Qazaqstan Respublikasy Memlekettik syilyghynyng jәne M.Áuezov atyndaghy Últtyq syilyqtyng laureaty, «Mәdeniyet» respublikalyq jurnalynyng bas redaktory, «oqyrmany qisapsyz jazushy» Dýkenbay Dosjan 71 jasqa kelgen shaghynda ómirden ótti.

Elbasy Núrsúltan Nazarbaev belgili jazushy, Memlekettik syilyqtyng iyegeri Dýkenbay Dosjannyng qaytys boluyna baylanysty otbasy men tughan-tuystaryna kónil aitu jedelhatyn joldady.

Jedelhatta D.Dosjannyng tabighy darynymen jastay kórinip, әdebiyet maydanynda tynbastan, ónimdi enbek etip kelgeni atap ótilgen.

«Onyng qalamynan tuyndaghan әngimeler men hikayattar, romandar oqyrmandaryn tilining shúraylylyghymen, últtyq boyauynyng qanyqtyghymen bauraytyn», - delingen jedelhatta.

Memleket basshysy jazushynyng enbegi әr jyldary әdebiyet salasyndaghy joghary mәrtebeli syilyqtarmen jәne memlekettik nagradalarmen marapattalghanyna da toqtalghan.

Núrsúltan Nazarbaev qalamgerding ýzdik shygharmalary әrdayym halqymyzben birge jasay beretinin atap ótken.

Dýkenbay Dosjan 1942 jyly 9 qyrkýiekte Qyzylorda oblysy, Janaqorghan audany, Qúlanshy auylynda dýniyege kelgen.

1959-1964 jyldary S.M.Kirov atyndaghy QazMU-di ýzdik bitirip, 1963-1966 jyldary Almaty oblystyq «Jetisu» gazetining әdeby qyzmetkeri bolyp qyzmet etedi.

Qazaqstan Respublikasy Memlekettik syilyghynyng jәne M.Áuezov atyndaghy Últtyq syilyqtyng laureaty, «Mәdeniyet» respublikalyq jurnalynyng bas redaktory, «oqyrmany qisapsyz jazushy» Dýkenbay Dosjan 71 jasqa kelgen shaghynda ómirden ótti.

Elbasy Núrsúltan Nazarbaev belgili jazushy, Memlekettik syilyqtyng iyegeri Dýkenbay Dosjannyng qaytys boluyna baylanysty otbasy men tughan-tuystaryna kónil aitu jedelhatyn joldady.

Jedelhatta D.Dosjannyng tabighy darynymen jastay kórinip, әdebiyet maydanynda tynbastan, ónimdi enbek etip kelgeni atap ótilgen.

«Onyng qalamynan tuyndaghan әngimeler men hikayattar, romandar oqyrmandaryn tilining shúraylylyghymen, últtyq boyauynyng qanyqtyghymen bauraytyn», - delingen jedelhatta.

Memleket basshysy jazushynyng enbegi әr jyldary әdebiyet salasyndaghy joghary mәrtebeli syilyqtarmen jәne memlekettik nagradalarmen marapattalghanyna da toqtalghan.

Núrsúltan Nazarbaev qalamgerding ýzdik shygharmalary әrdayym halqymyzben birge jasay beretinin atap ótken.

Dýkenbay Dosjan 1942 jyly 9 qyrkýiekte Qyzylorda oblysy, Janaqorghan audany, Qúlanshy auylynda dýniyege kelgen.

1959-1964 jyldary S.M.Kirov atyndaghy QazMU-di ýzdik bitirip, 1963-1966 jyldary Almaty oblystyq «Jetisu» gazetining әdeby qyzmetkeri bolyp qyzmet etedi.

1966-1975 jyldary Almatydaghy memlekettik «Jazushy» baspasynda, 1976-1984 jyldary Qazaq SSR Baspa komiytetinde agha redaktor, bólim mengerushisi qyzmetterin atqarghan.

1984-1991 jyldary Qazaqstan Jazushylar Odaghynyng әdeby kenesshisi, al 1992-1994 jyldary «Jalyn» jurnalynda proza redaktory; 1994-1996 jyldary QR Avtorlyq jәne aralas qúqyqtar jónindegi agenttikting bólim basshysy bolady.

1996-2002 jyldary QR Últtyq bank múrajayynyng diyrektory bolyp istedi. 2002 jyldan Preziydenttik mәdeniyet ortalyghynda - «Mәdeny múra», «Kuliturnoe naslediye» jurnalynyng Bas redaktory bolady.

Memlekettik syilyqtyng (1996), M.Áuezov atyndaghy Últtyq syilyqtyng laureaty (1987), Týrkistan qalasynyn, әri birneshe audannyng Qúrmetti azamaty, Qúrmet (2001), Parasat (2008) ordenderining iyegeri.

Alghashqy әngimesi 15 jasynda jaryq kórgen qalamgerding kitaptary әlemning 20 tiline audarylyp, jalpy kólemi 3,7 million taralymmen basylyp shyqqan. Kitap palatasynyng Qazaqstandaghy «Oqyrmany qisapsyz jazushy» kuәligin alghan. Onyng qalamynan 11 roman, 23 hikayat, 100-ding ýstinde әngime tudy.

Kýn sayyn qalamgha jýginu minezine ainalghan Dýkenbay Dosjan «Otyrar», «Farabiy», «Jibek joly» (1965-1966) shygharmalary arqyly «Tarihy taqyryptyng pioneri» atandy.

«Ál-Farabi» hikayaty ghúlama babanyng ómirin ózek etken. Hikayat kezinde orys, nemis, madiyar, aghylshyn, monghol, ukraiyn, týrik tilderine audarylyp, jeke jinaq bolyp basylyp shyqty.

«Jibek joly» romany - tarihy kórkem pәlsapalyq shygharma. Orys, ukraiyn, nemis, madiyar, monghol, aghylshyn, púshtyn tilderine audarylyp, jeke kitap bolyp shyqty. Kitap jelisi boyynsha Ardaq Ámirqúlov «Otyrardyng kýireui» atty eki bólimdi kórkem filim týsirdi.

Últtyq qauipsizdik komiytetining alpys jylday jabuly arhiyvine alghash engen Dýkenbay Dosjan sot qújattary jelisimen «Abaqty» (1992) dereknama kitabyn jәne 1986 jylghy jeltoqsan qyrghynynyng izimen kórkemdelgen «Alan» (1993) romanyn jazdy.

1990 jyly D. Dosjannyng 2 tomdyq tandamaly shygharmalary aqiyq aqyn Oljas Sýleymenovting alghysózimen, memlekettik tapsyryspen «Jazushy» baspasynan jaryq kórdi.

2002 jyly «Bilim» baspasy oblystyq kitaphanalardyng súranysymen - mesenattar kómegimen - jazushynyng 13 tomdyq tandamaly shygharmalaryn basyp shyghardy. On ýsh tomdyqtyng alghysózin kórnekti synshy Zeynolla Serikqaliyev jazghan. Qoljazbany tútastay qayta redaksiyalau, qalyptau, týsinikteme, baspalyq apparatyn týzudi jazushy Jarylqasyn Núsqabaev oryndap shyqty. Jazushynyng atalmysh shygharmalary aghylshyn, orys, japon, qytay, shved, cheh, madiyar, monghol, ukraiyn, púshtyn tilinderine audarylyp basyldy.

Songhy jyldary jazushynyng «Ýsh taghdyr» (2005), «Balalyqpen tildesu», «Diolog s detstvom» (2005, 1-2 tom), «Jan tәtti» (2006, hikayattar), «Jazmyshtyng formulasy» (2008, jeti hikayat), «Abaydyng ruhy» (2008, ghúmyrnamalyq-oytolghau) kitaptary jaryq kórdi.

Astanadaghy «Foliant» baspasy taqauda ashqan «Oqyrmany qisapsyz jazushy» aidarymen «Terezening jaryghy» (2009) jәne oryssha «Samyy chitaemyy pisateli» aidarymen «Kogda ya umiral» (2009) kitaptary A.Kim men G.Beligerding audarmasymen kóp taralymmen oqyrmandar qolyna tiydi.

Qazaqparat