Qarny shyqqan erkekterding qyzdargha qylmyndaghanyn kórgende jýregim ainyp, qúsqym keledi.

Masqara, qyzdar nege sәbiyin dәrethanagha, qoqysqa tastay salady dep tanghalyp jatamyz ghoy. Sonshalyqty qatigez bolugha bola ma dep miymyzgha syighyza almay dal bolamyz. Áriyne, qyzdardyng búl qylyghy esh aqtap alugha kelmeydi.Biraq sol qyzdardy osynday kýige jetkizgen jigitter men otbasyly erkekterge jynym keledi. Isterin istep alyp, qyzdardyng ózi jalanash jýredi, kózimizdi arbaydy dep aqtalady. Biraq sol qyzdardyng ýiden úzap shyqqanda jalanash jýruine jol berip otyrghan әkeler men aghalar emes pe? On ekide bir gýli ashylmaghan 16-17 jastaghy әli aqyl toqtatpaghan, analyq instingi oyanbaghan qyzdardy ózderining naqsýieri etetin de sol qyzdardyng әkesimen qúralyptas qarny shyqqan erkekter. Keyde tipti balaly-shaghaly ekenimizdi bile túryp keybir aghalarymyz kónil kóteruge qalay eken dep tamyrymyzdy basyp kórgisi kelgende qaraptan qarap jýregim ainyp, qúsqym keledi.

Qazirgi kezde әieline sózi jýrmeytin erkekter kóp. Óitkeni olar jar aldynda adal emes. Sondyqtan әiel de erkeginen jasqanyp, balalaryn әkesin qúrmetteuge ýiretuden qalghan. Al әkening kózinen iymenip, ananyng sózin jerge tastamaytyn úrpaq qaydan bolsyn. 

Kýni keshe bir qúrbymmen әngimelesip otyrghanymda ol maghan: "Bolashaq kýieuimmen jýrip jýrgen kezde tósek qatynasyna baryp qoydyq. Sezimge berilgende adamnyng suyq aqyly qashady ghoy. Qayta mening baghym bar eken. Ol kóp úzamay maghan ýilendi. Ózim kórgendi otbasynan shyqsam da nege tabaldyryqty adal attamadym dep keyin oilandym. Eger sol kezde jigitim meni tastap ketkende, ayaghyp auyrlap qalghanda ne ister edim. Men kýieuime deyin 4 jylday bir jigitpen jýrdim. Biraq ol maghan qolynyng úshyn da tiygizgen emes. Ol jigitti únattym, biraq bolashaq kýieuimdi jolyqtyrghanda ony tastap kete bardym. Biz qyzdar ózimizdi jaqsy kórip, qúrmettegen er adamdardyng qadirin bile bermeydi ekenbiz ghoy" dedi. 

Er adamdardyng bәri adal, pәk qyz alghysy keledi, biraq kópshiligi jynystyq instingke jendirip, әdemi omyrau, bókse kórse esterinen adasady. 

Al sóz basynda aitqan qyzdardyng qatigezdigine oralsaq, psihologtar búl mәseleni bylay týsindiredi: 

Ghylymda "әkelik instink" degen termin joq, "analyq insting" degen úghym bar. Óitkeni er adamdar súlu qyzdy kórgende oghan ýilenip, úrpaq órbituden búryn bir sәttik lәzzatty oilaydy. Yaghni, olarda "jynystyq instink" damyghan. Al qyz balalardyng jetilu ereksheligi әrkimde әrtýrli bolady. Keybir qyzdardyng intellektisi joghary, bilimdi bolsa da, onyng analyq instingi damymaghan boluy mýmkin. Óitkeni otbasynda keyde qyzdar tym sholjang nemese er bala sekildi bolyp ósedi. Keybir analar qyzdaryn oquyn oqysyn, әli jas dep ne kishkentay bauyrlaryn qaraugha, ne ýidegi tirlikke aralastyrmaydy. Sondyqtan olarda analyq insting kesh damidy. Al keybir qyzdar kerisinshe, intelllektisi tómen, sabaqty asa jaqsy oqymasa da, túrmysqa beyim, bauyrmal bolyp keledi. Ádette analary jasóspirim kezinde ashyq syrlasyp, ýlken adamdar sekildi sóilesken qyzdarda analyq isting jaqsy damidy. 

Býginde ishinen shyqqan beykýnә nәrestesin op-onay ólimge qiyp jýrgen qyzdardyng kópshiliginde analyq instink damymaghan. Olardyng kóbi әke men shesheden góri әleumettik jeliden "tәrbiye" alghan.

Ózining ómirge kelgendegi basty mindetti ana bolu ekenin jete týsinbegen qyzdar omyrauyn ashyp, jartylay jalanash suretterin jarqyratyp jariyalap jýrgen "júldyzdargha" eliktep, zamangha say ómir sýrip jýrmiz dep oilaydy. 

Osyndayda erkekterge: "qyzdargha tiyispendershi, tek shashtarynan iyiskendershi, qazaqtyng әr qyzyna óz qaryndastarynyzday qamqor bolynyzdarshy" dep aitqym keledi. 

Al qyzdar, sinilder, "tabaldyryq attamay aryna bekem bol, aryna berik bolmau ólimmen ten" degen jazylmaghan zandy qatal ústap, taghdyrymyzdy erkekterding qolyna op-onay tapsyra salmayyqshy!

Aynúr Senbaeva

Abai.kz