قارنى شىققان ەركەكتەردىڭ قىزدارعا قىلمىڭداعانىن كورگەندە جۇرەگىم اينىپ، قۇسقىم كەلەدى.

ماسقارا، قىزدار نەگە ءسابيىن دارەتحاناعا، قوقىسقا تاستاي سالادى دەپ تاڭعالىپ جاتامىز عوي. سونشالىقتى قاتىگەز بولۋعا بولا ما دەپ ميىمىزعا سىيعىزا الماي دال بولامىز. ارينە، قىزداردىڭ بۇل قىلىعى ەش اقتاپ الۋعا كەلمەيدى.بىراق سول قىزداردى وسىنداي كۇيگە جەتكىزگەن جىگىتتەر مەن وتباسىلى ەركەكتەرگە جىنىم كەلەدى. ىستەرىن ىستەپ الىپ، قىزداردىڭ ءوزى جالاڭاش جۇرەدى، كوزىمىزدى اربايدى دەپ اقتالادى. بىراق سول قىزداردىڭ ۇيدەن ۇزاپ شىققاندا جالاڭاش جۇرۋىنە جول بەرىپ وتىرعان اكەلەر مەن اعالار ەمەس پە؟ ون ەكىدە ءبىر گۇلى اشىلماعان 16-17 جاستاعى ءالى اقىل توقتاتپاعان، انالىق ينستينگى ويانباعان قىزداردى وزدەرىنىڭ ناقسۇيەرى ەتەتىن دە سول قىزداردىڭ اكەسىمەن قۇرالىپتاس قارنى شىققان ەركەكتەر. كەيدە ءتىپتى بالالى-شاعالى ەكەنىمىزدى بىلە تۇرىپ كەيبىر اعالارىمىز كوڭىل كوتەرۋگە قالاي ەكەن دەپ تامىرىمىزدى باسىپ كورگىسى كەلگەندە قاراپتان قاراپ جۇرەگىم اينىپ، قۇسقىم كەلەدى.

قازىرگى كەزدە ايەلىنە ءسوزى جۇرمەيتىن ەركەكتەر كوپ. ويتكەنى ولار جار الدىندا ادال ەمەس. سوندىقتان ايەل دە ەركەگىنەن جاسقانىپ، بالالارىن اكەسىن قۇرمەتتەۋگە ۇيرەتۋدەن قالعان. ال اكەنىڭ كوزىنەن يمەنىپ، انانىڭ ءسوزىن جەرگە تاستامايتىن ۇرپاق قايدان بولسىن. 

كۇنى كەشە ءبىر قۇربىممەن اڭگىمەلەسىپ وتىرعانىمدا ول ماعان: "بولاشاق كۇيەۋىممەن ءجۇرىپ جۇرگەن كەزدە توسەك قاتىناسىنا بارىپ قويدىق. سەزىمگە بەرىلگەندە ادامنىڭ سۋىق اقىلى قاشادى عوي. قايتا مەنىڭ باعىم بار ەكەن. ول كوپ ۇزاماي ماعان ۇيلەندى. ءوزىم كورگەندى وتباسىنان شىقسام دا نەگە تابالدىرىقتى ادال اتتامادىم دەپ كەيىن ويلاندىم. ەگەر سول كەزدە جىگىتىم مەنى تاستاپ كەتكەندە، اياعىپ اۋىرلاپ قالعاندا نە ىستەر ەدىم. مەن كۇيەۋىمە دەيىن 4 جىلداي ءبىر جىگىتپەن ءجۇردىم. بىراق ول ماعان قولىنىڭ ۇشىن دا تيگىزگەن ەمەس. ول جىگىتتى ۇناتتىم، بىراق بولاشاق كۇيەۋىمدى جولىقتىرعاندا ونى تاستاپ كەتە باردىم. ءبىز قىزدار ءوزىمىزدى جاقسى كورىپ، قۇرمەتتەگەن ەر ادامداردىڭ قادىرىن بىلە بەرمەيدى ەكەنبىز عوي" دەدى. 

ەر ادامداردىڭ ءبارى ادال، پاك قىز العىسى كەلەدى، بىراق كوپشىلىگى جىنىستىق ينستينگكە جەڭدىرىپ، ادەمى ومىراۋ، بوكسە كورسە ەستەرىنەن اداسادى. 

ال ءسوز باسىندا ايتقان قىزداردىڭ قاتىگەزدىگىنە ورالساق، پسيحولوگتار بۇل ماسەلەنى بىلاي تۇسىندىرەدى: 

عىلىمدا "اكەلىك ينستينك" دەگەن تەرمين جوق، "انالىق ينستينگ" دەگەن ۇعىم بار. ويتكەنى ەر ادامدار سۇلۋ قىزدى كورگەندە وعان ۇيلەنىپ، ۇرپاق وربىتۋدەن بۇرىن ءبىر ساتتىك ءلاززاتتى ويلايدى. ياعني، ولاردا "جىنىستىق ينستينك" دامىعان. ال قىز بالالاردىڭ جەتىلۋ ەرەكشەلىگى اركىمدە ءارتۇرلى بولادى. كەيبىر قىزداردىڭ ينتەللەكتىسى جوعارى، ءبىلىمدى بولسا دا، ونىڭ انالىق ينستينگى دامىماعان بولۋى مۇمكىن. ويتكەنى وتباسىندا كەيدە قىزدار تىم شولجاڭ نەمەسە ەر بالا سەكىلدى بولىپ وسەدى. كەيبىر انالار قىزدارىن وقۋىن وقىسىن، ءالى جاس دەپ نە كىشكەنتاي باۋىرلارىن قاراۋعا، نە ۇيدەگى تىرلىككە ارالاستىرمايدى. سوندىقتان ولاردا انالىق ينستينگ كەش داميدى. ال كەيبىر قىزدار كەرىسىنشە، ينتەلللەكتىسى تومەن، ساباقتى اسا جاقسى وقىماسا دا، تۇرمىسقا بەيىم، باۋىرمال بولىپ كەلەدى. ادەتتە انالارى ءجاسوسپىرىم كەزىندە اشىق سىرلاسىپ، ۇلكەن ادامدار سەكىلدى سويلەسكەن قىزداردا انالىق يستينگ جاقسى داميدى. 

بۇگىندە ىشىنەن شىققان بەيكۇنا نارەستەسىن وپ-وڭاي ولىمگە قيىپ جۇرگەن قىزداردىڭ كوپشىلىگىندە انالىق ينستينك دامىماعان. ولاردىڭ كوبى اكە مەن شەشەدەن گورى الەۋمەتتىك جەلىدەن "تاربيە" العان.

ءوزىنىڭ ومىرگە كەلگەندەگى باستى مىندەتتى انا بولۋ ەكەنىن جەتە تۇسىنبەگەن قىزدار ومىراۋىن اشىپ، جارتىلاي جالاڭاش سۋرەتتەرىن جارقىراتىپ جاريالاپ جۇرگەن "جۇلدىزدارعا" ەلىكتەپ، زامانعا ساي ءومىر ءسۇرىپ ءجۇرمىز دەپ ويلايدى. 

وسىندايدا ەركەكتەرگە: "قىزدارعا تيىسپەندەرشى، تەك شاشتارىنان يىسكەڭدەرشى، قازاقتىڭ ءار قىزىنا ءوز قارىنداستارىڭىزداي قامقور بولىڭىزدارشى" دەپ ايتقىم كەلەدى. 

ال قىزدار، سىڭىلدەر، "تابالدىرىق اتتاماي ارىڭا بەكەم بول، ارىڭا بەرىك بولماۋ ولىممەن تەڭ" دەگەن جازىلماعان زاڭدى قاتال ۇستاپ، تاعدىرىمىزدى ەركەكتەردىڭ قولىنا وپ-وڭاي تاپسىرا سالمايىقشى!

اينۇر سەنباەۆا

Abai.kz