Astanadaghy parad: «Jenis kýni» Kremliding jeke menshigi me?

2022 jyly 24 aqpanda Putin Ukrainagha soghys ashqannan keyin Europa bastaghan әlem elderining qatang qarsylyghyna úshyrap, sanksiya astynda qalyp, halyqaralyq qauymdastyqtardan shygharylyp, mýlde oqshaulanyp qalghany belgili.
Biyl qantardyng 20-sy kýni Tramp Aq ýige qayta oralghannan keyin, Europalyq әriptesterinen basqasha jol ústanyp, Kremlimen qatynasyn qayta qalpyna keltiruge jol ashty. Sol dem bergendey qazir Kremli strategteri Jenisting 80 jyldyghyn sayasy qúralgha ainaldyryp, әlem basshylaryn Mәskeuge jinap, ýsh jyldan bergi joghaltqan abyroylaryn ornyna keltirip, úpay jinaugha tyrysyp jatyr.
Qazirgi kýnge deyin Qyzyl alanda ótetin әskery paradqa Orta Aziya basshylarynan bólek, Qytay basshysy Siyding qatysatyny anyq boldy. Ol 7 mamyr men 10 mamyrda Reseyde resmy saparmen bolatyny naqtylandy.
Orys tildi qazaq aqyny Oljas Sýleymenovting Ekinshi dýniyejýzilik soghysty –«Europalyqtardyng soghysy» dep baghalaghany belgili.
Kremliding «Jenis kýnin» jekeshelendirip alghany sonsha, Dýniyejýzilik soghystyng 80 jyldyghyn ózge elderding de atap ótuine bir jolata tyiym salghysy kelip, ekilenip otyr. Mәukeu dýniyening ortalyghynday, soghysqa ózge elder ýles qospaghanday keyipte otyr.
Germaniya Federaldy parlamenti Mamyrdyng 8-i kýni Dýniyejýzilik soghystyng 80 jyldyghyn atap ótuge, elinde ornalasqan Ukraina bastaghan shetel diplomattaryn shaqyrghan. Resey men Belarusi elshilerin ghana shaqyrusyz qaldyrghan. Soghan Kremli taraby búlqan-talqan bolyp jatyr.
Medvediev ony «otpen oinau» dep baghalap, «kezinde nasistik Germaniyanyng odaqtasy bolghandardy shaqyryp, fashizmdy jengen bizdi shaqyrmaghany nesi?» dep jyndanarday bolyp jýr.
Biyl 80 jyldyqqa oray Berlinde 8 mamyr demalys kýni bolyp jariyalandy.
Bizding elimizde de 1992 jyly 7 mamyrda eks-preziydent Núrsúltan Nazarbaevtyng Jarlyghymen QR Qaruly Kýshteri qúryldy. 7 mamyr – Otan qorghaushylar kýni bolyp bekitilip, Memlekettik demalys kýni bolyp atalyp keledi.
Biyl 80 jyldyghy atalyp ótiletin «Jenis kýninin» jaqyndauyna 1 million 200 myng adamy qatysqan, qoynauy qazynagha toly Qazaqstannyng da ýlesi zor ekeni aitpasa da týsinikti.
Jenisti europalyqtardan qyzghanyp otyrghan Kremli býgingi beybit ómir ýshin janyn pida etken atalarymyzdyng erligin әdil baghalady dep aita almaymyz. «Qazaqstanda әskery parad ne úshin 9 mamyrda, emes, 7 mamyrda ótedi?» dep aqparattyq qysym jasaghysy keledi.
Qalay desek te, Europa men AQSh-tan bir kýn búryn, Kremliden eki kýn búryn babalar erligin úlyqtaghanymyz qay jaghynan bolsa da ong sheshim ekeni anyq.
Abai.kz