Keshe Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev Katar memleketine resmy sapary ayasynda Katar Ámiri sheyh Tamim ben Hamad Ál Taniymen kezdesip, kelissózder jýrgizdi. Búl kýni Elbasy Katardyng iskerlik jәne qarjy elitasy ókilderimen de jýzdesti, - dep jazady "Egemen Qazaqstan" gazetining tilshisi.

Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev búl memleketke resmy saparmen Katar Ámiri sheyh Tamim ben Hamad Ál Taniyding arnayy shaqyruy boyynsha keldi. Búl kezdesu, birinshi kezekte, eki elge de tiyimdi seriktestikti odan әri jandandyrugha, sonday-aq, býginge deyin qol jetkizilgen joghary dengeydegi kelisimderding jýzege asyrylu barysyn talqylaugha, sayasy ýnqatysulardy odan әri jalghastyrugha baghyttaldy.

Býginde Doha Qazaqstanmen aradaghy әriptestik tetigin nyghayta týsudi, sol arqyly ekijaqty yqpaldastyqty sapaly dengeyge kóterudi kózdep otyr. Katar basshylyghy Qazaqstandy ózining Ortalyq Aziyadaghy senimdi ónirlik seriktesi sanaydy. Búl sapar Qazaqstannyng kóp vektorly syrtqy sayasatyn odan әri bekitudi jәne qos tarap arasyndaghy dostyq niyetke negizdelgen ashyq qarym-qatynasty bayqatady. Qazaqstan men Katardyng ekonomikalyq qúrylymdarynda úqsas tústar kezdesetindikten, búl saladaghy әriptestik jaqsy jolgha qoyylghan. Mәselen, Qazaqstannyng Sta­tiys­tika jónindegi agenttigining mәli­meti boyynsha, 2014 jyly eki el arasyndaghy tauar ainalymy 364,4 myng dollar bolsa, onyng 67,4 myng dollary eksportty, al 297 myng dollary importty kórsetken. Al 2015 jyldyng qantar jәne shilde ailary aralyghyndaghy tauar ainalymy kórsetkishi 24,8 myng dollardy qúraghan.

Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev Katar Ámi­ri sheyh Tamim ben Hamad Ál Taniymen kezdesu barysynda eli­mizding Katar memleketin osy ónir­degi manyzdy seriktesi sanay­ty­nyn jetkizdi. Osylay dey kele, búl yntymaqtastyqty odan әri damytugha eki elding әleueti jetkilikti ekenin, al búghan Qa­zaq­stan men Katar arasynda joghary sayasy dengeyde qalyp­tas­qan ózara senimdi qarym-qatynas negiz boluy qajettigin atap ótti.

Qazaqstan Preziydenti sonday-aq, býginde eki elding kóptegen ónir­lik jәne halyqaralyq mәselege qatysty ústanymdary úqsas eke­nin, mәselen, Katar memleketi siyaqty Qazaqstan da qazirgi kezde ekonomikany әrtaraptandyru saya­satyn qarqyndy jýrgizip jat­qanyn, elde búl baghytta auqym­dy instituttyq reformalar, iyn­dustriyalyq-innovasiyalyq jә­ne infraqúrylymdyq damugha ba­ghyt­talghan memlekettik baghdarlamalar jýzege asyrylyp jatqanyn aitty. Sebebi, búl baghdarlamalar bir­lesken jobalardy әzirleuge jol ashpaq.

Kezdesu kezinde Elbasy Núrsúltan Nazarbaev Qazaq­stan­nyng býginde Europa men Ontýstik-Shy­ghys Aziyany baylanystyratyn iskerlik, tranzittik jәne logiys­tikalyq iri hab qúryp jat­qanyn da jetkizdi. Sol arqyly elimiz әlem­ning 60-qa juyq elin baylanys­tyratyn Jana Jibek jolyn qalyptastyrugha baghyt ústan­baq. Yaghni, aldaghy uaqytta Qazaq­stannyng kóliktik-tranzittik mým­kindikteri Qytaydyn, Reseyding jәne Or­ta­lyq Aziya ónirining naryq­­taryna qoljetimdilikti qam­ta­ma­syz etetin bolady.

Búghan qosa, Memleket basshy­sy 2017 jyly Astanada maman­dan­dyrylghan EKSPO halyqaralyq kórmesi ótetinin aita kele, Katar kompaniyalaryn sol sharagha belsene qatysugha shaqyrdy. Sonymen qatar, Núrsúltan Nazarbaev eli­mizde investorlar ýshin baryn­sha qolayly investisiyalyq ahual qalyptastyru maqsa­tyn­da kóp jenildikter men artyq­shy­lyq­tardyng zang jýzinde bekitilgenin jetkizdi. Kezdesu barysynda As­tanada Britan qúqyghyna negiz­delgen halyqaralyq qarjy orta­lyghy iske qosylatyny, sonday-aq, respublikada islamdyq qar­jy­landyru isine airyqsha manyz berilip otyrghany aityldy. Qazaq­standa islamdyq qarjy industriya­sy salasynda zannamalyq baza qa­lyp­tasqandyghy, islam bankingi, saq­tandyru jәne lizing sektorynda birqatar qarjy instituttary júmys isteytini jóninde de әngime qozghaldy.

Óz sózinde Katar Ámiri sheyh Ta­mim ben Hamad Ál Tany Qa­zaq­stan Preziydentining búl sapary ekijaqty qarym-qatynasqa quatty serpin beretinin, Doha Qazaq­stanmen keng auqymdaghy ynty­maq­tastyq ornatugha mýddeli ekenin jet­kizdi. Sonday-aq, Katar Qa­zaqstangha Ortalyq Aziyadaghy senimdi әri manyzdy seriktes retin­de qaraytynyn aitty.

Kezdesu sonynda Qazaqstan Pre­ziydenti men Katar Ámiri eki elding bank sektorynda, qarjy-iyn­vestisiya, agroónerkәsip salalarynda ózara tiyimdi ynty­maq­tastyqty damytu ýshin ýlken әleuetting bar ekenin atap ótti.

Búl kýni Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev Katardyng jetekshi korporasiyalary men qarjy instituttary basshylarymen de kezdesti. Kezdesuge Katar biyz­nesmenderi qauymdastyghynyng tóraghasy, «Al-Faisal Holding Co.» kompaniyasy diyrektorlar kene­sining tóraghasy Feysal ben Kasem Ál Tani, Katar biznesmenderi qauymdastyghynyng teng tóraghasy, «Ezdan Holding Group» holdingi diyrektorlar kenesining tóraghasy Haled ben Tany Ál Tani, sonday-aq, «Um Haish International», «Medicare Group-Ahli Hospital», «Al Rayan Bank», «Qatar International Islamic Bank», «Qatar National Bank», «Qatar Solar Energy», «Qinvest Bank» siyaqty iri kompaniyalar men bankterding basshylary qatysty.

Jiyn barysynda Qazaqstan Preziydenti qos memleketting ortaq tarihy jәne mәdeny baylanys­taryna toqtaldy.

Kezdesude sóz alghan Núrsúltan Nazarbaev býginde Qazaqstan men Katar arasyndaghy ózara tiyimdi yntymaqtastyq әleueti tolyq paydalanylmay otyrghanyn, búl rette sauda-ekonomikalyq qarym-qatynasty meylinshe joghary den­geyge kóteru qajettigin aitty. «Irannyng Parsy shyghana­ghyn­daghy Bander Abbas portyna Qazaq­stannan tikeley shyghatyn temir­jol bizding elderimiz arasyn­daghy tauar ainalymynyng jandanuyna yqpal etedi degen ými­tim bar. Mәselen, Ortalyq Aziya­da Qazaqstannyng әleueti zor, ekono­mikalyq mýmkindikteri de jet­kilikti. Sol sebepti, biz úzaq­merzimdi jәne qos memleketke de tiyimdi seriktestikti odan әri da­my­tugha dayynbyz», – dedi Núrsúltan Nazarbaev óz sózinde.

Sonymen qatar, Memleket bas­shysy Qazaqstan da Katar siyaqty tabighy resurstardyn, mú­nay men gazdyng mol qoryna ie eken­digin atap ótti. Búl rette, El­basy tabighy resurstargha degen tәueldilikten arylu ýshin Qazaq­standa au­qymdy instituttyq refor­malar, sonymen qatar, indus­triya­lyq-innovasiyalyq jәne iyn­fra­qúrylymdyq damugha baghyt­tal­ghan memlekettik baghdarlamalar jýzege asyrylyp jatqanyna toq­tal­dy.

Lәila EDILQYZY

Abai.kz