14-15 qyrkýiekte Almatydaghy Arbat alany әrkim izdegenin tapqan naghyz kitap patshalyghyna ainaldy.

Almaty qalasy әkimdigi Mәdeniyet basqarmasy jәne qalanyng Ortalyqtandyrylghan kitaphana jýiesining qoldauymen «BAURZHAN foundation» qory úiymdastyrghan «KitapFestAlmaty» kitap festivali ózining on jyldyghyn atap ótti. Shara qala kýni qarsanynda megapolisting eng iri mәdeny sharasyna ainaldy. 2014 jyly bastau alghan festivali býginde әdeby mәdeniyetti nasihattaudyng biregey platformasy retinde tanylghan jәne búl dәstýrden biyl da janylghan joq. Ereksheligi sol, festivali 10 jylda alghash ret eki kýn qatarynan ótti, búl megapolisting kitap sýier qauymyn quantpay qoymady.

«Keleshek kitaby» úranymen ótken mereytoylyq festivali týrli baghdarlamasy jәne keng auqymymen tang qaldyrdy. Festivalidin negizin qalaushy Júldyz Omarbektinaytuynsha, «KitapFestAlmaty»kitapsýier qauymdy,avtorlardyjәneәdebiyetsalasyndaghyjetekshisarapshylardybiriktirgenqazaqstandyqtarýshinnaghyzmerekeboldy.Olfestivalikitapqa degen sýiispenshiliktinsimvolynajәneQazaqstandaghykitapmәdeniyetindamytudaghymanyzdykezengeaynalghanyn atap ótti.

«Kitap – últ ruhaniyatyn damytyp, jas buyndy izgilikke tәrbiyeleude asa manyzdy rólge iye. Kitap fest-ting basqa festivaliderden aiyrmashylyghy nede? Birinshiden, Kitap fest-búl Qazaqstandaghy jalghyz kitap festivali. Ekinshiden, búl jay ghana kitap jәrmenkesi emes, biz mәdeniyetti jәne oqugha degen sýiispenshilikti nasihattaymyz. Árbir kitaptyng óz oqyrmany bar. Sol siyaqty әr jazushynyng da óz auditoriyasy bar. Jobanyng maqsaty oqyrman mәdeniyetin damytyp, jazushylar men oqyrmangha kezdesu alanyn úiymdastyru.

Festival ótken eki kýnde kórermender kóptegen interaktivti oryndar arqyly kitap әlemin sharlady. Qazaqstandyq jazushylarmen kezdesuler, balalargha arnalghan týrli sheberlik synyptary, kórmeler men konkurstar kelushilerding nazarynan tys qalmady. Jetekshi baspalar men kitap dýkenderining jәrmenkeleri kez kelgen talghamgha say kitaptar úsyndy, al tanymal túlghalarmen kezdesulerde qazirgi әdebiyettegi trendter men jetistikke jetuding qúpiyalary aityldy.

Festivalige70-ten astam kitapdýkenderimenbaspalar qatysty,jýzdegen pikir jetekshileri sóz sóiledisonday-aq, qazaqstandyq avtorlardyng siyasy keuip ýlgermegen 50-ge juyq jana kitaptyng túsauy kesildi. Festivali qatysushylaryәdebiyettegibolashaqtendensiyalarturalyoy órbitip,múndaysharalareldinmәdeniyósuimendamuynayqpal etetinin atap ótti.

«Biyl biz alghash ret baspa retinde qatysyp otyrmyz. Bayqaghanymyz-kórkem әdebiyet, balalar әdebiyeti, nonfiks janry, olardyng barlyghy bizde óte jaqsy damyghan. Alayda, ghylymy baghyttaghy әdebiyetter men baspalar óte az. Sondyqtan biz, bylaysha aitqanda, osy salagha ýles qosqymyz keledi. Kelgen qonaqtar men oqyrmandardyng shynayy kózqarasy men qyzyghushylyghy bizdi bey-jay qaldyra almaydy. Festivalige jyl sayyn qatysamyz dep ýmittenemiz», - dep atap ótti Qalan Publishing basshysy Sadyq Sherimbek

Atalmysh sharagha sheteldik qonaqtar da qatysty. Týrkiya elshiligining ókili Ayhan Korkmaz festivaliding auqymy men formatyna tandanys bildirip, múnday is-sharalar arqyly mәdeny tәjiriybe almasu jәne halyqaralyq baylanystardy nyghaytudyng manyzdylyghyna toqtaldy.

«Festivaliding 10 jyldyghy óte keremet ótip jatyr! Múnday sharalar qogham ýshin әsirese jastar ýshin óte manyzdy. Bizding maqsat eki el arasyndaghy teren, tarihy jәne bauyrlastyq baylanysty kórsetu. Festivalimen әri qaray da yntymaqtasamyzdy arttyramyz degen ýmittemin».

«KitapFestAlmaty» oqu mәdeniyeti jay hobby emes, tәrbie men bilimning manyzdy elementi ekenin taghy bir dәleldep berdi. Festivali tek mәdeny mereke ghana emes, sonymen qatar, bilimdi jәne kitap qúmar qogham qúrugha baghyttalghan manyzdy qadam boldy. Festivalige kelgender múnday oqighalardyng kitapqa degen qyzyghushylyqtyng artuyna yqpal etetinin jәne jana jetistikterge shabyttandyratynyn aitty.

* Anyqtama ýshin:

«Kitap Fest» kitap festivali – 2014 jyldan beri jyl sayyn ótkizilip kele jatqan elorda túrghyndarynyng ómirindegi mәdeniy-búqaralyq is-shara. 10 jyl ishinde ol shygharmashylyq kezdesulerding negizgi alanyna ainaldy, sharada avtorlar men baspalardyng qatysuymen 500-ge juyq kitap úsynyldy, jәrmenkelerge 300-ge juyq kitap dýkeni qatysty. QR Últtyq memlekettik Kitap palatasynyng statistikasy boyynsha: 2023 jyly 4012 kitap pen buklet tirkelgen. Almaty men Almaty oblysy 1974 kitap pen buklet shyghardy. Olardyng ishinde 743-i oqulyqtar men oqu әdistemeleri, al 1083-i — kórkem әdebiyet, onyng ishinde 185-i — poeziya, 6-uy — drama, 372-si — proza, 8-i — komikster, 11-i — tarihy romandar. Sonday-aq, 2023 jyly qazaq tilinde 2543, orys tilinde 1312, aghylshyn tilinde 130 kitap tirkelgen.

Abai.kz