«شاعىن جانە ورتا بيزنەستى  (شوب) ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ درايۆەرى رەتىندە دامىتۋ جانە ونىڭ ۇلەسىن 2050 جىلعا قاراي ىشكى جالپى ءونىمنىڭ 50 پايىزىنا دەيىن ۇلعايتۋ باعىتىنداعى جۇمىستى جالعاستىرعان ءجون. بالكىم بۇل كورسەتكىشكە ودان بۇرىنىراق قول جەتكىزەرمىز. سوندىقتان شوب ءۇشىن 2015-2017 جىلدارى جالپى سوماسى 155 ملرد. تەڭگەنى قۇرايتىن نەسيە جەلىلەرىن ازيا دامۋ بانكى، ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى جانە دۇنيەجۇزىلىك بانك ەسەبىنەن ءتيىمدى پايدالانۋ قاجەت»،- دەپ مالىمدەدى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى اعىمداعى جىلدىڭ 11 قاراشاسىنداعى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا.

مەملەكەت باسشىسى ۇلتتىق قوردان شاعىن جانە ورتا بيزنەستى قولداۋعا جانە نەسيەلەۋگە باعىتتالعان 100 ملرد. تەڭگە تولىقتاي يگەرىلگەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، ەندىگى كەزەكتە جاڭادان قۇرىلعان كاسىپورىندار توقتاماي جۇمىس ىستەپ، تابىس اكەلۋىن باقىلاۋعا الۋ كەرەك. «سالىنعان كاسىپورىندار توقتاپ تۇرماۋى كەرەك. مۇنى ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى مەن جەرگىلىكتى اكىمدەر ءوز باقىلاۋىنا السىن. بۇل شارالار بىزگە قوسىمشا 4,5 مىڭ جۇمىس ورىندارىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»،- دەي كەلە پرەزيدەنت شوب-تى قولداۋ باعدارلاماسىنا قارجىعا سۇرانىس ۇسىنىستان 23 ملرد. تەڭگەگە اسىپ تۇسكەنىن، وتاندىق بيزنەستى 10 جىلعا بار-جوعى 6 پايىزبەن نەسيەلەۋدىڭ بۇرىن-سوڭدى بولماعان شارتى جاسالعانىن تىلگە تيەك ەتتى.

شىندىعىنا كەلسەك، داعدارىس كەزەڭىندە شوب-تى قولداۋدا قازاقستان تمد ەلدەرىنىڭ اراسىندا كوش باستاپ كەلەدى. مەملەكەت داعدارىس ودان ءارى شيرىقتاراتىن وتاندىق كاسىپكەرلەردىڭ ءوسىپ-وركەندەۋى ءۇشىن قولىنان كەلەتىن بارلىق مۇمكىندىكتەردى تۋعىزۋدا. مىسالى، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ اعىمداعى جىلى 2 ساۋىردە تاعى ءبىر مارتە شوب-تى تەكسەرۋگە موراتوري جاريالادى. «جوسپارلى تەكسەرۋلەر دەگەن تۇبىرىمەن جويىلادى. مەملەكەتتىك ورگاندار الەمدىك ستاندارتتارعا سايكەس كەلەتىن تەكسەرۋلەردى انىقتاۋ جۇيەسىن ازىرلەيدى. وسى جۇيەگە سايكەس، 2015 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ تەك زاڭنامامىزدى قاتاڭ بۇزعان كاسىپكەرلەر عانا تەكسەرىلەتىن بولادى. ال زاڭنىڭ بارلىق تالاپتارىن ورىندايتىن كاسىپكەردى تەكسەرۋشى ورگاندار مۇلدەم مازالامايدى»،- دەدى پرەزيدەنت.

جۋىردا ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى (ۇكپ) مەن قارجى مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك كىرىس كوميتەتى بىرلەسىپ وتكىزگەن بريفينگتە ۇكپ باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى نۇرجان التاەۆ 2015 جىلدان باستاپ بيزنەستى جاپپاي تەكسەرۋلەر تاۋەكەلدەردى باسقارۋعا اۋىساتىنىن مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، ەڭ الدىمەن تاۋەكەلدىك فاكتورى ەسكەرىلەدى. «بۇل جەردە زاڭنامانى بۇزۋعا دەگەن قانشالىقتى تاۋەكەل بارى انىقتالادى. مىسالى، بەلگىلى ءبىر نىسانداعى توتەنشە جاعداي، ۋلانۋ جانە ت.ب. وقيعالاردىڭ ىقتيمالدىعى تەكسەرىلەدى. ەگەر سونداي قاۋىپ بولسا، ول كاسىپكەر تەكسەرىلەدى، ال تاۋەكەل تومەن بولسا، وندا تەكسەرىس جۇرگىزىلمەيدى»،- دەپ ءتۇسىندىردى جاڭالىقتى ن. التاەۆ.

جوسپاردان تىس تەكسەرۋلەردىڭ الىنىپ تاستالاتىنىن استانا قالاسىنداعى مەملەكەتتىك كىرىس دەپارتامەنتىنىڭ جەتەكشىسى ابىلقايىر سقاقوۆ تا راستادى. ء«بىز زاڭسىز قىسىم جاساماي-اق، قاراپايىم ازاماتتار مەن قوعام تاراپىنان باقىلاۋ ورناتۋ ارقىلى كاسىپكەرلەردىڭ اراسىندا تۇسىنىستىككە قول جەتكىزە الاتىنىمىزدى تولىق سەزىندىك. زاڭدى بۇزۋ ەسەبىنەن باسەكەگە ءتۇسۋ دۇرىس ەمەس جانە ونداي قادامعا بارعاندار الىسقا ۇزامايدى. مۇنداي الاياقتىق باسەكەلەستىك تۇتىنۋشىلاردىڭ سەنىمىنەن ايىرىپ قانا قويماي، جالپى نارىقتى جوعالتۋعا الىپ باراتىنى بەلگىلى»،- دەدى ول. سونىمەن قاتار، قۇزىرلى مەكەمە وكىلى زاڭدى قاساقانا بۇزعان كاسىپكەرلەردىڭ ءتىزىمى الداعى ۋاقىتتا ۇكپ-سىنا جىبەرىلەتىنىن اشىق ايتتى.

ايتپاقشى، بۇعان دەيىن ۇكپ-سى بيزنەستىڭ جۇمىسىنا كەدەرگى كەلتىرگەن لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ ەسىمدەرىن باق-دا اشىق جاريالاۋعا ۋادە بەرگەن بولاتىن. اتالعان باسقوسۋدا ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ باسقارما توراعاسى ابىلاي مىرزاحمەتوۆ بيزنەستىڭ جۇمىسىنا كەدەرگى كەلتىرگەن شەنەۋنىكتەردىڭ اتى-ءجونى ءتيىستى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ تەكسەرۋىنەن كەيىن جاريالاناتىنىن حابارلادى. ونىڭ ايتۋىنشا، 2014 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن بارلىق وبلىستاردا كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسىن قورعاۋ جونىندەگى كەڭەستەر وتكىزىلىپ، وڭىرلەردە كاسىپكەرلىككە كەسىرىن تيگىزگەن لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ ءتىزىمى جاسالادى. ابىلاي مىرزاحمەتوۆ قازىردىڭ وزىندە وسىنداي 30-عا تارتا ادامنىڭ اتى-ءجونى بار ەكەنىن، بىراق ۇكپ-سى ازىرشە ولاردىڭ ەسىمدەرىن باق-دا جاريالاي المايتىنىن جەتكىزدى. اۋەلى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى مەن باس پروكۋراتۋرا الگى شەنەۋنىكتەردىڭ ءىسىن تەكسەرىپ، سوتقا جىبەرەدى. سوتتىڭ شەشىمىنەن كەيىن، ولاردىڭ ەسىمى جۇرتقا بەلگىلى بولادى.

ءامىرلان ءالىمجان.