Ghylym, bilim, mәdeniyet, aqparattyng kóp shoghyrlanghan ortalyghy Almatygha Mәdeniyet jәne aqparat ministri Aida Balaeva men Oqu-aghartu minstri Ghany Beybembaev arnayy kelip, «QAZAQSTAN BALALARY- ShYGhARMAShYL INTELLIYGENSIYa» ókilderimen kezdesti.

Eki minstrding janashyl, janashyr joba-josparlarymen tanystyq. Keri baylanys arqyly kókeydegi kóp súraqty ortagha saldyq. «Kelisip pishken ton kelte bolmaytynyna» toqtadyq. «Bir jaghadan - bas, bir jennen qol shygharugha» dayyn ekenimizdi aittyq. Salalyq ministrlerimizben osynday oy ortaqtastyryp, el mýddesi ýshin «qol ústasyp» júmys jasaytyn kýn tughanyna quandyq.

Maghan sóz berildi. Sonda aitqan úsynys-tilegimning bir parasy osy boldy...

Sonau 80-jyldardyng basynan janymyz ýndesken, ruhany apa-dosyma ainalghan Fariza Ongharsynovanyng «Aq jelkendegi» redaktorlyghyna әbden qyzyghushy edim. Redaksiya orny tegin, újym ýlken, әr kabiynette әr bólimning «sarbazdary» óz júmysyn dóngelete beretin. Keyde biz izdep baryp, kýni boyy kýtip otyratynbyz. Kóliginen týsip, 10-15 minutqa ghana kirip shyghatyn. Rekdaktordyng jolsaparlaryn, emdeluin, demalysyn ýkimet kóteretin. Sonda da apam qyzmetine kónili tolmay «Qazaqstan әielderi» jurnalyn bermedi dep ókpeleytin. Ol neni bildiredi? Áriyne, bas redaktorlyq - mansap bolghanyn...

Al qazir bәri kerisinshe. Oqymay-aq bay bolghandardan basqa qúndylyqtar qúldyraugha úshyrady. Sondyqtan men siyaqty bas redaktorlardyng qúny da kók tiyn. Jan ayamay «El balasy – óz balam» úranymmen ne istesem de, esil enbegim qalyng qazaqqa jetpeydi. Qyryq tórt jylghy sanaly ghúmyrym bala jýregine kilt tauyp; tilin, oiyn bayytugha arnaldy. «Qazaq radiosyndaghy» balalargha arnalghan 4 týrli baghdarlama dayyndaghan 20 jylda – balagha ne kerektigine, qalay til tabysyp sóiletuge bolatyndyghyna әbden kózim jetti. 2000 jyly óz konsepsiyammen jaryqqa shyqqan «Aygólek» jurnaly sonyng jemisi.

Endeshe 43 jylda eki-aq jerde balanyng ruhany tәrbiyeshisi bolyp, tabandy «qúlgha» ainalghan mendey tәjiriybeli maman salalyq qos ministrmen bas qosqanda, ózderi elep, eskerip, sóz bergende, sausaqpen sanaghanday etip, úsynys-pikir aitpaghanda qaytedi?!

«Bәrimizding iylegenimiz - bir terining púshpaghy» bolghandyqtan, jas úrpaqqa «Jana Qazaqstan» sanasyn qalyptastyru әrqaysysymyzdyng azamattyq paryzymyz. Bilimdi úrpaq – memleketting tiregi. Olargha negizgi jәne patriottyq tәrbiyeni otbasynan bastap qalyptastyrugha da biz úitqy bolugha tura kelip túr. Qalay? Respublikalyq telearnalardan «ata-analar saghatyn» úiymdastyrsaq. Oqu-aghartu ministrligimen birlese otyryp, eldi aralap, jas úrpaq tәrbiyesining ózektiligin týsindirsek. «Býgingi bala - ertengi dana» boluy ýshin oqyta tәrbiyeleuding mәni zor ekenine kóz jetkizip, gazet-jurnaldargha jazylu, kitap satyp alyp oqytu, balagha mәngilik azyq, adamshylyq asyl qazyna bolatynyn úqtyrsaq.

Bilim jәne mektep basshylary bizding júmysymyzdyng ózderine paydalylyghyna zor manyz berse. Óitkeni biz, gazet-jurnal redaktorlary, naghyz ústazgha qolghanat әriptespiz. Bizding apta, ay sayyn shygharatyn qolyna ústatqan merzimdi basylymdarymyz sabaqqa kómekshi qúral emes pe?! Talabymen tanylyp, «Aygólekte» top jarghan balalar mektebining atyn shygharyp, ústazyna bedel әperetinin tәjiriybeden kórip otyrmyz. Al sol qatargha pedagogikalyq újymdar, mektepter men balabaqshalardyng múghalimderi men tәrbiyeshileri nege qosylmaydy?

Múghalim kitap oqymay – oqushy kitap oqymaydy. Búl mening qanatty sózge ainalghan jan aiqayym. Býginde respublikadaghy JOO-da 21 jurnalistika fakuliteti bar. Solardyng bireuinde balalar basylymdaryna maman dayarlanbaydy. Onyng zardabyn býgin-aq kórip otyrmyz.Balalar basylymynda júmysty bilip, qyzyghyp isteytin jas maman joq. Júmys izdep kelgenderge balany qaytsem oqytugha «toqtatamyn» dep, ay sayynghy 36 betti qayta-qayta shúqylap, iynemen qúdyq qazghanday beynetpen isteytin bizding qyzmet únamaydy.

Abyroyymyzdy syilaghanymen, túrmysymyzgha, tabysymyzgha qyzyqtyra almaymyz. «Barlyq qateni de óziniz týzeysiz be?» dep kózi baqyrayyp, qashyp ketkender de kezdesken.

Sóz sonynda eki birdey ministrimizding balalar shygharmashyl intelliygensiyasymen kezdesui, janashyl, janashyr kózqarastary, tilek-úsynystarymyzdy tyndauy – bizge mol ruhany shabyt berdi. Sózimiz jaqsy, endi isimiz de jaqsy bolsa ekendegen ýmittemiz.

Qymbat Ábildәqyzy,

«AYGÓLEK» jurnalynyng avtor- redaktory,Týrki әlemi aqparat salasynyng ýzdiigi, memlekettik Eren enbegi ýshin medalinin iyegeri

Abai.kz