalyq manyzy bar nysandardy, injenerlik-kóliktik iyn­fra­qúry­lymdy jóndeu júmystaryna tar­ty­lady. Sonymen qatar, biyl auyldardaghy felidsherlik-aku­sher­lik qosyndar qúrylysyna, abat­tan­dy­rugha kónil bólinetindikten, shal­ghay­da­ghy shaghyn eldi mekenderde eki qolgha bir kýrek tabylady.

«Jergilikti budjetten bóli­ne­tin qarjyny esepke alghanda, atal­ghan baghytty jýzege asyrugha qaras­ty­ryl­ghan somanyng jalpy kólemi 57,6 mlrd tenge jәne 22,5 myng júmys orny payda bolady» dep atap ótti qújatty tanystyrghan Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau miniys­tri­ning mindetin atqarushy Tamara Dýisenova

Ekinshi baghyt boyynsha auylda jeke kәsippen ainalysqysy keletinderge 3 million tengege deyin shaghyn nesie beru arqyly qoldau kórsetilmekshi. Múnday әdis búdan búryn jýzege asyrylghan «Júmyspen qamtu-2020» baghdarlamasynda da bolghan edi. Biraq, búl jolghy bastamanyng ózgesheligi – «tirek auyldar» iydeyasy. Júrtshylyqpen kenese otyryp, әr auyldyng óz damu jospary dayyndalady. Onda auylgha qanday infraqúrylym, qansha maman qajettigi, basqa da júmys ornyn kóbeytuge septigi tiyetin sharalar egjey-tegjeyli jazylady. Onday tizimge kirgen auyldardyng kәsipkerlerine beriletin shaghyn nesie kólemi 5 milliongha deyin arttyrylmaq. Tek jergilikti jerding әjetine jaraytyn sharua bastasa boldy. Ósimi payyzdan aspaydy. Al, kooperativke birikkenderge arnayy bir jobany jolgha qoyatynday-aq qarjylay qoldau kórsetilip, kerek qúral-jabdyq pen tehnologiya satyp alugha granttar bólinedi. Ázirge qanatqaqty jobagha elimizding alty oblysynan (Shyghys Qazaqstan, Qyzylorda, Aqmola, Atyrau, Almaty, Qaraghandy oblystary) 11 «tirek auyl» iriktelip alyndy. Ekinshi baghyt boyynsha 11,4 myng júmys orny ashylady dep kýtilude. Oghan 25,7 milliard tenge bólinedi.

Ýshinshi baghytty búryn-sondy bolmaghan sony tәjiriybe desek te bolady. Búdan bylay júmys berushi ózining bolashaq qyzmetkerin oqytugha tikeley ýles qosady. Is-tәjiriybeden ótuge jaghday jasaydy jәne birtindep júmysqa alugha kepildik beredi. Bir sózben aitqanda, júmys berushi bolashaq mamanmen әleumettik kelisimshartqa otyrady. Al, әleumettik júmysqa tartylghandargha kelisimshart merzimi bir jyldyng ornyna bir jarym jylgha, «jastar praktikasy» jarty jyl ornyna bir jylgha úzartylyp otyr. Memleket «jastar praktikasyna» ilikkenderge jalaqyny birtindep kemy beretin shkalamen tóleydi, al, qalghan alty aiyn júmys berushi óz moynyna alady.

Baghdarlamada enbekkerlerdi túrghyn ýimen qamtu mәselesine de kónil bólinipti. Biraq, túrghyn ýy tek júmys berushiden naqty úsynys týsken jaghdayda ghana salynady. Mysaly, qazirgi tanda SQO, ShQO, Pavlodar, Qyzylorda oblystarynyng júmys berushileri júmysqa alugha kepildik bere otyryp, jalpy kólemi 313 pәter baspana salu bastamasyn kóterip otyr. Ýy salugha ketetin qarjy men qúrylysty jýrgizu min­detin memleket pen júmys berushi ten­dey bólisedi. Al, qúrylystyng orny naqty bir óndiriske qaray tandalady. Jalpy, ýshinshi baghyt boyynsha kemi 90,1 myng adamdy júmyspen qamtu jos­par­lanyp otyr. Ony jýzege asyrugha 213,4 mlrd ten­ge­ qaras­­tyry­­lady.

Abai.kz