Senbi, 23 Qarasha 2024
Janalyqtar 3388 0 pikir 15 Sәuir, 2010 saghat 04:58

«Elimay-lap» ótken bir ghúmyr

Qoyny suyq qara jer qazaqtyng taghy bir arysyn qúshty. Ómirden Hasan agha Oraltay ozdy. Atajúrttan alysta, Almaniyanyng Munhen qalasynda, dini, dili bólek ortada  jetpisting jeteuin jasap baryp úzaqqa sozylghan nauqastan kóz júmypty. Kemdi kýngi kereging kórerindi kózine kórsetpey kelmeytin ómirden «Elimay-lap» ótken taghdyr iyesining ghúmyrynan jylauly qazaqtyng bar qayghy qasireti tabylady.  «Elim-aylap ótken ómir» atty kitabynyng kirispesinde Hasan agha bylay dep jazypty:

Qoyny suyq qara jer qazaqtyng taghy bir arysyn qúshty. Ómirden Hasan agha Oraltay ozdy. Atajúrttan alysta, Almaniyanyng Munhen qalasynda, dini, dili bólek ortada  jetpisting jeteuin jasap baryp úzaqqa sozylghan nauqastan kóz júmypty. Kemdi kýngi kereging kórerindi kózine kórsetpey kelmeytin ómirden «Elimay-lap» ótken taghdyr iyesining ghúmyrynan jylauly qazaqtyng bar qayghy qasireti tabylady.  «Elim-aylap ótken ómir» atty kitabynyng kirispesinde Hasan agha bylay dep jazypty:

-«1933 jyly dýniyege kelgen, 1945 jyldyng kókteminen keyingi ómiri «Áne, jau kelip qaldy!» degen ylghy ýrku-qashumen bastalyp, 1947 jyly sovettik súghanaqtyq shabuyldardyng saldarynan Ata qonys Qyzyl ózennen shyghysqa qaray qashqan (Shyghys Týrkistannyng Erenqabyrgha tauynyng bókterinen), 1949 jyldyng ayaghynda da Stalin men Mao Zedúng basqarghan orys-qytay kommunizmi deytin zúlymnan jan saughalap, tughan eli Shyghys Týrkistannan shet elderge bosqan, Taklamakan shólinen ótip, Gimalay tauynan asqan, jolda jeti ret Qytay әskerlerining shabuylyna dusharlasyp, isherge asy, kiyerge kiyimi jәne jatar orny joq qanghyrghan beyshara halyq retinde, bir auyz tilin bilmeytin mýldem jat el  Kәshimir-Ýndistangha 1951 jyldyng ayaghynda baryp panalaghan. 1954 jyldyng jazynda da Týrkiyagha jetip, jan baghu ýshin mýldem jana ómir saltyna oray arpalysqan qazaqtardy sonda bastap barghan Qaliybek Hakimning úly retinde men de talaydy kórdim. Kóp kenester estidim. Ózim de bos ómir ótkizbedim. Týrkiyada bastalghan ómir arpalystarymdy keyin Germaniyada jalghastyrdym. Birneshe shet elderge bardym. Kóptegen jinalystargha qatynastym. Talay kisilermen kezdestim. Kýndelik baghdarlamasyn ELIMAY-LAP zarlaghan saghynysh múnmen bastaytyn «Azattyq» radiosynda 28 jyl boyy sóiledim. Áne, solardyng este qalghan jiyntyghynyng ýzindilerin yqshamdap «Elimay-lap ótken ómir» atymen kitap etip jariyaladym ».

Jat qolynda qalghan tughan jerding bir jútym auasyna zar bolyp, ghúmyryn saghynyshpen, armanmen, arpalyspen, erlikpen, esil enbekpen, qazaq halqyna degen sheksiz mahabbatpen ótkergen ghaziz jannyng qazasyna qabyrghasy qayysqan esti júrt, qayghyna ortaqpyz...

Abai.kz aqparattyq portalynyng újymy

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1482
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3254
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5499