قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترى كارىم ءماسىموۆتىڭ،

 قر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى قايرات قوجامجاروۆتىڭ نازارىنا!

رەداكتسيادان: بۇل اڭگىمە، ارينە، abai.kz اقپاراتتىق پورتالىندا دا (http://abai.kz/post/view?id=2141), الەۋمەتتىك جەلىلەردە دە ايتىلدى، جازىلدى. دەيتۇرعانىمەن، ءبىر ماسەلە قالىس قالىپ بارا جاتقان سياقتى. ول قانداي ماسەلە؟ وقىرمان حاتىن وقىپ كورەيىك.

قاراشا ايىندا الماتىدا بالۋان شولاق اتىنداعى سپورت سارايىندا اۋىر اتلەتيكادان وتكەن الەم چەمپيوناتىندا كوك تۋىمىزدى كوككە ىلگەن تارلاندارىمىز ەرلىكتەرىمەن ەلىمىزدىڭ مەرەيىن ءوسىردى. الايدا، ءدۇبىرلى دودادا ابىرويىمىز ايرانداي توگىلىپ، ايداي الەمگە ماسقارا بولعان جايىمىز دا بار. زىلتەمىردى شىرق ۇيىرگەن يليا يلين ءتورتىنشى مارتە الەم بىرىنشىلىگىنىڭ التىنىن قانجىعاسىنا بوكتەرىپ، ءانۇرانىمىز وينالىپ جاتقاندا مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى زىر جۇگىرىپ، ۇيالى تەلەفونىن تەبىرەنىس پەن تولعانىس ۇستىندە تۇرعان تولاعايعا ساسىپ-سابدىراپ تىقپالاي بەردى. ونىسى ازداي، انۇرانمەن شارۋاسى جوق شەنەۋنىك بىرەۋ-مىرەۋ قوڭىراۋ شالىپ قالار دەپ، قولىنداعىسىنا قايتا-قايتا قاراعىشتاۋمەن بولدى. نە دەگەن ورەسىزدىك، نە دەگەن قۇرمەتسىزدىك؟ مادەنيەت ءمينيسترى ءوز ەلىنە، الەمگە بۇلاي مادەنيەتسىزدىگىمەن تانىلماۋى كەرەك ەدى عوي!

بولار ءىس بولدى، بوياۋى ءسىڭدى. ەندى بۇعان بەي-جاي قاراۋعا استە بولمايدى. بىرىنشىدەن، "مادەنيەتتى" مينيستر ءوزى زاڭعا قايشى ارەكەت ەتىپ قانا قويماي، داڭقتى چەمپيون يليانى زاڭدى ورەسكەل بۇزۋعا يتەرمەلەدى. مەملەكەتتىك رامىزدەر تۋرالى زاڭىنا سايكەس، قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتى مەملەكەتتىك رامىزدەردى قۇرمەتتەۋگە مىندەتتى. ال مەملەكەتتىك گيمن كوپشىلىك الدىندا ورىندالعان كەزدە مينيستر بولسىن، وقۋشى بولسىن، كىم بولسىن ورنىنان قاتىپ تۇرىپ ايتۋى نەمەسە تىڭداۋى ءتيىس. سونداي-اق وڭ قولىن جۇرەك تۇسىنا قويىپ، جۇزدەرىن تۋعا قاراي بۇرىپ تۇرۋى كەرەكتىگى زاڭدا تايعا تاڭبا باسقانداي جازىلعان. بۇلاردى بىلدەي ءبىر مينيسترلىك باسقارىپ وتىرعان باسشىنىڭ بىلمەۋى مۇمكىن ەمەس. مۇندايدا تەك ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرگە پىسقىرىپ تا قاراماعانى، ءتىپتى قورلاعانى دەپ تۇسىنگەننەن باسقا وي كەلمەيدى.

ەكىنشىدەن، مينيستر شەندى تۇلعانىڭ وزىنە شالعان قوڭىراۋىن ماڭىزدى كورگەنى سونشالىق زاڭدى اياققا وپ-وڭاي تاپتاي سالدى. ەندەشە ونداي ادام الداعى ۋاقىتتا دا كەز-كەلگەن سوراقى قادامعا باراتىنى ءسوزسىز. ال سول قوڭىراۋ يەسى سول ساتتە ءانۇران شىرقالىپ جاتقانىن بىلمەۋى دە مۇمكىن. مينيستر ەلدى سىيلاسا، ەل ۇراندى قۇرمەت تۇتاتىن بولسا، قوڭىراۋ شالعان ادامعا كەيىن حابارلاسۋىن ءوتىنىپ، ەسكەرتسە ول دا تۇسىنەر ەدى عوي. بىراق ولاي ەتپەدى. ءاي-ءشاي جوق، قولدى-اياققا تۇرماي زىر جۇگىردى (سۋرەتتە). ول ءانۇران مەن تۋىمىزدى قۇرمەتتەۋدى ەلباسىدان نەگە ۇيرەنبەيدى؟ پرەزيدەنتىمىز قاشان كورسەك تە تىكەسىنەن تىك تۇرىپ، وڭ قولىن جۇرەگىنە قويىپ ءانۇراندى قۇرمەتتەۋدىڭ ۇلگىسىن كورسەتىپ كەلەدى ەمەس پە؟ سول ءبىر جەڭىستى ساتتە دە نۇرسۇلتان نازارباەۆ يليا ءيليندى ماراپاتتاۋ راسىمىنەن كەيىن، ياعني ءانۇران ورىندالىپ بىتكەن سوڭ بارىپ تەلەفونمەن قۇتتىقتاعاندىعىنىڭ كۋاسى بولدىق (ونى كازسپورت تەلەارناسىنىڭ تىكەلەي ەفيرىنەن كوردىك). سوندا مينيستر نە ءۇشىن، كىم ءۇشىن جەلكىلدەپ ءجۇردى؟ ءانۇران – حالىق جۇرەگىنىڭ سوعۋى، ارمانداردىڭ تاس-ءتۇيىن قورىتپاسى ەكەنىن ۇمىتپايىق. ۇلت كوشباسشىسى ەلىمىز ءوز الدىنا وتاۋ تىگىپ، تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى كوك تۋىمىز جەلبىرەپ، ءانۇرانىمىز الەم كوگىندە كەشەگىدەي ءدۇبىرلى دودالاردا “مەنىڭ ەلىم، مەنىڭ قازاقستانىم!” دەپ شىرقالۋى ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتكەن جوق پا؟ ال ا.مۇحامەديۇلى ەلباسىنىڭ سان جىلدىق توگىلگەن تەرىنە وسىلاي قايتارىم جاساۋى كەرەك پە ەدى؟

ۇشىنشىدەن، مەملەكەتتىك نىشاندارىمىزعا ءجۇردىم-باردىم قارايتىن ءمينيستردىڭ ءمىنى كەسىرىنەن تەلەديداردى تاماشالاپ وتىرعان تورتكىل دۇنيە الدىندا ەلىمىز كۇلكى بولىپ، ۇياتقا قالدى. راسىندا، يليانىڭ تاريحي جەڭىسىنە توبەسى كوككە جەتەردەي قۋانىپ تۇرعان قازاق كورەرمەنى كەلەڭسىز كورىنىستەن كەيىن ار-نامىسى اياققا تاپتالعانداي جەرگە قارادى. زىعىردانى قايناعان كەيبىرەۋلەرى شەرىن الەۋمەتتىك جەلىلەردە تارقاتىپ جاتتى. بىلە بىلسەك، مەملەكەتتىك رامىزدەر، ەلباسىمىز ايتقانداي، ء"بىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ، ءبىزدىڭ ەگەمەندىگىمىزدىڭ بەرىك نەگىزىنىڭ ءبىرى. ولار تاۋەلسىزدىكتىڭ قاسيەتتى بىرىكتىرۋشى وبرازىن بىلدىرەدى. سوندىقتان ا.مۇحامەديۇلىنىڭ رامىزدەردى مەنسىنبەۋى – دەربەس مەملەكەتتىگىمىزگە قىر كورسەتۋى، بالكي وتانىن ساتۋىمەن پاراپار قىلمىس. ەگەر ءبىزدىڭ سپورت ءمينيسترى بانگلادەشتە ءومىر سۇرگەن بولسا، مەملەكەتتىككە ساتقىندىق جاساعان بولىپ ەسەپتەلىپ سوتتالاتىن ەدى. انگولادا دا مەملەكەتتىك ءانۇراندى سىيلاماۋ قىلمىستىق كودەكسپەن قارالادى. ال قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قىلمىستىق كودەكسىنiڭ 317-بابىندا “قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك تۋىن، ەلتاڭباسىن جانە مەملەكەتتiك ءانۇرانىن قورلاۋ – 200 ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiشتەن 1000 ايلىق ەسەپتiك كورسەتكiشكە دەيiنگi مولشەردە ايىپپۇل سالۋعا نەمەسە 1 جىلعا دەيiنگi مەرزiمگە باس بوستاندىعىن شەكتەۋگە نە ءدال سول مەرزiمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جازالانادى” دەپ كورسەتىلگەنىن قاپەرگە العىمىز كەلىپ تۇر. وسى ورايدا، مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ا.مۇحامەديۇلىنا اتالمىش زاڭ بويىنشا قاتاڭ شارا قولدانۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىز. ءوز كەزەگىندە بۇل جازا باسقا دا قولىندا تىزگىنى مەن بيلىگى بار ازاماتتارعا جانە بارشا قوعامعا ساباق بولار ەدى. ياعني ءوز قۇندىلىقتارىمىزدى ءوزىمىز قۇرمەتتەۋدى ۇيرەنبەسەك، كىم قۇرمەتتەيدى؟

 سەيىلحان ءالنازاروۆ

Abai.kz