Shәriphan Qaysar. Bayqonyr: bayaghy geptil «jyry»
O basta jaldau aqysy kýmәn keltirip, kýmiljitken Bayqonyr ailaghy uaqyt ótken sayyn talay mәselesimen kózge týsude. Reseyding «Roskosmosynyn» erkinsigen erkeligin kóterip kelgen qazaq biyligi búl joly neghyp qazaqshyl bolyp qalghany taghy kýmәndi...
Bayqonyr mәselesin qarastyrghan Qazaq elining memlekettik komissiyasy óz otyrysyna halyqshyl azamattardy da shaqyrghan boldy. Kóp nәrseni kózge shúqymay-aq, sol otyrysqa qatysqandardyng sózine toqtalsaq, biraz jaygha qanygha týsemiz.
Qyrymbek Kósherbaev, Qyzylorda oblysynyng әkimi:
- Oblys júrtshylyghynyng arasynda syrqat ýlesining (sonyng ishinde qantamyr jýieleri, t.b.) aitarlyqtay óse týskenin keltiruge mәjbýrmin. Búghan әlemuettik-ekonomikalyq alghyshart bolmasa da oryn alyp otyr. Búl bizdi mazalamay túrmaydy.
Zymyrandy jóneltkenge deyin de, keyin de ýzilissiz ekologiyalyq monitoringti jýzege asyru kerek.
Geptilge qatysty tehnologiyalardy da, qúramtalardy da tyighan jón. Halyq saulyghy bәrinen qymbat.
Ziyandy baghalau әdistemsin әzirlegen abzal.
Gharysh ailaghynyng manayyndaghy oblys túrghyndaryna Resey azamattaryna beriletin kólem dengeyinde ótemaqy tóleu kerek bolmasa ýstemaqy qarastyrghan maqúl.
Múnymen birge Q,Kósherbaev Qarmaqshy audany men Bayqonyr qalasyndaghy QR azamattaryna 50%-gha deyin ekologiyalyq tólemdi kóterudi úsyndy.
O basta jaldau aqysy kýmәn keltirip, kýmiljitken Bayqonyr ailaghy uaqyt ótken sayyn talay mәselesimen kózge týsude. Reseyding «Roskosmosynyn» erkinsigen erkeligin kóterip kelgen qazaq biyligi búl joly neghyp qazaqshyl bolyp qalghany taghy kýmәndi...
Bayqonyr mәselesin qarastyrghan Qazaq elining memlekettik komissiyasy óz otyrysyna halyqshyl azamattardy da shaqyrghan boldy. Kóp nәrseni kózge shúqymay-aq, sol otyrysqa qatysqandardyng sózine toqtalsaq, biraz jaygha qanygha týsemiz.
Qyrymbek Kósherbaev, Qyzylorda oblysynyng әkimi:
- Oblys júrtshylyghynyng arasynda syrqat ýlesining (sonyng ishinde qantamyr jýieleri, t.b.) aitarlyqtay óse týskenin keltiruge mәjbýrmin. Búghan әlemuettik-ekonomikalyq alghyshart bolmasa da oryn alyp otyr. Búl bizdi mazalamay túrmaydy.
Zymyrandy jóneltkenge deyin de, keyin de ýzilissiz ekologiyalyq monitoringti jýzege asyru kerek.
Geptilge qatysty tehnologiyalardy da, qúramtalardy da tyighan jón. Halyq saulyghy bәrinen qymbat.
Ziyandy baghalau әdistemsin әzirlegen abzal.
Gharysh ailaghynyng manayyndaghy oblys túrghyndaryna Resey azamattaryna beriletin kólem dengeyinde ótemaqy tóleu kerek bolmasa ýstemaqy qarastyrghan maqúl.
Múnymen birge Q,Kósherbaev Qarmaqshy audany men Bayqonyr qalasyndaghy QR azamattaryna 50%-gha deyin ekologiyalyq tólemdi kóterudi úsyndy.
Núrlan Qapparov,QR Qorshaghan ortany qorghau ministri:
- Biylghy jyldyng 29 shildesinde aldyn ala jәne usyzdandyrudan keyin de topyraqtaghy geptilding uyty aitarlyqtay azayghany bayqaldy:
- ýshkil shúnqyrdyng 0 -20 sm qabatynda – 7597-den 215-ke deyin Paydaly әser koefisiyenti (PÁK - 35 ese), 20-40 sm terendikte –2733-ten 17,9-gha deyin PÁK (152 ese) jәne 40-60 sm terende –5-ten 0,8-ge deyin PÁK ( 6 ese) azayghan;
- shúnqyr aumaghyndaghy 0 - 20 sm terende - 1433-ten 188,1-ge deyin PÁK (geptil uyty 7 ese) tómendegen.
Odan әri N. Qapparov myrza Qazaqstannyng ekologiyalyq kodeksining Bayqonyr ailaghyna jýrmeytindigin aityp, elding zandyq qauqarsyzdyghyn әshkereledi. «Búl dúrys emes.Múny qayta qarau kerek, әri ekologiyalyq mәselelerdi keshendi týrde sheshu qajet».
A.Lopatiyn, RosKosmos basshysynyng orynbasary: «Apat sebebi - Prichina avariy –nemqúraydylyq pen tehnikalyq qatede. Qazir keltirilgen ekologiyalyq ziyan eseptelu ýstinde» deydi.
Baqytjan Saghyntaev, QR, 1-viyse-ministr: «15 jyldyng ishinde 5 ret zymyrandardyng iri apaty boldy. Ár 3 jylda bir apat».
Aydos Sarym, sayasattanushy: - «RosKosmos» ókilderi bayandaryna kiristi. Olardy tyndap otyrsan, bәri de mamyrajay jәne protondyq iygilik jaughanday әser alasyn. Degenmen, Proton qúldyraghan jerdegi aitarlyqtay lastanudy teriske shygharugha qymsynady.
Sonymen, qorytyndysynda Qazaq biyligi B.Saghyntaevtyng auyzymen gharysh ailaghy jónindegi ekijaqty kelisimshartty qayta qaraymyz degendi aityp qaldy. Ekinshi «tenestirme» sózben «Biraq Bayqonyr eki el ýshin alma dauy bolmauy kerek» dep te qylp etti... Al, jurnalisterdi qyryp-joya jazdaghan minezdi gharyshker, Resey batyry әri QazGharysh basshysy tym-tyrys...
Abai.kz
