Shaghyn biznesting shiryghatyn shaghy
«Shaghyn jәne orta biznesti (ShOB) ekonomikalyq ósimning drayveri retinde damytu jәne onyng ýlesin 2050 jylgha qaray ishki jalpy ónimning 50 payyzyna deyin úlghaytu baghytyndaghy júmysty jalghastyrghan jón. Bәlkim búl kórsetkishke odan búrynyraq qol jetkizermiz. Sondyqtan ShOB ýshin 2015-2017 jyldary jalpy somasy 155 mlrd. tengeni qúraytyn nesie jelilerin Aziya damu banki, Europalyq qayta qúru jәne damu banki jәne Dýniyejýzilik bank esebinen tiyimdi paydalanu qajet»,- dep mәlimdedi Elbasy Núrsúltan Nazarbaev «Núrly jol – bolashaqqa bastar jol» atty aghymdaghy jyldyng 11 qarashasyndaghy Qazaqstan halqyna joldauynda.
Memleket basshysy Últtyq qordan shaghyn jәne orta biznesti qoldaugha jәne nesiyeleuge baghyttalghan 100 mlrd. tenge tolyqtay iygerilgenin atap ótti. Onyng aituynsha, endigi kezekte janadan qúrylghan kәsiporyndar toqtamay júmys istep, tabys әkeluin baqylaugha alu kerek. «Salynghan kәsiporyndar toqtap túrmauy kerek. Múny Últtyq kәsipkerler palatasy men jergilikti әkimder óz baqylauyna alsyn. Búl sharalar bizge qosymsha 4,5 myng júmys oryndaryn ashugha mýmkindik beredi»,- dey kele Preziydent ShOB-ty qoldau baghdarlamasyna qarjygha súranys úsynystan 23 mlrd. tengege asyp týskenin, otandyq biznesti 10 jylgha bar-joghy 6 payyzben nesiyeleuding búryn-sondy bolmaghan sharty jasalghanyn tilge tiyek etti.
Shyndyghyna kelsek, daghdarys kezeninde ShOB-ty qoldauda Qazaqstan TMD elderining arasynda kósh bastap keledi. Memleket daghdarys odan әri shiryqtaratyn otandyq kәsipkerlerding ósip-órkendeui ýshin qolynan keletin barlyq mýmkindikterdi tughyzuda. Mysaly, Elbasy Núrsúltan Nazarbaev aghymdaghy jyly 2 sәuirde taghy bir mәrte ShOB-ty tekseruge moratoriy jariyalady. «Josparly tekseruler degen týbirimen joyylady. Memlekettik organdar әlemdik standarttargha sәikes keletin tekserulerdi anyqtau jýiesin әzirleydi. Osy jýiege sәikes, 2015 jyldyng 1 qantarynan bastap tek zannamamyzdy qatang búzghan kәsipkerler ghana tekseriletin bolady. Al zannyng barlyq talaptaryn oryndaytyn kәsipkerdi tekserushi organdar mýldem mazalamaydy»,- dedi Preziydent.
Juyrda Últtyq kәsipkerler palatasy (ÚKP) men Qarjy ministrligining memlekettik kiris komiyteti birlesip ótkizgen brifingte ÚKP basqarma tóraghasynyng orynbasary Núrjan Áltaev 2015 jyldan bastap biznesti jappay tekseruler tәuekelderdi basqarugha auysatynyn mәlimdedi. Onyng aituynsha, eng aldymen tәuekeldik faktory eskeriledi. «Búl jerde zannamany búzugha degen qanshalyqty tәuekel bary anyqtalady. Mysaly, belgili bir nysandaghy tótenshe jaghday, ulanu jәne t.b. oqighalardyng yqtimaldyghy tekseriledi. Eger sonday qauip bolsa, ol kәsipker tekseriledi, al tәuekel tómen bolsa, onda tekseris jýrgizilmeydi»,- dep týsindirdi janalyqty N. Áltaev.
Jospardan tys tekserulerding alynyp tastalatynyn Astana qalasyndaghy Memlekettik kiris departamentining jetekshisi Ábilqayyr Sqaqov ta rastady. «Biz zansyz qysym jasamay-aq, qarapayym azamattar men qogham tarapynan baqylau ornatu arqyly kәsipkerlerding arasynda týsinistikke qol jetkize alatynymyzdy tolyq sezindik. Zandy búzu esebinen bәsekege týsu dúrys emes jәne onday qadamgha barghandar alysqa úzamaydy. Múnday alayaqtyq bәsekelestik tútynushylardyng seniminen aiyryp qana qoymay, jalpy naryqty joghaltugha alyp baratyny belgili»,- dedi ol. Sonymen qatar, qúzyrly mekeme ókili zandy qasaqana búzghan kәsipkerlerding tizimi aldaghy uaqytta ÚKP-syna jiberiletinin ashyq aitty.
Aytpaqshy, búghan deyin ÚKP-sy biznesting júmysyna kedergi keltirgen lauazymdy túlghalardyng esimderin BAQ-da ashyq jariyalaugha uәde bergen bolatyn. Atalghan basqosuda Últtyq kәsipkerler palatasynyng basqarma tóraghasy Abylay Myrzahmetov biznesting júmysyna kedergi keltirgen sheneunikterding aty-jóni tiyisti memlekettik organdardyng tekseruinen keyin jariyalanatynyn habarlady. Onyng aituynsha, 2014 jyldyng sonyna deyin barlyq oblystarda kәsipkerlerding mýddesin qorghau jónindegi kenester ótkizilip, ónirlerde kәsipkerlikke kesirin tiygizgen lauazymdy túlghalardyng tizimi jasalady. Abylay Myrzahmetov qazirding ózinde osynday 30-gha tarta adamnyng aty-jóni bar ekenin, biraq ÚKP-sy әzirshe olardyng esimderin BAQ-da jariyalay almaytynyn jetkizdi. Áueli Memlekettik qyzmet isteri jәne sybaylas jemqorlyqqa qarsy is-qimyl agenttigi men Bas Prokuratura әlgi sheneunikterding isin tekserip, sotqa jiberedi. Sottyng sheshiminen keyin, olardyng esimi júrtqa belgili bolady.
Ámirlan Álimjan.