Beysenbi, 19 Qyrkýiek 2024
46 - sóz 1159 3 pikir 5 Qyrkýiek, 2024 saghat 15:55

Qoghamnyng ashyq sanaly filosofiyasy

Suret avtordyng paraqshasynan alyndy.

Qazaqtyng dýniyetanym jýiesi ashyq sana týri.

Ghasyrlar boyy kóshpeli sharuashylyqpen ainalysqan jәne Úly joryqtar jasaghan nomadtar ýnemi, tipten, kýndelikti jana qúbylystargha, oqighalargha tap bolady.

Olar soghan say ýnemi shúghyl sheshim qabyldaulary tiyis edi...Búl - ómir sýruding sharty.

Sondyqtan, qazaq halqynyng dýniyetanymy ýnemi janalyqqa qúmar, izdenuge negizelgen, jaghdaygha baylanysty jalghyz ghana aqiqatty (obektivti) sheshim qabyldaugha dayyn tanym formasy bolyp qalyptasqan.

Biz ony halyqtyng boyynda әli kýnge deyin saqtalghan eliktegishtik, qyzyghushylyq, óz oiyn aitugha yntalylyq, qarsy pikirge qúmarlyq, ózge dýniyeni tez qabyldau siyaqty minezderden bayqaymyz...

IYә, key jaghdayda halqymyz osy minezden zardap shegip jatady. Halyqtyng osy minezin diktatorlar, dýniyeqonyz qular, alayaqtar, ekijýzdi saudagerler, ótirikshiler jәne t.t. azghyndar óz paydasyna qoldanyp ketui jii kezdesedi...

Soghan qaramastan, Qazaq osy "Ashyq sana" formasyn joghalpady - joghaltpauy da kerek.

Óitkeni, qoghamda tek qana "AShYQ SANA" qoghamdy ghylym men bilimge jeteley alady...

Qazaq Eli ýshin eng manyzdysy osy!

Sebebi, Halyq sol arqyly tez arada Diktatordy tanidy, ony quady. Alayaqty anyqtaydy ony әshekereleydi. Saudagerdi sabasyna keltiredi. Ótirikshini jeksúryn etedi.

Al, Halyq osynyng bәrine tek bilim men ghylymgha beyim "Ashyq sanasy" bolghanda ghana qol jetkizedi...

Óz kezeginde, Ghylym men Bilim El men Jerge qyzmet etip, halyqtyng kýshti memleketin qúruyna әkeledi.

Qazaq osylaysha ghana óz qiyalyndaghy JERÚIYQQA jetedi.

El әlemdik tehnologiyalyq prosesske tikeley qatysuda jәne onymen betpe bet kelude.

Olay bolsa, qazaq halqynyng sanasynyng ashyqtyghy ol prosesting bizge enuine aiqara jol ashady.

Qoghamda MEKTEP SANY KÓBEYIP, "jabyq sana" formasyndaghy meshit azayady...

Ol ýshin bilimdi men ghylymdy iygergen jastar Qogham ómirining bar salasynda FAVORITTERGE ainalyp, ózgelerdi qyzyqtyratyn, ýlken әleumettik topqa ainaluy tiyis...

So kezde, dogmalyq "jabyq sanamen" shektelgen,bilim men ghylymdy basty qúndylyq sanamaytyn ýlken "autsayderlik top" óz kózqarastaryn qayta qarap, ózgere bastaydy...

Olardy retteushi kýsh FAVORITTER MEN AUTSAYDERLER arasyndaghy bәsekelestik:

- olardy ómir sýru dengeyi arasyndaghy aiyrmashylyqtyng basymdyghy Favoritter jaghyna ótui,

- bilimdi ghylymdy jastardyng qoghamda qúrmetining artuy,

- olardyng әlemdik kommunikasiyada ózderin erkin sezinui,

- óz Memleketining quatynyng artuyna praktikalyq naqty әreketter jasay aluy,

- Últtyq tәrbiyeleniui,

- óz tarihyn qúrmetteui,

- óz Últy men Otanyn aiqyn sezinui,

- taza qazaqy tәrbiyesining jәne tilining boluy ýlken roli atqarady.

Qazir qogham osy ýshin kýresude.

Kedergiler az emes.

Olar: totaldy korrupsiya (Diktatorlyq jýiening otyz jyl boyy qúrghan memlekettik basqaru instituty), toqyraugha úshyraghan bilim beru jýiesi, qogham minezining ózgerip, ózderin әlemdik bәsekelestik subektisi sezinbeui, Memleettigin jan dýniyesimen qabylday almauy.

Osy otqa may qúiyp jatqan separatistik pighyldaghy jәne diny dogmatizmning әli de órship túruy...

Alayda, osyghan qarsy kýres qazir mektepterge jetti, balabaqshany da qamtugha әreket etip jatyrmz.

Bilim beru men Ghylym sapasyn arttyru ýnemi sayasattyng alghy shebinde.

IYdeologiyanyng alghashqy Últtyq qalyby qayshylyqty jaghdayda qalyptasu ýstinde...

Eger, elimiz fors majorlyq jaghdalardan aman esen ótip, óz damu baghytyna qol jetkizse QAZAQ JASTARYNYNG INTELLEKTUALDY POTENSIALY OGhAN DAYaR.

AShYQ SANA FORMASY DEGENIMIZ OS!

Ábdirashit Bәkirúly, filosof

Abai.kz

3 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2374