Qazaqstan Respublikasy Premier-ministri Kәrim Mәsimovtin,

 QR Memlekettik qyzmet isteri jәne jemqorlyqqa qarsy is-qimyl agenttigining tóraghasy Qayrat Qojamjarovtyng NAZARYNA!

Redaksiyadan: Búl әngime, әriyne, abai.kz aqparattyq portalynda da (http://abai.kz/post/view?id=2141), әleumettik jelilerde de aityldy, jazyldy. Deytúrghanymen, bir mәsele qalys qalyp bara jatqan siyaqty. Ol qanday mәsele? Oqyrman hatyn oqyp kóreyik.

Qarasha aiynda Almatyda Baluan Sholaq atyndaghy sport sarayynda auyr atletikadan ótken әlem chempionatynda kók tuymyzdy kókke ilgen tarlandarymyz erlikterimen elimizding mereyin ósirdi. Alayda, dýbirli dodada abyroyymyz airanday tógilip, aiday әlemge masqara bolghan jayymyz da bar. Ziltemirdi shyrq ýiirgen Iliya Iliin tórtinshi mәrte әlem birinshiligining altynyn qanjyghasyna bókterip, Ánúranymyz oinalyp jatqanda Mәdeniyet jәne sport ministri Arystanbek Múhamediyúly zyr jýgirip, úyaly telefonyn tebirenis pen tolghanys ýstinde túrghan Tolaghaygha sasyp-sabdyrap tyqpalay berdi. Onysy azday, әnúranmen sharuasy joq sheneunik bireu-mireu qonyrau shalyp qalar dep, qolyndaghysyna qayta-qayta qaraghyshtaumen boldy. Ne degen óresizdik, ne degen qúrmetsizdik? Mәdeniyet ministri óz eline, әlemge búlay mәdeniyetsizdigimen tanylmauy kerek edi ghoy!

Bolar is boldy, boyauy sindi. Endi búghan bey-jay qaraugha әste bolmaydy. Birinshiden, "mәdeniyetti" ministr ózi zangha qayshy әreket etip qana qoymay, danqty chempion Iliyany zandy óreskel búzugha iytermeledi. Memlekettik rәmizder turaly zanyna sәikes, Qazaqstannyng әrbir azamaty memlekettik rәmizderdi qúrmetteuge mindetti. Al Memlekettik Gimn kópshilik aldynda oryndalghan kezde ministr bolsyn, oqushy bolsyn, kim bolsyn ornynan qatyp túryp aituy nemese tyndauy tiyis. Sonday-aq ong qolyn jýrek túsyna qoyyp, jýzderin Tugha qaray búryp túruy kerektigi zanda taygha tanba basqanday jazylghan. Búlardy bildey bir ministrlik basqaryp otyrghan basshynyng bilmeui mýmkin emes. Múndayda tek Arystanbek Múhamediyúlynyng memlekettik rәmizderge pysqyryp ta qaramaghany, tipti qorlaghany dep týsingennen basqa oy kelmeydi.

Ekinshiden, ministr shendi túlghanyng ózine shalghan qonyrauyn manyzdy kórgeni sonshalyq zandy ayaqqa op-onay taptay saldy. Endeshe onday adam aldaghy uaqytta da kez-kelgen soraqy qadamgha baratyny sózsiz. Al sol qonyrau iyesi sol sәtte әnúran shyrqalyp jatqanyn bilmeui de mýmkin. Ministr eldi syilasa, el úrandy qúrmet tútatyn bolsa, qonyrau shalghan adamgha keyin habarlasuyn ótinip, eskertse ol da týsiner edi ghoy. Biraq olay etpedi. Áy-shәy joq, qoldy-ayaqqa túrmay zyr jýgirdi (surette). Ol Ánúran men Tuymyzdy qúrmetteudi Elbasydan nege ýirenbeydi? Preziydentimiz qashan kórsek te tikesinen tik túryp, ong qolyn jýregine qoyyp Ánúrandy qúrmetteuding ýlgisin kórsetip keledi emes pe? Sol bir jenisti sәtte de Núrsúltan Nazarbaev Iliya Iliindi marapattau rәsiminen keyin, yaghny Ánúran oryndalyp bitken song baryp telefonmen qúttyqtaghandyghynyng kuәsi boldyq (Ony KazSport telearnasynyng tikeley efiyrinen kórdik). Sonda ministr ne ýshin, kim ýshin jelkildep jýrdi? Ánúran – halyq jýregining soghuy, armandardyng tas-týiin qorytpasy ekenin úmytpayyq. Últ Kóshbasshysy elimiz óz aldyna otau tigip, tәuelsizdik alghan jyldardan beri kók tuymyz jelbirep, әnúranymyz әlem kóginde keshegidey dýbirli dodalarda “Mening elim, mening Qazaqstanym!” dep shyrqaluy ýshin ayanbay enbek etken joq pa? Al A.Múhamediyúly Elbasynyng san jyldyq tógilgen terine osylay qaytarym jasauy kerek pe edi?

Ýshinshiden, memlekettik nyshandarymyzgha jýrdim-bardym qaraytyn ministrding mini kesirinen teledidardy tamashalap otyrghan tórtkil dýnie aldynda elimiz kýlki bolyp, úyatqa qaldy. Rasynda, Iliyanyng tarihy jenisine tóbesi kókke jeterdey quanyp túrghan qazaq kórermeni kelensiz kórinisten keyin ar-namysy ayaqqa taptalghanday jerge qarady. Zyghyrdany qaynaghan keybireuleri sherin әleumettik jelilerde tarqatyp jatty. Bile bilsek, memlekettik rәmizder, Elbasymyz aitqanday, "bizding memleketimizdin, bizding egemendigimizding berik negizining biri. Olar Tәuelsizdikting qasiyetti biriktirushi obrazyn bildiredi. Sondyqtan A.Múhamediyúlynyng rәmizderdi mensinbeui – derbes memlekettigimizge qyr kórsetui, bәlky Otanyn satuymen parapar qylmys. Eger bizding sport ministri Bangladeshte ómir sýrgen bolsa, memlekettikke satqyndyq jasaghan bolyp eseptelip sottalatyn edi. Angolada da memlekettik Ánúrandy syilamau qylmystyq kodekspen qaralady. Al Qazaqstan Respublikasynyng Qylmystyq Kodeksining 317-babynda “Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik tuyn, eltanbasyn jәne memlekettik әnúranyn qorlau – 200 ailyq eseptik kórsetkishten 1000 ailyq eseptik kórsetkishke deyingi mólsherde aiyppúl salugha nemese 1 jylgha deyingi merzimge bas bostandyghyn shekteuge ne dәl sol merzimge bas bostandyghynan aiyrugha jazalanady” dep kórsetilgenin qaperge alghymyz kelip túr. Osy orayda, Mәdeniyet jәne sport ministri A.Múhamediyúlyna atalmysh zang boyynsha qatang shara qoldanu kerek dep esepteymiz. Óz kezeginde búl jaza basqa da qolynda tizgini men biyligi bar azamattargha jәne barsha qoghamgha sabaq bolar edi. Yaghny óz qúndylyqtarymyzdy ózimiz qúrmetteudi ýirenbesek, kim qúrmetteydi?

 Seyilhan ÁLNAZAROV

Abai.kz